Tấm khiên chống gian lận cho ngân hàng số

VNeID là công cụ mang lại lợi ích rất lớn

Sáng 9/9, tại Tọa đàm "Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính Ngân hàng", ông Nguyễn Hưng - Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) nhìn nhận, VNeID là công cụ mang lại lợi ích rất lớn.

Ông Hưng lấy ví dụ, trước đây, TPBank có thể mở tài khoản trực tuyến bằng eKYC, nhưng vẫn còn lo ngại nguy cơ giả mạo danh tính hoặc dùng thông tin sai lệch.

Tuy nhiên từ khi kết nối VNeID và cơ sở dữ liệu dân cư, gần như toàn bộ hồ sơ khách hàng đều được xác thực tin cậy 100%, giúp giảm hẳn tình trạng lừa đảo vốn kéo dài nhiều năm qua.

Theo ông Hưng, Việt Nam hiện có hệ thống thanh toán nhanh vượt trội, thậm chí hơn nhiều nước châu Âu. Tuy nhiên, tốc độ này cũng đi kèm nguy cơ bị lợi dụng để lừa đảo.

"Chúng tôi từng phối hợp với Bộ Công an để truy quét dòng tiền lừa đảo. Chỉ trong vài phút, khoản tiền đã luân chuyển qua hàng chục tài khoản. Nhưng nay, nhờ công nghệ xác thực khuôn mặt gắn với dữ liệu dân cư, những thủ đoạn gian lận qua tài khoản cá nhân gần như không còn đất sống. Hoạt động bất hợp pháp cũng dần bị siết chặt ngay cả ở tài khoản doanh nghiệp", ông Hưng nói.

Theo ông, dữ liệu dân cư quốc gia không chỉ giúp quản lý xã hội hiệu quả hơn mà còn tiết kiệm nhiều nguồn lực khi triển khai trên nền tảng số.

Với ngân hàng, đây là tài sản cực kỳ quan trọng, cho phép nhúng nhiều dịch vụ trực tiếp lên VNeID như mở tài khoản, xác thực giao dịch lớn, phát hành thẻ hay đề xuất khoản vay.

Đồng quan điểm, ông Hoàng Trung Hải – Phó Tổng Giám đốc, Tư vấn Dịch vụ Tài chính Ngân hàng, EY Việt Nam phân tích, đối với Chính phủ, VNeID mang lại cơ sở dữ liệu đồng nhất, chuẩn xác, minh bạch để phục vụ công tác quản lý và chống tiêu cực, tham nhũng.

Với ngân hàng, đây là nền tảng tin cậy để thực hiện giao dịch, vừa giảm chi phí đầu tư, vừa mở ra cơ hội tiếp cận những khách hàng mới – những người chưa có điều kiện dùng dịch vụ truyền thống. Thông qua các kênh ứng dụng, ngân hàng có thể cung cấp thêm nhiều dịch vụ, đặc biệt là thanh toán.

Chuyển đổi số nửa vời chắc chắn sẽ thất bại

Những lợi ích từ VNeID và dữ liệu dân cư chỉ là một lát cắt trong bức tranh số hóa rộng lớn hơn của ngành tài chính – ngân hàng. Trong bức tranh chuyển đổi số của nền kinh tế, tài chính – ngân hàng được coi là lĩnh vực tiên phong. Không chỉ một vài đơn vị dẫn đầu, mà gần như toàn ngành đang cùng nhau tiến bước, coi công nghệ là yếu tố sống còn để duy trì lợi thế cạnh tranh.

"Tôi nhận thấy quá trình chuyển đổi số của ngành ngân hàng đã manh nha từ rất sớm. Nhiều ngân hàng tiên phong đã bắt đầu từ năm 2010-2011. Từ thời điểm đó, họ đã mạnh dạn đầu tư, và đến nay, có thể nói ngành ngân hàng đang là ngành tiên phong và thành công trong chuyển đổi số", ông Hoàng Trung Hải nhìn nhận.

Đồng thời, ông Hải chỉ ra, chuyển đổi số phải là câu chuyện liên tục, không có khái niệm dừng bởi công nghệ thay đổi theo thời gian, yêu cầu và thị hiếu của khách hàng cũng thay đổi. Chính vì vậy, cứ khoảng 2- 3 năm thì phải nhìn nhận lại và sắp xếp lại câu chuyện chuyển đổi số.

Tổng Giám đốc TPBank Nguyễn Hưng cũng nhìn nhận, nhu cầu của người dân là yếu tố then chốt quyết định thành công của chuyển đổi số. Nếu làm nửa vời khiến khối lượng công việc gia tăng gấp đôi thì chắc chắn sẽ thất bại.

Tuy nhiên, PGS.TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên của Tổ tư vấn Chính sách của Chính phủ cảnh báo rằng bất cứ bước chuyển nào sang hệ thống số đều tiềm ẩn rủi ro.

Không chỉ là sự cố kỹ thuật, mà rủi ro còn đến từ nhiều hình thức khác với biên độ rất lớn. Theo ông, Nhà nước cần trang bị tri thức cần thiết để người dân tránh nguy cơ, đồng thời đảm bảo hệ thống dữ liệu được liên thông, thông suốt và bảo mật chặt chẽ.

Vị chuyên gia cho rằng, để hiện thực hóa, Nhà nước cần đóng vai trò 'bà đỡ', vừa dẫn dắt, đặt hàng doanh nghiệp trong các dự án số, vừa tạo nhu cầu và đảm bảo môi trường minh bạch, an toàn.

Nếu niềm tin của người dân mất đi, tiến trình sẽ chậm lại trong khi lực cản bên ngoài rất mạnh. Trong bối cảnh toàn cầu nhiều thách thức, sự bảo vệ mang tính quốc gia là cần thiết để người dân yên tâm tham gia.