Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vừa ký ban hành sắc lệnh về áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với 2 cá nhân liên quan đến vụ bê bối tham nhũng trị giá 100 triệu USD tại Công ty Năng lượng Nguyên tử Nhà nước Energoatom, vốn đã gây chấn động đất nước kể từ ngày 10/11, tờ Kyiv Independent đưa tin.
Các biện pháp trừng phạt được áp dụng đối với Timur Mindich – đồng sở hữu công ty sản xuất Kvartal 95 (công ty từng hợp tác với ông Zelensky trước khi ông nhậm chức) – và Oleksandr Tsukerman, một doanh nhân được cho là đứng đầu bộ phận hậu cần rửa tiền. Cả hai đều mang quốc tịch Israel và đã rời khỏi Ukraine trước khi bị truy tố chính thức.
Sắc lệnh số 843/2025 được công bố ngày 13/11, thực thi quyết định của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine.
Các biện pháp trừng phạt bao gồm đóng băng tài sản, cấm giao dịch thương mại, cấm mua đất đai và các hạn chế kinh tế khác, có hiệu lực trong 3 năm. Chúng không bao gồm lệnh cấm nhập cảnh vào Ukraine, nhưng sẽ có tác động ngay lập tức đến lĩnh vực ngân hàng.
Trước đó, Thủ tướng Yulia Svyrydenko xác nhận rằng chính phủ đã khởi xướng quá trình áp đặt trừng phạt.
"Tại một cuộc họp bất thường, Nội các đã đệ trình các đề xuất lên Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia xem xét về việc áp dụng các biện pháp trừng phạt cá nhân đối với Timur Mindich và Oleksandr Tsukerman", bà Svyrydenko viết trên Facebook vào ngày 12/11.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Al Arabiya
Vào ngày 11/11, Cơ quan Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) đã truy tố 8 cá nhân với các cáo buộc hối lộ, lạm dụng chức vụ và làm giàu bất chính. NABU cũng công bố các đoạn băng ghi âm, trong đó nhóm này, sử dụng mật danh và ngôn ngữ được mã hóa, thảo luận về các khoản hối lộ và nhận hối lộ liên quan đến việc kinh doanh với Energoatom.
Theo cuộc điều tra, Mindich được xác định là "kẻ cầm đầu" đường dây tham nhũng, trong khi Tsukerman bị cáo buộc điều hành một văn phòng tại Kiev đã giúp rửa khoảng 100 triệu USD từ các khoản tiền bất chính. Theo nguồn tin của tờ Ukrainska Pravda, Tsukerman cũng đang bị điều tra tại Mỹ trong một vụ án rửa tiền.
Các nhân vật cấp cao khác bị liên lụy bao gồm cựu Phó Thủ tướng Oleksiy Chernyshov (đã rời khỏi đất nước), Bộ trưởng Năng lượng Svitlana Hrynchuk, Bộ trưởng Tư pháp Herman Halushchenko (người từng giữ chức Bộ trưởng Năng lượng đầu năm nay), cũng như ông Rustem Umerov – cựu Bộ trưởng Quốc phòng và hiện là Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia.
Chernyshov và Mindich được cho là đã được "thông báo trước" và trốn thoát, dẫn đến cuộc điều tra nội bộ của Văn phòng Công tố Chuyên trách Chống Tham nhũng (SAPO) về nguồn rò rỉ thông tin. Ông Tsukerman phủ nhận các cáo buộc của NABU và SAPO.
Vào ngày 12/11, ông Zelensky đã thúc giục ông Halushchenko và bà Hrynchuk từ chức. Cùng ngày, Thủ tướng Svyrydenko cho biết rằng ông Halushchenko đã bị đình chỉ công tác.
"Tôi tin rằng Bộ trưởng Tư pháp và Bộ trưởng Năng lượng không thể tiếp tục giữ chức vụ của mình", ông Zelensky nói trong bài phát biểu hàng đêm hôm 12/11. "Đây là vấn đề liên quan đến lòng tin. Nếu có cáo buộc, chúng phải được giải quyết".
Ông Zelensky cho biết thêm rằng ông đã yêu cầu bà Svyrydenko "đảm bảo các bộ trưởng này nộp đơn từ chức" và yêu cầu Quốc hội Ukraine ủng hộ đơn từ chức của họ.
Minh Đức (Theo Kyiv Independent, Kyiv Post)
