Khoảng 600 năm trước, người Muisca cổ đại (hay còn gọi là Chibcha) đã chế tác ra những hũ gốm được gọi là "ofrendatarios". Muisca, một dân tộc có nền văn minh phát triển mạnh mẽ trong khu vực vào thời điểm đó, cũng nổi tiếng với kỹ năng chế tác kim loại. Những tác phẩm của họ có thể đã truyền cảm hứng cho truyền thuyết về thành phố vàng huyền thoại El Dorado.
Từ năm 1537 đến năm 1540, người Tây Ban Nha xâm chiếm vùng đất này. Nhiều người Muisca phải bỏ mạng trong các cuộc giao tranh hoặc qua đời do bệnh tật. Dù vậy, người Muisca vẫn tồn tại, hàng nghìn con cháu của tộc người này vẫn sống cho đến nay.
Những đồ tạo tác quý giá bên trong hũ gốm cổ.
Nhóm nghiên cứu do ông Francisco Correa đứng đầu đã khai quật đền thờ và nhiều ngôi mộ ở tàn tích thị trấn của người Muisca nằm gần Bogotá, thủ đô ngày nay của Colombia. Tại đây họ tìm thấy 8 hũ gốm, bên trong có những bức tượng nhỏ bằng kim loại và ngọc lục bảo. Một số bức tượng có hình dáng giống rắn và các loài động vật khác. Số còn lại giống hình người đeo trang sức trên đầu, cầm gậy hoặc vũ khí. Ngôi đền nơi phát hiện các hũ gốm có thể liên quan đến việc thờ cúng tổ tiên.
Ông Francisco Correa cho biết ngôi đền và những hũ gốm ofrendatarios có thể liên quan đến các vị thần được thờ cúng bởi người Muisca. Ông lưu ý họ thờ nhiều vị thần, bao gồm cả những vị thần gắn liền với Mặt Trăng và Mặt Trời.
Người Muisca là bậc thầy về chế tác kim loại. Khi người Tây Ban Nha đến đây, họ đặc biệt ngạc nhiên về các đồ vật làm từ vàng của người Muisca. Không có mỏ vàng nào gần khu vực người Muisca sinh sống, vì vậy nhiều khả năng người Muisca đã trao đổi kim loại này với các tộc người khác.
Ông Correa cho biết thêm, người Muisca có một số nghi lễ truyền thống nhất định, trong đó thủ lĩnh sẽ bôi một loại cao có chứa các hạt vàng. Nghi lễ này truyền cảm hứng cho huyền thoại về Dorado. Buổi lễ có sự chứng kiến của người Tây Ban Nha và được ghi lại trong biên niên sử Tây Ban Nha.
Correa hiện đang cộng tác với Bảo tàng Del Oro và khoa Kỹ thuật công nghiệp của Đại học Xavieria để tiếp tục khai quật. Ông cũng hợp tác với công ty Artec 3D để tạo bản scan số cổ vật quý giá đã tìm thấy được.
Minh Hoa (t/h)
