Tuyên bố cứng rắn của ông Trump
Bình luận trên mạng xã hội Truth hôm 18/8, vài giờ trước cuộc gặp ông Zelensky, Tổng thống Mỹ khẳng định ông “biết rõ” việc mình đang làm.
“Tôi biết rõ mình đang làm gì, và tôi không cần lời khuyên từ những người đã tìm cách giải quyết cuộc xung đột này suốt nhiều năm mà chưa bao giờ làm được gì có ích. Họ là những kẻ ngớ ngẩn, không có lý trí, thông minh hay sự hiểu biết, và họ chỉ khiến cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine trở nên khó giải quyết hơn”, ông Trump viết.
“Bất chấp những lời chỉ trích và sự đố kỵ, tôi sẽ hoàn thành việc này. Tôi luôn làm được”, ông Trump nhấn mạnh.
Trong bài đăng, Tổng thống Mỹ cho biết ông muốn “ngăn chặn” cuộc xung đột ở Ukraine, chứ không phải “tiếp tục theo đuổi nó”.
Trước đó, trong một bài đăng khác trên Truth, ông Trump cũng chỉ trích những hãng “tin giả” vì luôn xem nhẹ nỗ lực của ông nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine.
Theo Tổng thống Mỹ, cho dù ông có đạt được thỏa thuận tốt đến mức nào với Nga, thì “tin giả” và phe Dân chủ cũng luôn cho đó là thất bại.
“Đó chính là lý do vì sao họ là tin giả, và họ luôn thất bại”, ông Trump viết.
Theo Guardian, ông Trump đã sẵn sàng cho cuộc gặp với ông Zelensky (vào lúc 0h15 phút ngày 19/8 theo giờ Việt Nam) và sau đó là các nhà lãnh đạo châu Âu ở Nhà Trắng.
Ông Zelensky tăng cường chỉ trích Nga
Một tòa nhà lớn ở Kharkiv bị hư hại do UAV đánh trúng (ảnh: Reuters)
“Đây là những cuộc tấn công thể hiện sự phô trương và khiêu khích của Nga. Họ biết rằng hôm nay sẽ có cuộc họp ở Washington để bàn về việc chấm dứt xung đột”, ông Zelensky nói trên mạng xã hội hôm 18/8.
“Mọi người đều muốn tìm kiếm hòa bình và an ninh thực sự. Nhưng ngay lúc này, quân đội Nga đang tấn công Kharkiv, Zaporizhia, vùng Sumy và Odessa. Nhiều hạ tầng quan trọng bị phá hủy”, ông Zelensky nói.
“Cuộc chiến này phải chấm dứt. Và Nga phải là bên nghe thấy 2 từ: Dừng lại”, ông Zelensky nói thêm.
Trước đó, ông Ivan Fedorov – thống đốc tỉnh Zaporizhia – cho hay, một cuộc tập kích của quân đội Nga vào thành phố Zaporizhia (thuộc tỉnh cùng tên) đã khiến 3 người thiệt mạng và 20 người bị thương.
Ở Kharkiv, chính quyền tỉnh này tuyên bố, ít nhất 7 người thiệt mạng trong một vụ tập kích bằng tên lửa đạn đạo của Nga.
Hôm 18/8, không quân Ukraine tuyên bố, quân đội Nga phóng 140 UAV và 4 tên lửa đạn đạo Iskander-M vào hàng chục địa điểm ở các tỉnh Donetsk, Kharkiv, Sumy, Dnipropetrovsk, Odessa và Kiev.
Lực lượng phòng không Ukraine bắn hạ và áp chế điện tử 88 chiếc UAV. Tuy nhiên, hàng chục UAV và 4 tên lửa Iskander-M đã rơi xuống ít nhất 25 địa điểm. Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về các thông tin này.
Nga tấn công Ukraine bằng hàng loạt tên lửa đạn đạo và UAV
Hệ thống tên lửa Iskader-M. Ảnh: Military Watch Magazine
Theo Guardian, Bộ tư lệnh không quân Ukraine thông báo rạng sáng 18/8, Nga phóng 4 tên lửa đạn đạo Iskander-M từ các khu vực Taganrog, Millerovo và Kursk của nước này, đồng thời phóng khoảng 140 UAV vào nhiều khu vực ở Ukraine.
Theo quân đội Ukraine, lực lượng phòng không và các đơn vị tác chiến điện tử nước này đã bắn hạ hoặc vô hiệu hóa 88 UAV, song vẫn có 25 địa điểm tại các vùng Donetsk, Kharkiv, Sumy, Dnipropetrovsk, Odesa và thủ đô Kiev bị trúng đòn tập kích.
Các nguồn tin quân sự cho biết Nga kết hợp UAV mồi để gây nhiễu, khiến hệ thống phòng không Ukraine gặp nhiều khó khăn trong việc đánh chặn. Trang Ukrinform dẫn lời không quân Ukraine khẳng định nhiều đơn vị đã tham gia ứng phó, gồm các đơn vị tên lửa phòng không, tác chiến điện tử và nhóm cơ động.
Diễn biến leo thang này diễn ra trong bối cảnh ông Zelensky chuẩn bị có cuộc gặp trực tiếp với ông Trump tại Nhà Trắng ngày 18/8 (giờ địa phương). Cuộc gặp được kỳ vọng sẽ bàn về các cam kết an ninh lâu dài của Mỹ với Ukraine, cũng như triển vọng khởi động tiến trình hòa bình.
Nga chưa lên tiếng về tuyên bố của quân đội Ukraine.
Giới quan sát nhận định cuộc tập kích của Nga ngay trước thềm sự kiện ngoại giao quan trọng này cho thấy Moscow muốn gửi tín hiệu cứng rắn tới cả Kiev và Washington.
Lằn ranh các bên đưa ra trước khi ông Zelensky gặp ông Trump
Ông Trump và ông Zelensky sẽ có cuộc gặp vào ngày 18/8 (giờ địa phương) tại Nhà Trắng. Ảnh: AFP
Trong lúc chờ cuộc gặp ngày 18/8 tại Washington (Mỹ) giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, các bên liên quan đồng loạt phát tín hiệu về “lằn ranh” của mình. Theo Reuters và Guardian, Mỹ úp mở bảo đảm an ninh kiểu NATO cho Ukraine; Moscow đòi bảo đảm an ninh cân bằng cho cả Nga và Ukraine; Kiev khẳng định không nhượng lãnh thổ; còn châu Âu kéo một phái đoàn hùng hậu sang Nhà Trắng nhằm thể hiện mặt trận thống nhất.
Về phía Mỹ, đặc phái viên Steve Witkoff tuyên bố Tổng thống Nga Vladimir Putin đã “đồng ý về nguyên tắc” để Mỹ và châu Âu cung cấp các bảo đảm an ninh “tương tự Điều 5” NATO cho Ukraine trong một thỏa thuận hòa bình tương lai (Kiev không gia nhập NATO). Đây là bước ngoặt đáng chú ý sau thượng đỉnh Alaska giữa ông Trump và ông Putin.
Tối 17/8, ông Trump tuyên bố dứt khoát trên mạng xã hội rằng Ukraine có thể chấm dứt xung đột với Nga ngay lập tức, nhưng “không có chuyện Ukraine gia nhập NATO” và “không có chuyện lấy lại bán đảo Crimea”.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio bác bỏ hoài nghi rằng ông Zelensky sẽ bị “gây sức ép” tại Nhà Trắng. “Đó là một ‘câu chuyện truyền thông ngớ ngẩn’… Các lãnh đạo châu Âu đến vì họ muốn đến và chúng tôi đã phối hợp nhiều tuần nay", Fox News dẫn lời ông Rubio.
Về phía Ukraine, trước khi tới Washington, ông Zelensky nhấn mạnh: “Nga phải chấm dứt cuộc xung đột này", đồng thời khẳng định mọi bảo đảm an ninh phải “thực sự vận hành được, bảo vệ trên bộ, trên không và trên biển” và không đi kèm nhượng bộ lãnh thổ đi ngược Hiến pháp Ukraine, theo Guardian.
Nga cũng đặt điều kiện. Ông Mikhail Ulyanov, Đặc phái viên của Nga tại Vienna (Áo), nói Moscow “đồng ý” việc thỏa thuận hòa bình trong tương lai cần có bảo đảm an ninh cho Kiev, nhưng “Moscow có quyền bình đẳng để kỳ vọng nhận các bảo đảm an ninh hiệu quả".
Châu Âu thì “lên khung” đoàn hậu thuẫn hiếm thấy: Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb cùng Tổng Thư ký NATO Mark Rutte dự kiến góp mặt tại Washington để thể hiện "một mặt trận thống nhất” và tránh mọi thỏa thuận bị áp đặt mà thiếu sự đồng ý của Ukraine.
Các tín hiệu trước giờ đàm phán cho thấy cánh cửa cho một “khuôn khổ bảo đảm an ninh” đang mở, nhưng vẫn tồn tại các điểm nghẽn: Vấn đề lãnh thổ (nhất là Crimea và Donbass), tính ràng buộc pháp lý của các bảo đảm an ninh (an ninh kiểu NATO cụ thể là như thế nào, vai trò chi tiết của Mỹ và châu Âu để đảm bảo hiệu quả).
Loạt lãnh đạo châu Âu tuyên bố “sát cánh” cùng ông Zelensky
Ông Zelensky trong cuộc họp báo hôm 17/8 (ảnh: Getty)
Hôm 17/8, Thủ tướng Anh Keir Starmer xác nhận, ông sẽ tham dự cuộc hội đàm giữa Tổng thống Ukraine Zelensky với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng. Cuộc gặp dự kiến được tổ chức vào ngày 18/8.
Trước đó, cùng ngày 17/8, các nhà lãnh đạo châu Âu khác, bao gồm: Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Italia Giorgia Meloni, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cũng xác nhận có động thái tương tự.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cũng sẽ đến cùng với ông Zelensky để hội đàm với ông Trump và các nhà lãnh đạo châu Âu.
Theo CNN, ngày 18/8 sẽ là “thử thách lớn” với ông Zelensky để thuyết phục ông Trump đứng về phía Ukraine trong tiến trình chấm dứt xung đột.
Phát biểu hôm 17/8 trong cuộc họp báo ở Brussels (Bỉ) cùng với Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen, ông Zelensky cho rằng Nga cần ngừng bắn trước khi đàm phán, và bất kỳ cuộc đàm phán nào cũng nên bắt đầu từ tình hình thực tế trên tiền tuyến.
“Nga chưa thành công ở vùng Donetsk. Họ chưa thể kiểm soát được khu vực này, và Hiến pháp Ukraine cũng không cho phép từ bỏ lãnh thổ hoặc trao đổi đất đai”, ông Zelensky nói.
Phát biểu trong cuộc họp báo chung, bà von der Leyen cho rằng, Ukraine phải trở thành “con nhím thép” trước các áp lực hiện nay.
Điều kiện về lãnh thổ của ông Putin để chấm dứt xung đột với Ukraine?
Reuters hôm 17/8 dẫn nguồn thạo tin cho hay, trong hội nghị thượng đỉnh ngày 15/8 tại Alaska, ông Putin yêu cầu Ukraine phải rút lực lượng khỏi hai khu vực là Donetsk và Lugansk để chấm dứt cuộc xung đột đã kéo dài hơn 3 năm.
Binh sĩ Ukraine tập trung trên tiền tuyến (ảnh: CNN)
Đổi lại, Nga cam kết dừng các bước tiến ở Kherson và Zaporizhia, cũng như trao trả cho Ukraine một số khu vực do quân đội Nga kiểm soát ở Sumy và Kharkiv. Các khu vực này có tổng diện tích khoảng 440km2.
Theo Reuters, trong cuộc điện đàm với ông Trump (sau khi hội nghị ở Alaska kết thúc), ông Zelensky tuyên bố việc nhượng vùng Donetsk cho Nga là không thể.
Mỹ hủy đàm phán thương mại với Ấn Độ
Kênh truyền hình kinh doanh và tài chính Ấn Độ NDTV Profit hôm 16/8 đưa tin, chuyến thăm (dự kiến) của các nhà đàm phán thương mại Mỹ tới New Delhi (Ấn Độ) vào ngày 25 – 29/8 đã bị hủy bỏ, làm trì hoãn cuộc đàm phán về một thỏa thuận thương mại song phương mới.
Theo NDTV Profit, vòng đàm phán Mỹ - Ấn Độ về thương mại có thể bị hoãn lại đến một thời gian xa hơn. Điều này khiến hy vọng về những bước tiến triển trước ngày 27/8 – thời điểm Mỹ áp thuế 50% đối với hàng hóa Ấn Độ – gần như không còn.
Ngày 1/8, Mỹ thông báo áp mức thuế 25% đối với hàng hóa Ấn Độ.
Ngày 27/8, mức thuế mới dự kiến có hiệu lực, sẽ nâng thuế quan đối với hàng hóa Ấn Độ nhập khẩu vào Mỹ lên 50%. Đây là một trong những mức thuế cao nhất mà Mỹ áp dụng với các đối tác thương mại.
Vương Nam – Reuters, CNN, TASS
