Tính toán của các bên tại hội nghị quốc tế về Ukraine ở Ả Rập Xê-út

Tính toán của các bên tại hội nghị quốc tế về Ukraine ở Ả Rập Xê-út

Thứ 7, 05/08/2023 | 11:13
0
Cuộc đàm phán hòa bình về Ukraine sắp diễn ra tại Ả Rập Xê-út. Đại diện của khoảng 40 quốc gia ở cả Bắc và Nam Bán cầu sẽ tham dự, nhưng Nga không được mời.

Các quan chức cố vấn an ninh quốc gia và ngoại giao từ khoảng 40 quốc gia đã được mời tham gia đàm phán hòa bình về Ukraine tại thành phố cảng Jeddah của Ả Rập Xê-út vào ngày 5-6/8.

Quốc gia khách mời bao gồm 3 thành viên BRICS – Brazil, Ấn Độ và Nam Phi – cũng như các quốc gia khác ở Nam bán cầu, chẳng hạn như Indonesia, Mexico, Zambia và Ai Cập. Chính phủ Vương quốc Anh và Ba Lan, cũng như đại diện của Liên minh châu Âu (EU) cũng đã xác nhận sẽ tham dự.

Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador hôm 31/7 đã tuyên bố sẽ không cử đại diện đến Jeddah trừ khi cả hai bên của cuộc xung đột đều có mặt bên bàn đàm phán.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 4/8 cho biết Bắc Kinh sẽ cử Đặc phái viên Trung Quốc về các vấn đề Á-Âu Lý Huy (Li Hui) đến Ả Rập Xê-út để đàm phán về việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc chiến ở Ukraine.

“Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với cộng đồng quốc tế để tiếp tục đóng vai trò xây dựng trong việc thúc đẩy một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng ở Ukraine”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân (Wang Wenbin) cho biết trong một tuyên bố.

Trung Quốc đã được mời tham dự một hội nghị thượng đỉnh tương tự ở Copenhagen vào cuối tháng 6 nhưng đã không tới.

Thế giới - Tính toán của các bên tại hội nghị quốc tế về Ukraine ở Ả Rập Xê-út

Thái tử Ả Rập Xê-út Mohammed bin Salman trò chuyện với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Buenos Aires, Argentina, năm 2018. Ảnh: The Guardian

Nga không được mời tới hội nghị ở Jeddah, nhưng Điện Kremlin đã tuyên bố sẽ theo dõi cuộc họp, và Ả Rập Xê-út dự kiến sẽ thông báo cho Moscow về kết quả đạt được.

Moscow đã nhiều lần tuyên bố rằng họ không phản đối các cuộc đàm phán với Kiev, đồng thời lưu ý rằng an ninh toàn cầu phải bình đẳng và không thể đạt được bằng sự tổn hại của một hoặc nhiều quốc gia khác.

Tổng biên tập tạp chí Russia in Global Affairs Fyodor Lukyanov nói với báo Nga Izvestia hôm 3/8 rằng, tốt nhất nên xem các cuộc đàm phán như vậy là một thủ đoạn chính trị của một số quốc gia không phải là thành viên của liên minh chống Nga, những quốc gia đang tìm cách thể hiện đường lối chính sách độc lập của họ đối với cuộc khủng hoảng.

Vấn đề về uy tín 

“Sáng kiến này được đưa ra vào thời điểm Ả Rập Xê-út muốn thể hiện mình là động lực cho các cuộc đàm phán và giải quyết xung đột”, ông Simon Engelkes, cố vấn chính sách Trung Đông tại Quỹ Konrad Adenauer Stiftung (KAS), cho biết.

Theo truyền thống, Ả Rập Xê-út là đồng minh lâu năm của phương Tây, trên hết là của Mỹ. Nhưng Vương quốc Hồi giáo Sunni hàng đầu này cũng duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc, cũng như với Nga.

Trong khuôn khổ liên minh dầu mỏ mở rộng OPEC+, quan hệ giữa Riyadh và Moscow gần đây có những căng thẳng sau khi Điện Kremlin không tuân thủ thỏa thuận cắt giảm sản lượng dầu.

Thế giới - Tính toán của các bên tại hội nghị quốc tế về Ukraine ở Ả Rập Xê-út (Hình 2).

Thái tử Ả Rập Xê-út Mohammed bin Salman bắt tay Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Hội nghị thượng đỉnh Ả Rập lần thứ 32, ở Jeddah, Ả Rập Xê-út, ngày 19/5/2023. Ảnh: SPA

Quan hệ của Ả Rập Xê-út với phương Tây cũng đã trở nên căng thẳng hơn trong một thời gian, do cuộc xung đột ở Yemen mà Ả Rập Xê-út đang tham gia, và vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi năm 2018 tại lãnh sự quán Ả Rập Xê-út ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) – mà phương Tây nghi ngờ Thái tử Mohammed bin Salman (MBS) đã ra lệnh thực hiện.

Những điều này đã gây tổn hại lâu dài đến danh tiếng của hoàng gia Ả Rập Xê-út.

Vì Ả-rập Xê-út cho đến nay đã được hưởng lợi từ các biện pháp trừng phạt chống lại Nga và hậu quả của nó là giá dầu tăng, nên các cuộc đàm phán về cuộc chiến ở Ukraine có thể là vấn đề về uy tín chứ không phải bất kỳ điều gì khác.

“Thái tử MBS muốn củng cố vai trò ngoại giao của vương quốc mình với tư cách là một cường quốc trong khu vực”, ông Engelkes nhận định. “Điều này được phản ánh trong nhiều nỗ lực nối lại quan hệ, trong đó ông ấy cũng đang cố gắng giảm bớt căng thẳng với kẻ thù không đội trời chung là Iran, cũng như các vấn đề ở Yemen”.

Dấu hiệu muốn chấm dứt xung đột

Các nhà ngoại giao Ukraine và phương Tây hy vọng cuộc gặp tại vương quốc Hồi giáo ở Trung Đông sẽ đạt được đồng thuận về các nguyên tắc chính cho một giải pháp hòa bình trong tương lai nhằm chấm dứt cuộc chiến của Nga ở Ukraine.

Ông Ayham Kamel, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu về Trung Đông và Bắc Phi tại Eurasia Group, cho rằng hội nghị sắp diễn ra ở Jeddah sẽ “xây dựng một nền tảng cho sự tham gia mang tính xây dựng hơn giữa phương Tây và các nước đang phát triển ở Nam bán cầu”.

Nhiều quốc gia đang phát triển phần lớn đã kiềm chế không chọn bên trong cuộc chiến hoặc không lên án Moscow, vì họ thường có mối quan hệ thương mại hoặc quân sự quan trọng với Nga hoặc đơn giản là có sự ngờ vực lịch sử đối với phương Tây.

Thế giới - Tính toán của các bên tại hội nghị quốc tế về Ukraine ở Ả Rập Xê-út (Hình 3).

Binh sĩ Ukraine bắn vào các vị trí của Nga trên tiền tuyến gần Bakhmut, vùng Donetsk, trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn dai dẳng. Ảnh: El Pais

“Nước chủ nhà không ảo tưởng rằng hội nghị sẽ dẫn đến một bước đột phá về chất và các nước phương Tây không mong đợi các quốc gia Nam Bán cầu sẽ chấp nhận kế hoạch hòa bình Ukraine ở dạng hiện tại hoặc sẵn sàng mở rộng các biện pháp trừng phạt chống lại Nga”, ông Kamel lưu ý.

Nhưng ông Engelkes tại Quỹ Konrad Adenauer coi sự tham gia của các quốc gia như vậy là một dấu hiệu cho thấy họ cũng muốn chấm dứt cuộc xung đột – vốn không chỉ tác động nặng nề đến Ukraine và Nga, mà còn đặc biệt gây tổn hại cho Nam Bán cầu.

“Việc kế hoạch hòa bình 10 điểm của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky giờ đây sẽ là cơ sở cho các cuộc đàm phán ở Jeddah chắc chắn có thể được coi là một dấu hiệu ủng hộ cho Ukraine”, ông Engelkes nói.

Minh Đức (Theo DW, CNBC, Reuters)

EU kêu gọi Nga không lấy cớ Moscow bị tập kích để leo thang ở Ukraine

Thứ 4, 02/08/2023 | 11:28
EU cũng nhấn mạnh rằng Ukraine chỉ sử dụng các thiết bị được cung cấp thông qua Quỹ Hòa bình châu Âu để bảo vệ lãnh thổ của chính mình.

Những tuyên bố táo bạo của ông Zelensky và “trung tâm của tất cả”

Thứ 4, 24/05/2023 | 16:33
Với nhiều quốc gia Ả Rập, xung đột và hỗn loạn trong chính thế giới của họ, như ở Sudan, Syria, Palestine… là mối quan tâm lớn hơn nhiều so với xung đột ở Ukraine.

Ả Rập Xê-út thu hơn 300 tỷ USD từ xuất khẩu dầu mỏ năm 2022

Thứ 3, 21/02/2023 | 21:33
Quốc gia Trung Đông lần đầu tiên đạt thặng dư ngân sách sau gần một thập kỷ nhờ doanh thu từ xuất khẩu dầu mỏ.
Cùng tác giả

Lãi suất cao ở Mỹ gây bất ổn tài chính tại Đông Á mới nổi

Thứ 2, 27/11/2023 | 10:11
Lập trường thắt chặt tiền tệ của Fed đã khiến thị trường chứng khoán ở khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc và Hàn Quốc, đi xuống.

3 hướng đi mới để phát triển con người khu vực Châu Á-Thái Bình Dương

Thứ 3, 07/11/2023 | 21:08
Theo UNDP, khu vực Châu Á-Thái Bình Dương đang đối mặt với 3 nhóm nguy cơ tồn tại đồng thời, bao gồm các mối đe dọa liên quan đến sự sinh tồn của con người.

Sức hút đầu tư của Pháp – Bài học cho Việt Nam

Chủ nhật, 15/10/2023 | 15:00
Chìa khóa để Pháp đạt được những “dấu son” trên hành trình tái công nghiệp hóa và thu hút đầu tư là cải cách. Đây cũng là bài học giá trị mà Việt Nam có thể học hỏi.

Cải cách giúp ADB biến “hàng tỷ” USD thành “hàng nghìn tỷ”

Thứ 6, 29/09/2023 | 09:31
Để đạt được điều này, huy động nguồn vốn tư nhân sẽ đóng vai trò then chốt.

Tranh cãi giữa Ukraine – đồng minh ở Đông Âu: Tất cả chỉ tại ngũ cốc?

Thứ 7, 23/09/2023 | 10:37
Ba Lan và các quốc gia thành viên phía Đông của Liên minh châu Âu (EU) – ngoại trừ Hungary – vẫn là những nước ủng hộ Ukraine nhất quán nhất trong khối.
Cùng chuyên mục

EU tính sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga bất chấp bị “mang tiếng”

Thứ 7, 02/12/2023 | 15:46
Các nước vùng Baltic (gồm Litva, Latvia và Estonia), Đan Mạch, Thụy Điển, Phần Lan và Ba Lan đều ủng hộ sử dụng tài sản của Nga để tái thiết Ukraine.

New Zealand cấm dùng điện thoại di động trong trường học

Thứ 7, 02/12/2023 | 07:17
Ngày 1/12, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon tuyên bố chính quyền nước này sẽ cấm sử dụng điện thoại di động trong các trường học trên cả nước.

Chưa phải lúc để Fed ăn mừng chiến thắng

Thứ 7, 02/12/2023 | 07:00
Lạm phát hiện đã giảm, người Mỹ sẽ dần cảm thấy mọi thứ đang trở nên tốt hơn, và nền kinh tế số 1 thế giới đang trên đà đạt được cú “hạ cánh mềm”.

Nhật Bản quan ngại động thái của Washington sau vụ máy bay quân sự Mỹ rơi

Thứ 6, 01/12/2023 | 17:24
Có sự bất đồng trong tuyên bố của Mỹ và Nhật Bản liên quan đến vụ máy bay quân sự V-22 Osprey của Mỹ rơi ở vùng biển phía tây Nhật Bản.

Tên lửa Nga phô diễn sức mạnh, tấn công mạnh mẽ vào Krivoy Rog

Thứ 6, 01/12/2023 | 14:00
Theo trang AVP, lực lượng Nga tiến hành cuộc tấn công tên lửa vào các mục tiêu quân sự của Ukraine ở Krivoy Rog.
     
Nổi bật trong ngày

COP28: Cơ hội cuối cùng để thay đổi quỹ đạo khủng hoảng

Thứ 6, 01/12/2023 | 06:54
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres đã kêu gọi các nước chấm dứt việc sử dụng cái mà ông gọi là “gốc độc” của cuộc khủng hoảng khí hậu.

Chưa phải lúc để Fed ăn mừng chiến thắng

Thứ 7, 02/12/2023 | 07:00
Lạm phát hiện đã giảm, người Mỹ sẽ dần cảm thấy mọi thứ đang trở nên tốt hơn, và nền kinh tế số 1 thế giới đang trên đà đạt được cú “hạ cánh mềm”.

Mỹ hứng chỉ trích vì khoản đóng góp quá “hẻo” tại COP28

Thứ 6, 01/12/2023 | 12:00
Với quy mô nền kinh tế như của Mỹ, không có lý do gì họ lại đóng góp ít hơn những nước giàu có khác, các chuyên gia về khí hậu cho biết.

Tên lửa Nga phô diễn sức mạnh, tấn công mạnh mẽ vào Krivoy Rog

Thứ 6, 01/12/2023 | 14:00
Theo trang AVP, lực lượng Nga tiến hành cuộc tấn công tên lửa vào các mục tiêu quân sự của Ukraine ở Krivoy Rog.

New Zealand cấm dùng điện thoại di động trong trường học

Thứ 7, 02/12/2023 | 07:17
Ngày 1/12, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon tuyên bố chính quyền nước này sẽ cấm sử dụng điện thoại di động trong các trường học trên cả nước.