Diễn đàn là một trong những sự kiện được viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức thường niên nhằm đánh giá tác động của đại dịch covid-19 ở Việt Nam, từ đó phân tích cơ hội và thách thức đối với phát triển kinh tế-xã hội của nước ta trong những năm tới.
Hơn 300 đại biểu là các nhà khoa học, nhà quản lý, các chuyên gia của nhiều bộ, ban, ngành, địa phương, các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp… tham dự diễn đàn.
Chương trình diễn đàn chia làm hai phiên: Phiên 1: Các đại biểu trình bày tham luận; phiên 2: Tọa đàm bàn tròn của các đại biểu về các cơ hội và thách thức của đại dịch. Tại diễn đàn, các đại biểu tập trung trao đổi, thảo luận về một số vấn đề: Đánh giá tác động của đại dịch covid-19 đến các mặt của đời sống xã hội như: Văn hóa, giáo dục, y tế, việc làm, an sinh xã hội; Những khó khăn, thuận lợi và triển vọng phục hồi kinh tế ở Việt Nam; Vai trò của các tổ chức cộng đồng trong việc bảo vệ sức khỏe, phòng chống lây lan và giảm thiểu tác động tiêu cực của dịch bệnh; Kinh nghiệm của Việt Nam trong việc ứng phó thành công với đại dịch năm 2020; Nhận diện cơ hội đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển kinh tế số ở Việt Nam thời hậu đại dịch…
Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Đặng Nguyên Anh, Phó chủ tịch viện viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết: “Đại dịch covid-19 tiếp tục diễn biến khó lường trên toàn thế giới. Ảnh hưởng của đại dịch tác động sâu rộng đến mọi lĩnh vực kinh tế-xã hội của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Chúng tôi mong muốn qua diễn đàn, các chuyên gia, nhà khoa học sẽ trao đổi và đánh giá một cách khách quan, khoa học những tác động tích cực, tiêu cực của đại dịch đối với phát triển kinh tế-xã hội ở Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm ứng phó có hiệu quả với đại dịch, tận dụng các cơ hội mới, định hướng phát triển bền vững ở nước ta”.
Ở Việt Nam, Chính phủ, doanh nghiệp và người dân đang chịu nhiều áp lực, vừa phải khắc phục khó khăn do dịch, vừa đảm bảo thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế trong tình hình mới. Chính vì vậy, diễn đàn sẽ tập trung đánh giá tác động của dịch covid-19 đối với phát triển kinh tế-xã hội tại Việt Nam năm 2020, trên cơ sở đó xem xét những ảnh hưởng tiêu cực và tích cực do dịch covid-19 đem lại.
Đánh giá các gói kích thích kinh tế của Chính phủ lên nền kinh tế Việt Nam năm 2020, TS.Lê Xuân Sang, Phó Viện trưởng viện Kinh tế Việt Nam cho biết, Chính phủ đã chủ động chuẩn bị sớm các gói kích thích kinh tế trước khi dịch lan truyền rộng, tương đối bám sát thị trường, ban hành nhiều gói hỗ trợ dưới các dạng khác nhau với dung lượng phù hợp với bản chất cũng như diễn biến dịch covid-19 và khả năng của ngân sách nhà nước, chuẩn bị dư địa cho các hành động thích hợp và "vừa làm vừa rút kinh nghiệm".
Chính phủ cũng đã chủ động dùng các nguồn lực nhà nước trong phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là trong hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động, tín dụng ưu đãi. Ngoài ra, Chính phủ cũng đã linh hoạt chuyển các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) sang đầu tư công nhằm thúc đẩy đầu tư công nhanh chóng, có tác động lan tỏa nhanh, sâu rộng nhất và có tính thực thi cao nhất trong điều kiện dịch covid-19.
Tuy nhiên, đối với gói hỗ trợ giảm, giãn thuế các bất cập chủ yếu mà các doanh nghiệp thụ hưởng phản ánh bao gồm: Việc hỗ trợ còn mang tính cầm chừng; mức độ hỗ trợ là không đủ, ít hơn nhiều so với nhu cầu doanh nghiệp khi bị dịch; thời gian thụ hưởng hỗ trợ là quá ngắn so với nhu cầu và tình hình hoạt động của doanh nghiệp...
Đề xuất yêu cầu phát triển kinh tế số ở Việt Nam trong bối cảnh dịch covid-19, Th.s Nguyễn Anh Dương (viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương) cho rằng, phát triển hạ tầng số là một yêu cầu bắt buộc để hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế số.
Theo đó, Việt Nam cần có chính sách mở để thu hút, đưa các nền tảng công nghệ, dịch vụ lớn trên thế giới đặt tại Việt Nam, quản lý công bằng giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp nước ngoài; hoàn thiện hành lang pháp lý trong việc quản lý đối với tên miền quốc tế; xây dựng, phát triển hạ tầng băng rộng chất lượng cao trên toàn quốc...
Bên cạnh đó, các đại biểu cũng đề xuất các giải pháp nhằm ứng phó hiệu quả với nguy cơ dịch bùng phát trở lại ở Việt Nam.
Hương Lan