Tàu ngầm hạt nhân Kazan của Nga cập cảng Havana, Cuba hôm 12/6.
Theo CNN, tàu tên lửa Đô đốc Gorshkov đi đầu trong đội tàu Nga khi tới cảng Havana. Tàu bắn 21 phát đạn pháo theo nghi thức và phía Cuba cũng đáp lễ bằng cách loạt đại bác bắn từ một pháo đài được xây dựng vào thế kỷ 18.
Tàu tên lửa Đô đốc Gorshkov là một trong những tàu chiến mặt nước hiện đại nhất của hải quân Nga hiện nay. Tàu ngầm hạt nhân Kazan di chuyển ngay phía sau, tiếp đó là hai tàu hỗ trợ và hậu cần.
Người dân Cuba từ sáng sớm đã xếp hàng dọc khu vực ven biển để xem đội tàu Nga cập cảng. Một số người dân Cuba nói với phóng viên CNN rằng họ chưa thấy từng tàu ngầm nào cập cảng Havana trước đây.
Đây cũng là lần hiếm hoi tàu ngầm hạt nhân Kazan của Nga lộ diện trong chuyến hành trình dài ngày. Tàu mới được Nga đưa vào biên chế hải quân năm 2021.
Tàu ngầm Kazan và tàu tên lửa Đô Đốc Gorshkov khi tới Cuba.
Động thái này dường như thể hiện sức mạnh quân sự của Nga, cũng như nhằm củng cố mối quan hệ đồng minh với Cuba. Washington đánh giá tàu ngầm hạt nhân Kazan không mang vũ khí hạt nhân khi tới Cuba, một quan chức Mỹ nói với CNN.
Tàu ngầm hạt nhân tối tân lớp Yasen-M của Nga sẽ ở lại Cuba trong 5 ngày. Vị trí của tàu hiện tại cách bang Florida của Mỹ khoảng 144km.
Theo một nguồn tin ngoại giao Nga, người dân Cuba sẽ được phép tham quan tàu tên lửa Đô đốc Gorshkov, CNN đưa tin. "Kể từ ngày 13/6, người Cuba có thể tham quan tàu Đô Đốc Grorshkov mỗi 4 giờ/ngày trong 3 ngày", nguồn tin cho biết.
Tàu chỉ có lượng giãn nước tối đa 5.400 tấn, nhưng được trang bị nhiều vũ khí tầm xa, có năng lực tác chiến chống ngầm và phòng không, phù hợp để thực hiện các nhiệm vụ dài ngày.
Theo báo Mỹ Business Insider, tàu ngầm hạt nhân Kazan mới cập cảng Cuba là mẫu tàu ngầm tương đối mới, tạo ra mối lo ngại với Mỹ và NATO vì khả năng vận hành yên tĩnh và tấn công tầm xa đáng kể.
Đây là lần hiếm hoi người dân Cuba có cơ hội chứng kiến một tàu ngầm hạt nhân neo ở cảng Havana.
Kazan là một trong số 3 tàu ngầm hạt nhân lớp Yasen-M được Nga hạ thủy cho đến nay. Tàu có kích thước nhỏ hơn các tàu lớp Yasen và được trang bị một lò phản ứng hạt nhân hoạt động yên tĩnh hơn.
Tàu được cho là có thể bí mật di chuyển qua Đại Tây Dương mà các lực lượng Mỹ và NATO không hề hay biết, cũng như có khả năng phóng tên lửa tầm xa một cách nhanh chóng. Tàu ngầm Kazan được trang bị tên lửa chống hạm Onik, tên lửa hành trình Kalibr và tên lửa siêu vượt âm Zircon.
Năm 2021, Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) công bố báo cáo cho biết, các tàu ngầm lớp Yasen-M Nga được thiết kế cho các nhiệm vụ "tấn công tầm xa thay vì vai trò ngăn chặn các tuyến liên lạc trên biển".
Cũng trong năm 2021, tướng không quân Mỹ Glen VanHerck đánh giá tàu ngầm lớp Yasen-M của Nga "có phạm vi tấn công vươn tới các vùng ven biển của Mỹ, đe dọa các cơ sở hạ tầng trọng yếu trong trường hợp leo thang căng thẳng".
Tướng VanHerck cùng một số quan chức Mỹ, nói tàu ngầm lớp Yasen-M của Nga có "năng lực tương đương tàu ngầm hạt nhân Mỹ" và sự hiện diện của các tàu này ở vùng biển gần Mỹ là một mối lo ngại đối với Washington.
Đăng Nguyễn - CNN, BI
