Thu phí xe vào nội đô không phải

Thu phí xe vào nội đô không phải "chìa khoá vạn năng" giải quyết ùn tắc

Thứ 7, 30/10/2021 | 13:00
0
Tìm phương án giảm ùn tắc và ô nhiễm môi trường là điều cần thiết, tuy nhiên mục đích của việc thu phí phải được dùng để phát triển hệ thống giao thông công cộng.

Mới đây, không hẹn mà gặp, Sở GTVT Hà Nội và Tp.Hồ Chí Minh đều đã có văn bản báo cáo UBND TP về Đề án thu phí phương tiện vào khu vực nội đô, trung tâm TP. Điểm đáng chú ý và thu hút sự quan tâm của dư luận đó chính là đề xuất thiết lập các trạm thu phí đối với xe ô tô di chuyển vào khu vực nội đô.

Thực tế, đây không phải lần đầu tiên đề án gây nhiều tranh cãi trong dư luận, các chuyên gia và trước đó đã nhiều lần được đề xuất tuy nhiên do nhiều lý do khác nhau nên đến nay vẫn chưa được triển khai.  

Cần giải bài toán vận tải công cộng

Trao đổi với Người Đưa Tin, PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái, Phó trưởng Khoa Vận tải - Kinh tế (Trường Đại học GTVT) cho biết đề xuất của Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh là rất cần thiết.

Giải thích thêm, ông Nguyễn Hồng Thái cho biết: “Hiện nay phương tiện cá nhân ở các đô thị lớn đặc biệt là ở Hà Nội và Tp.HCM đã vượt quá khả năng cho phép của cơ sở hạ tầng trong đó có nhiều nguyên nhân khác. Điều này khiến cho ách tắc giao thông không chỉ còn là một điểm mà là rất nhiều điểm và gần như là trong cả ngày. Điều này đặt ra bài toán phải giảm thiểu ách tắc, quản lý phương tiện cá nhân và giảm khí thải đô thị.”

Đối thoại - Thu phí xe vào nội đô không phải 'chìa khoá vạn năng' giải quyết ùn tắc

Giảm ùn tắc ở các đô thị là "bài toán khó" chưa có lời giải hợp lý trong nhiều năm qua. (Ảnh: Hữu Thắng) 

Theo ông Thái, thực chất đề xuất này không mới, đã được bàn đi bàn lại rất nhiều lần tuy nhiên vẫn chưa được triển khai là do quá trình thực hiện còn gặp nhiều khó khăn.

“Khi cấm phương tiện cá nhân đồng nghĩa với việc phải phát triển vận tải công cộng. Tuy nhiên hiện nay phương tiện vận tải công cộng lại chưa đáp ứng nhu cầu vận tải. Bên cạnh đó, chưa nhận được sự đồng thuận hoàn toàn của người dân”, ông Thái cho biết.

“Về dài hạn, nếu chúng ta khất lần mãi không có giải pháp cụ thể thì đến một lúc nào đó toàn bộ hệ thống sẽ bị nghẽn. Lúc đó không còn là câu chuyện có thu phí hay không nữa mà thậm chí còn không thể đi lại được", PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái cảnh báo.

Đối với đề xuất của Hà Nội và Tp.HCM, ông Thái cho biết, điều quan trọng nhất là phải thấy rằng việc thu phí có mục đích cuối cùng là để đầu tư quay trở lại phát triển hệ thống giao thông công cộng. Và vấn đề lúc này là phải làm rõ cách thu, mức thu, thời điểm thu,… đặc biệt là phải xác định đối tượng cần quản lý vì nếu làm không tốt sẽ ảnh hưởng đến đời sống chung của dân cư đô thị.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Hồng Thái cho rằng: "Trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế thì phải “vừa thúc vừa đẩy” để giải quyết bài toán khó “cấm xe cá nhân trước hay tăng vận tải công cộng trước”, tức là phải chú trọng phát triển song song hệ thống vận tải công cộng theo hướng không chỉ chi phí rẻ mà còn phải tiện lợi, đơn giản như việc phát triển các điểm để trông, giữ phương tiện cho người dân. Đặc biệt phải rút kinh nghiệm từ việc phát triển đường sắt đô thị như thời gian qua".

Đối thoại - Thu phí xe vào nội đô không phải 'chìa khoá vạn năng' giải quyết ùn tắc (Hình 2).

Điều quan trọng nhất là việc thu phí có mục đích cuối cùng là để đầu tư quay trở lại phát triển hệ thống giao thông công cộng.

Đồng tình với quan điểm phải phát triển giao thông công cộng, ĐBQH Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng quỹ đất giao thông đô thị của Việt Nam nói chung hiện nay đang thấp, kể cả đường giao thông, đặc biệt là giao thông tĩnh. Chính vì thấp như vậy nên một mặt phải đầu tư để mở rộng thêm, nhưng mặt khác cũng phải có các yếu tố để đầu tư hạ tầng.

Ông dẫn ví dụ, Hàn Quốc có kinh nghiệm đăng ký một xe ô tô đi trong nội đô thì phải đóng một khoản tiền (gọi là trái phiếu để đầu tư xây dựng đường tàu điện ngầm - PV). Như vậy, đi ô tô thì phải bỏ tiền ra để đầu tư cho người dân đi tàu điện ngầm dưới đất, phải huy động nguồn lực để mở rộng thêm các không gian giao thông.

Đối thoại - Thu phí xe vào nội đô không phải 'chìa khoá vạn năng' giải quyết ùn tắc (Hình 3).

ĐBQH Hoàng Văn Cường trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 30/10.

Tuy vậy, ông Cường cũng cho rằng chưa nên nghĩ đến triển khai đề án thu phí vào nội đô ngay ở thời điểm này, ít nhất để nền kinh tế phục hồi, sức khỏe của người dân, doanh nghiệp đỡ gánh nặng của đại dịch. Khi đó, đồng thời phát triển hệ thống giao thông hạ tầng, giao thông công cộng đi song hành thì thu phí phương tiện cá nhân.

"Tôi nghĩ rằng, lộ trình đó phù hợp hay không phụ thuộc vào vấn đề phát triển hệ thống hạ tầng công cộng của Hà Nội. Nếu Hà Nội muốn giải quyết vấn đề là thu phí để hạn chế phương tiện cá nhân, thì đi kèm theo đó là hệ thống công cộng phải phát triển. Nếu có hệ thống công cộng đầy đủ thì hoàn toàn có thể xác định thời điểm đó là thời điểm để chúng ta áp dụng", ĐBQH Hoàng Văn Cường nói.

Thu phí thế nào để đạt được kết quả?

"Tôi chưa thấy Sở GTVT chưa đưa ra đánh giá, dự báo về số lượng phương tiện giảm được nếu áp dụng thu phí. Và với lộ trình được đưa ra thì mức độ hiệu quả được tính toán ra sao. Rất khó để nói phương án này có khả thi hay không thời điểm này", TS. Phan Lê Bình, chuyên gia giao thông nhận định.

Ông cho rằng, đề xuất xây dựng trạm thu phí của Hà Nội chưa thực rõ về ước tính hiệu quả đạt được và hiệu quả đó phải được tính toán một cách định lượng.

Đối thoại - Thu phí xe vào nội đô không phải 'chìa khoá vạn năng' giải quyết ùn tắc (Hình 4).

Cũng theo TS.Phan Lê Bình, việc thu phí sẽ khiến người dân phải cân nhắc chi phí để giảm tần suất chuyến đi, tìm cung đường khác, đổi sang phương tiện công cộng để đi vào nội thành hoặc thậm chí từ bỏ chuyến đi. Do đó rõ ràng hành vi của người tham gia giao thông phụ thuộc vào mức phí.

"Nếu thu quá thấp thì sẽ không ảnh hưởng đến sự lựa chọn của người dân. Tuy nhiên nếu thu quá cao thì sẽ vấp phải sự phản đối của toàn xã hội, ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Nói như vậy để thấy cần phải có đánh giá, nghiên cứu kỹ lưỡng về mức phí hợp lý để có thể thay đổi được lựa chọn phương thức di chuyển của người dân", TS. Phan Lê Bình nói.

Đối thoại - Thu phí xe vào nội đô không phải 'chìa khoá vạn năng' giải quyết ùn tắc (Hình 5).

 Ranh giới để xác định giữa khu vực nội đô và ngoại thành của Hà Nội là đường Vành đai 3 đã được khép kín. (Ảnh: Hữu Thắng)

Tuy nhiên, ông Bình cũng chỉ ra rằng hầu hết người có ôtô đều có mức thu nhập tương đối cao, phí sẽ không phải trở ngại quá lớn đối với họ.

“Thực tế một số thành phố trên thế giới cũng có làm phương án như vậy và cũng phần nào thành công, giảm được ùn tắc giao thông. Tuy nhiên số lượng thành phố thực hiện không nhiều cũng cho thấy phương án trên không phải “chìa khóa vạn năng” để giải quyết ùn tắc”, ông Bình chia sẻ thêm.

Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, cho rằng đề xuất của Hà Nội và Tp. HCM có thể vẫn đang “sớm quá” do hiện nay vận tải hành khách công cộng của các đô thị vẫn đang rất thấp, mới chỉ giải quyết được 20% nhu cầu đi lại, người dẫn vẫn phải sử dụng phương tiện cá nhân là chính.

“Trong bối cảnh đó, nếu hạn chế ô tô cá nhân nhưng chưa có phương tiện vận tải công cộng tiện lợi và chi phí hợp lý thì có thể khiến gia tăng lượng xe máy sử dụng trên đường. Điều này không phù hợp với định hướng mà Hà Nội hay Tp. HCM đang hướng đến”, ông Quyền.

Bên cạnh đó, ông Quyền cho rằng nên sử dụng nguồn phí thu được để hỗ trợ phát triển hệ thống giao thông công cộng để tăng tỉ lệ người sử dụng.

Đối thoại - Thu phí xe vào nội đô không phải 'chìa khoá vạn năng' giải quyết ùn tắc (Hình 6).

Cũng đồng tình với đề xuất xác định ranh giới thu phí từ Vành đai 3 trở vào trung tâm, song theo ông Nguyễn Văn Quyền không nên thu phí với xe chở hàng hóa, vận tải khách vì các phương tiện này đã không được vào nội đô giờ cao điểm, nếu phải trả phí lưu thông vào giờ thấp điểm thì sẽ gây khó khăn rất lớn cho đơn vị vận tải.

Ngày 27/10, Sở GTVT Hà Nội đã có văn bản kiến nghị UBND Tp. Hà Nội về “Đề án thu phí phương tiện vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc và ô nhiễm môi trường để hạn chế xe cơ giới đi vào” (Đề án thu phí phương tiện vào nội đô). Đây là đề án thành phần thuộc Đề án quản lý phương tiện giao thông đã được HĐND T.p Hà Nội thông qua từ năm 2017.

Trong đề án, đơn vị tư vấn đã đề xuất thiết lập tổng cộng 87 trạm thu phí xe ô tô vào nội đô. Trong đó, hầu hết các vị trí đưa ra để lập trạm thu phí này nằm ở khu vực cửa ngõ vào trung tâm thành phố. Với ranh giới để xác định giữa khu vực nội đô và ngoại thành là đường Vành đai 3 đã được khép kín.

Mức phí sẽ được thu linh hoạt thay đổi theo khung giờ, từ 5h đến 21h (giờ cao điểm, giờ thường và giờ thấp điểm). Trong đó, giờ thấp điểm sẽ thu thấp hơn hoặc miễn phí cho tất cả phương tiện; ngày cuối tuần, ngày nghỉ, ngày lễ sẽ không thu. Mức phí dự kiến ngày thường với ôtô dưới 9 chỗ từ 25.000 đến 60.000 đồng/lượt, ôtô 9 chỗ trở lên và xe tải từ 15.000 đến 40.000 đồng/lượt.

Tiếp đó, ngày 29/10, Sở GTVT Tp.Hồ Chí Minh cũng vừa có kiến nghị với UBND TP về việc lập dự án "Thu phí hạn chế ùn tắc giao thông đối với xe ô tô lưu thông vào nội đô Tp.HCM".

Theo đó, đề xuất sơ bộ dự án “Thu phí hạn chế ùn tắc giao thông đối với xe ô tô lưu thông vào nội đô TP.HCM” sẽ được thực hiện theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BLT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) trong thời hạn 10 năm và không tái đầu tư với tổng mức đầu tư dự kiến là hơn 2.274 tỷ đồng, bao gồm chi phí đầu tư ban đầu là 478 tỷ đồng và tổng chi phí vận hành trong vòng 10 năm là 1.796 tỷ đồng.

Các cổng thu phí sẽ bố trí trên vành đai khép kín xung quanh khu trung tâm (Quận 1, 3), gồm các tuyến đường: Hoàng Sa men theo kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến đường Nguyễn Phúc Nguyên giao Cách Mạng Tháng 8 - đường 3/2 - Lê Hồng Phong - Lý Thái Tổ - Nguyễn Văn Cừ - Võ Văn Kiệt - Tôn Đức Thắng. Một số cổng thu phí bố trí trên các đường thường ùn tắc như Trường Sơn, Cộng Hòa (Tân Bình).

Hoàng Bích - Mạnh Quốc thực hiện

Đề xuất lập 87 trạm thu phí vào Hà Nội: Chuyên gia quan ngại tình trạng phí chồng phí

Thứ 7, 30/10/2021 | 07:15
Sở GTVT Hà Nội vừa đề xuất xây dựng 87 trạm thu phí với mục tiêu giảm xe ô tô đi vào nội đô nhằm giải quyết ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường.

Hà Nội dự kiến thu phí ô tô vào nội đô: Có giải được bài toán tắc đường?

Thứ 6, 29/10/2021 | 21:46
Việc đặt trạm và thu phí được xem là cách để thay đổi hành vi sử dụng phương tiện cá nhân sang công cộng. Liệu đây có phải là lời giải cho bài toán tắc đường?

Không để chính sách hỗ trợ chỉ nằm trên giấy

Thứ 6, 29/10/2021 | 18:29
Theo TS Lê Xuân Bá, cần phải chú ý triển khai tốt các gói hỗ trợ, bởi thực tế chính sách thì đã có nhưng đến nay việc thực hiện vẫn chưa đạt được kết quả kỳ vọng.

"Liên hoàn cước" giá xăng, doanh nghiệp vận tải "lãnh đủ”

Thứ 6, 29/10/2021 | 07:15
Trong bối cảnh đang từng bước khôi phục lại vận tải hành khách, việc giá xăng dầu tăng phi mã đã khiến các doanh nghiệp khó khăn lại càng thêm khó khăn.

Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT báo cáo việc thu phí đường bộ

Thứ 3, 26/10/2021 | 20:37
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu Bộ GTVT đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thu phí đường bộ.
Cùng tác giả

Thủ tướng chỉ đạo sớm nâng cấp các tuyến cao tốc quy mô 2 làn xe

Thứ 5, 28/03/2024 | 19:24
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT cùng các bộ có liên quan phải sớm hoàn thiện và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đường bộ cao tốc.

Bố trí 10 điểm đỗ xe dọc tuyến metro Nhổn - Ga Hà Nội

Thứ 5, 28/03/2024 | 18:12
Hà Nội đã khảo sát, bố trí 10 điểm đỗ xe dọc tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội đoạn trên cao sắp được đưa vào vận hành, khai thác để phục vụ người dân đi tàu.

Hà Nội đề nghị từ chối đăng kiểm, đổi GPLX các tài xế chưa nộp phạt

Thứ 5, 28/03/2024 | 18:12
Từ năm 2022 đến nay, trên địa bàn Tp.Hà Nội, có tới gần 600 phương tiện kinh doanh vận tải, hàng hóa chưa nộp phạt hành chính theo quy định.

Không có giới hạn cho sự sáng tạo đối với tác phẩm thông tin đối ngoại

Thứ 5, 28/03/2024 | 13:37
Sau 10 năm ra đời, Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại tiếp tục là diễn đàn uy tín cho mọi công dân Việt Nam và nước ngoài có tấm lòng yêu mến Việt Nam.

Tăng tần suất các chuyến bay đến Tân Sơn Nhất dịp lễ 30/4 và hè 2024

Thứ 5, 28/03/2024 | 13:34
Việc tăng tần suất bay cho các hãng hàng không nhằm đảm bảo và duy trì lực lượng vận tải, đặc biệt trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 và giai đoạn cao điểm Hè 2024.
Cùng chuyên mục

Bộ GTVT hé lộ kế hoạch đầu tư hoàn thiện khu bến cảng Lạch Huyện

Thứ 5, 28/03/2024 | 15:30
Bộ GTVT vừa có công văn trả lời kiến nghị cử tri Tp.Hải Phòng gửi tới sau Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.

ĐBQH: Cấm tuyệt đối lái xe khi có nồng độ cồn là cần thiết

Thứ 5, 28/03/2024 | 07:11
Nhiều ý kiến đại biểu cho rằng, quy định cấm tuyệt đối lái xe khi trong cơ thể có nồng độ cồn là cần thiết. Tuy nhiên, cần tiếp tục đánh giá tác động kỹ lưỡng.

Cử tri kiến nghị cần có chính sách hỗ trợ công chức cấp xã, Bộ Nội vụ nói gì?

Thứ 4, 27/03/2024 | 14:45
Bộ Nội vụ vừa có công văn về việc trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới Quốc hội sau kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.

Kiến nghị có giải pháp cho xe ba bánh, công nông vận chuyển nông sản

Thứ 3, 26/03/2024 | 21:31
Cử tri kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) có biện pháp phù hợp nhằm hỗ trợ cho người dân vận chuyển nông sản bằng xe công nông, xe ba bánh.

Đường cao tốc phân kỳ đầu tư cần đáp ứng tối thiểu 4 làn xe hoàn chỉnh

Thứ 3, 26/03/2024 | 18:40
Bộ Giao thông vận tải (GTVT) cho biết, thời gian tới đường cao tốc phân kỳ đầu tư cần đáp ứng tối thiểu 4 làn xe hoàn chỉnh, đầy đủ làn dừng xe khẩn cấp.
     
Nổi bật trong ngày

ĐBQH: Cấm tuyệt đối lái xe khi có nồng độ cồn là cần thiết

Thứ 5, 28/03/2024 | 07:11
Nhiều ý kiến đại biểu cho rằng, quy định cấm tuyệt đối lái xe khi trong cơ thể có nồng độ cồn là cần thiết. Tuy nhiên, cần tiếp tục đánh giá tác động kỹ lưỡng.

Cử tri kiến nghị cần có chính sách hỗ trợ công chức cấp xã, Bộ Nội vụ nói gì?

Thứ 4, 27/03/2024 | 14:45
Bộ Nội vụ vừa có công văn về việc trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới Quốc hội sau kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.

Bộ GTVT hé lộ kế hoạch đầu tư hoàn thiện khu bến cảng Lạch Huyện

Thứ 5, 28/03/2024 | 15:30
Bộ GTVT vừa có công văn trả lời kiến nghị cử tri Tp.Hải Phòng gửi tới sau Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.

Vẫn còn nhiều "băn khoăn" về 2 phương án rút bảo hiểm xã hội một lần

Thứ 4, 27/03/2024 | 19:00
Quy định về hưởng BHXH một lần trong Dự thảo lần này là nội dung được dư luận đặc biệt quan tâm.