Theo Reuters, Hussam Abu Harbeed, chỉ huy khu vực phía bắc Gaza của nhóm vũ trang Islamic Jihad đã thiệt mạng sau trận không kích hôm 17/5 của Israel.
Nhân vật này bị quân đội Israel cáo buộc là chủ mưu "một số vụ tấn công khủng bố bằng tên lửa chống tăng nhằm vào dân thường của Israel".
Sự việc diễn ra trong bối cảnh các cuộc tấn công bằng tên lửa vào các thành phố của Israel tiếp diễn bất chấp việc quốc tế kêu gọi ngừng bắn.
Động thái này có thể dẫn đến những cuộc tấn công trả thù mạnh mẽ hơn nhằm vào Israel của Islamic Jihad - tổ chức vũ trang chiến đấu song song với phong trào Hamas.
Và thực tế, ngay sau cái chết của nhân vật này, Islamic Jihad nã rocket vào thành phố Ashdod của Israel. 7 người bị thương sau vụ tấn công, thông tin từ các nhân viên y tế địa phương.
BBC dẫn lời giới chức Hamas cho biết tổng cộng 200 người thiệt mạng sau các cuộc không kích của Israel trong tuần qua, bao gồm 59 trẻ em và 35 phụ nữ. Phía Israel nói hơn 130 người chết là binh lính, và phía Hamas phủ nhận điều này.
Việc sát hại thủ lĩnh nhóm Islamic Jihad có thể khiến tình hình căng thẳng tại Gaza ngày càng trầm trọng.
Trong bối cảnh các cuộc xung đột khốc liệt bước sang tuần thứ hai, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã kêu gọi tất cả các bên bảo vệ dân thường và cho biết Washington đang làm việc tích cực để ngăn chặn xung đột.
Giới chức y tế Gaza cho biết, 201 thường dân Palestine bao gồm 58 trẻ em và 34 phụ nữ đã thiệt mạng kể từ khi xung đột bùng phát vào tuần trước.
Trong khi đó, Israel có 10 người thiệt mạng, bao gồm 2 trẻ em. Cảnh sát cho biết một người đàn ông Israel cũng đã chết trong bệnh viện hôm qua do bị thương vì các cuộc tấn công hồi tuần trước.
Mục tiêu của đôi bên
Israel và Hamas hiểu rằng một cuộc chiến tranh ở Gaza lần thứ tư, giống như lần thứ ba trước đó, sẽ không phân thắng bại. Nhưng trong những ngày hoặc vài tuần trước khi có được một thỏa thuận đình chiến, mỗi bên sẽ hướng đến điều có thể gọi là chiến thắng, AP cho hay.
Đối với Israel, chiến thắng đó có thể là việc ám sát một chỉ huy hàng đầu của Hamas, hoặc phá hủy đủ đường hầm, bệ phóng tên lửa và các cơ sở hạ tầng khác để tuyên bố rằng họ đã “cắt sạch cỏ” - cụm từ được người Israel sử dụng rộng rãi để mô tả việc trấn áp tạm thời lực lượng Hamas.
Còn với Hamas, thắng lợi lớn nhất sẽ là bắt giữ được binh lính Israel để sau đó có thể trao đổi với những người Palestine bị cầm tù. Tiếp đến là phóng thêm được vài quả rocket tầm xa vào các thành phố lớn ở Israel để thể hiện sức mạnh của một tổ chức vũ trang của Palestine khi đối đầu với đối thủ mạnh hơn nhiều.
Tuy nhiên, việc một thủ lĩnh Hamas bị ám sát, hay binh sĩ Israel bị bắt giữ sẽ làm tình hình leo thang nghiêm trọng hơn, nhiều khả năng dẫn đến cái chết của một số lượng lớn thường dân ở Dải Gaza. Nhưng không bên nào cho rằng họ có thể sử dụng các phương tiện quân sự để đảm bảo các mục tiêu lớn hơn của mình. Cả hai đều mong đợi một giải pháp cuối cùng giống nhau - một thỏa thuận ngừng bắn không chính thức được quốc tế làm trung gian giống như thỏa thuận đã kết thúc các cuộc chiến giữa Hamas-Israel vào năm 2009, 2012 và 2014.
Để lật đổ Hamas, Israel cần tái chiếm Gaza thông qua một chiến dịch kéo dài và đẫm máu và chắc chắn sẽ bi quốc tế lên án. Ngay cả những người Israel hiếu chiến nhất cũng không đề xuất hướng đi đó. Tương tự, Hamas không kỳ vọng sẽ dỡ bỏ lệnh phong tỏa giữa Israel và Ai Cập áp đặt lên Gaza khi nước này giành chính quyền từ các lực lượng đối lập khác của Palestine vào năm 2007.
Việc Hamas phóng tên lửa dù trúng hay không trúng các mục tiêu đều đang giúp Hamas đạt được những tính toán nhất định. Trong những năm gần đây, lực lượng này đã tiến hành một lệnh ngừng bắn không chính thức với Israel, đánh đổi việc duy trì tình hình lắng dịu để được chấm dứt lệnh phong tỏa và nhận hàng triệu USD hỗ trợ từ Qatar được vận chuyển thường xuyên qua cửa khẩu Erez của Israel.
Phóng rocket cũng giúp Hamas tập hợp sự ủng hộ bằng cách tự xây dựng hình ảnh của mình như một phong trào tự do đấu tranh cho quyền lợi của người Palestine và bảo vệ chủ quyền với Jerusalem - tâm điểm của cuộc xung đột kéo dài hàng thập kỷ.
Ron Ben-Yishai, một nhà quan sát kỳ cựu về chiến tranh Israel thì cho rằng Tel Aviv không thể điều động các lực lượng trên mặt đất trừ khi Hamas tiến hành một cuộc tấn công "thảm khốc".
Hamas đã giành được thắng lợi lớn trước các đối thủ của mình giữa bối cảnh Chính quyền Palestine ngày càng mất đi ảnh hưởng và chỉ còn kiểm soát một số khu vực Bờ Tây bị chiếm đóng.
Về phần mình, Israel cũng thu được những lợi thế nhất định từ việc duy trì hiện trạng ở Gaza. Nước này thường đổ lỗi sự thất bại của tiến trình hòa bình cho Hamas, đồng thời coi lực lượng này là một nhóm khủng bố.
Dẫu vậy, nhà quan sát Harel nhận định, với nhiều người Israel, Hamas là "một kẻ thù được yêu thích" bởi lực lượng này bác bỏ giải pháp 2 nhà nước. Điều đó sẽ giúp Israel cô lập Gaza để khu vực này không bùng nổ thành một cuộc xung đột quy mô lớn, đồng thời củng cố quyền kiểm soát Đông Jeruslaem và khu Bờ Tây.
“Các cuộc leo thang quân sự như vậy luôn dẫn đến một kịch bản giống nhau - đó là chết chóc, bạo lực và bế tắc chính trị”, Jean-Paul Chagnollaud, người đứng đầu Viện nghiên cứu Institut de recherche et d'études Méditerranée Moyen-Orient ở Paris nhận định.
