Nhiều người trong chúng ta thường lý tưởng hóa tình yêu (Ảnh minh họa)
Vào năm 1967, John Lennon đã sáng tác bài hát có tên "All You Need Is Love" (Tất cả những gì bạn cần là tình yêu) nhưng hành động của anh ta dành cho những người xung quanh lại không chan chứa một chút tình yêu nào, anh đánh đập vợ mình, bỏ rơi con cái và miệt thị người quản lý đồng tính
35 năm sau, Trent Reznor trong ban nhạc Nine Inch Nails viết nên bài hát “Love Is Not Enough” (Yêu thôi là chưa đủ). Mặc dù nổi tiếng với những màn biểu diễn gây sốc và những video dị hợm nhưng Trent lại là người cai được hoàn toàn ma túy và rượu, sau đó anh kết hôn và có hai người con, rồi anh còn hủy toàn bộ album và chuyến lưu diễn để có thể ở nhà làm một người chồng và một người cha tốt.
Cùng viết về đề tài tình yêu nhưng một người hiểu rõ ràng và thực tế về tình yêu còn một người thì không, một người đã lý tưởng hóa tình yêu như giải pháp cho mọi vấn đề của mình còn một người thì làm ngược lại, một người được tình yêu cảm hoá còn một người có lẽ là gã tồi với lòng tự ái cao
Nhiều người trong chúng ta thường lý tưởng hóa tình yêu, chúng ta coi nó như một liều thuốc chữa trị tuyệt vời cho tất cả các vấn đề của cuộc sống. Những thước phim, câu chuyện về cuộc đời và quá khứ của chúng ta đều tôn vinh tình yêu như là mục tiêu cuối cùng của cuộc đời, là giải pháp cuối cùng cho tất cả nỗi đau và vướng mắc. Vì vậy mà chúng ta đánh giá quá cao tình yêu và sẽ phải trả giá cho các mối quan hệ.
Khi tin rằng “Tất cả những gì chúng ta cần là tình yêu” thì chúng ta sẽ giống như John Lennon, sẵn sàng bỏ qua các giá trị cơ bản như tôn trọng, khiêm tốn và tin tưởng trong một mối quan hệ. Nếu như tình yêu giải quyết được mọi vấn đề thì ta cần gì phải bận tâm đến những thứ khác?
Nhưng nếu giống như Trent Reznor tin rằng “Yêu thôi là chưa đủ” thì chúng ta sẽ hiểu những mối quan hệ lành mạnh đòi hỏi nhiều hơn là những cảm xúc thuần túy hay những đam mê cháy bỏng. Chúng ta hiểu rằng có những điều trong cuộc sống này quan trọng hơn là tình yêu. Thêm vào đó, sự thành công của các mối quan hệ phụ thuộc vào những giá trị sâu sắc này.
3 sự thật khắc nghiệt về tình yêu
Vấn đề của việc lý tưởng hóa tình yêu là nó khiến chúng ta nảy sinh những kỳ vọng không thực tế về tình yêu, từ đó dần phá hoại những mối quan hệ mà chúng ta trân quý
1. Yêu không có nghĩa là tạo ra sự tương đồng
Chỉ vì bạn phải lòng ai đó không nhất thiết đối phương sẽ là người gắn bó lâu dài với bạn. Tình yêu là một quá trình của cảm xúc còn tương thích là một quá trình của logic, hai điều này không ăn nhập với nhau.
Có khả năng ta sẽ phải lòng một người đối xử không tốt với mình, người khiến mình cảm thấy tự ti về bản thân, người không tôn trọng mình như cách mình đối xử với họ. Cũng có khả năng ta sẽ có cảm tình với ai đó có tham vọng hoặc mục tiêu sống trái ngược với mình, người có niềm tin triết học hoặc thế giới quan mâu thuẫn với cảm giác thực tế của mình. Và tất nhiên việc phải lòng một người nào đó thích chúng ta và đem lại hạnh phúc cho chúng ta cũng có khả năng xảy ra
Nghe có vẻ phi lý, nhưng đó là sự thật.
Khi tôi nghĩ về tất cả những mối quan hệ độc hại mà mình từng chứng kiến hoặc được đọc qua mail mà mọi người gửi, nhiều (hoặc hầu hết) các trường hợp đó đều đến với nhau dựa trên cảm xúc. Họ cảm thấy đó là thứ “châm ngòi” cho tình yêu và sẵn sàng lao đầu vào nó. Mặc kệ chàng trai có là một kẻ nghiện rượu, vũ phu,.. cô gái chỉ biết cảm giác lúc đó là đúng đắn. Và 6 tháng sau, khi đã quá sức chịu đựng cô gái đá văng chàng trai ra khỏi nhà và tự hỏi: "Trời ơi, mình đã sai ở đâu vậy?"
Sự thật là, cô ấy đã sai ngay từ khi bắt đầu.
Khi hẹn hò và tìm kiếm một người bạn đời, bạn không chỉ phải sử dụng trái tim mà còn phải sử dụng lý trí. Bạn muốn tìm một người khiến trái tim bạn rung động nhưng bạn cũng cần biết giá trị của họ, cách họ đối xử với bản thân, với những người xung quanh, mục tiêu và thế giới quan của họ nói chung.
Bởi vì nếu bạn yêu một người không phù hợp với bạn, tin tôi đi bạn sẽ có một khoảng thời gian tồi tệ đấy!
2. Tình yêu không giải quyết được các vấn đề trong mối quan hệ
Mối quan hệ của tôi với cô bạn gái đầu tiên rất mãnh liệt dù cho chúng tôi sống ở những thành phố khác nhau, không đủ tiền để gặp nhau, gia đình hai bên không ưa nhau và thường xuyên trải qua những cuộc cãi vã vô nghĩa mỗi tuần.
Mỗi khi cãi nhau, chúng tôi đều sẽ làm hoà ngay vào ngày hôm sau. Chúng tôi nhắc nhở nhau rằng không nên để những thứ nhỏ nhặt ảnh hưởng đến mối quan hệ vì chúng tôi rất yêu nhau và chúng tôi sẽ tìm được cách giải quyết để biến mọi thứ sẽ trở nên tốt đẹp. Tình yêu tạo niềm tin rằng chúng tôi sẽ vượt qua được mọi vấn đề dù trên thực tế hoàn toàn không có gì thay đổi.
Đúng như bạn nghĩ, không có vấn đề nào của chúng tôi được giải quyết tận gốc. Các cuộc cãi vã vẫn lặp lại và thậm chí trở nên tồi tệ hơn. Chúng tôi nhìn nhau cứ như thể đối phương là một gánh nặng. Cả hai chúng tôi đều tự thu mình lại trong khi giao tiếp với những cuộc điện thoại hàng giờ đồng hồ mà cả hai bên đầu dây đều không nói gì. Giờ đây khi nhìn lại, quả thực tôi không có hy vọng rằng mối quan hệ này sẽ kéo dài. Ấy vậy mà chúng tôi cứ đắm chìm trong mối quan hệ độc hại đó tận 3 năm.
Không có gì đáng ngạc nhiên, mối quan hệ đó cuối cùng cũng bùng cháy và tan tành như cách khinh khí cầu Hindenburg lao vào điểm chứa dầu vậy. Cuộc chia tay thật tồi tệ. Và bài học lớn mà tôi rút ra được từ nó là: Dù cho tình yêu có thể khiến bạn cảm thấy tốt hơn về mọi mặt trong mối quan hệ của mình nhưng nó thực sự không giải quyết được bất kỳ vấn đề nào trong mối quan hệ đó
Đây là cách một mối quan hệ độc hại hoạt động. Nó đưa cảm xúc của ta trở nên say sưa, đẩy cảm giác sau lên cao trào hơn cảm giác trước đó, trừ khi có những trải nghiệm thiết thực nếu không bạn sẽ bị làn sóng cảm xúc cuốn trôi đi mất.
Đôi khi cả hai người đều hy sinh ham muốn, nhu cầu và thời gian riêng của mình cho đối phương (Ảnh minh họa)
3. Tình yêu không phải lúc nào cũng đáng để hi sinh bản thân
Một trong những đặc điểm dễ bắt gặp khi bạn yêu ai đó là bạn muốn được chăm sóc đối phương và bạn để tâm đến những nhu cầu của họ.
Nhưng câu hỏi đáng ra cần thiết mà lại không được hỏi thường xuyên là: Những gì bạn đang hy sinh có xứng đáng không?
Trong các mối quan hệ yêu đương, đôi khi cả hai người đều hy sinh ham muốn, nhu cầu và thời gian riêng của mình cho đối phương và đó là điều bình thường. Tôi cho rằng điều này là hoàn toàn lành mạnh và là một yếu tố quyết định để tạo nên mối quan hệ tuyệt vời.
Nhưng khi phải hy sinh lòng tự tôn, phẩm giá, thể chất, tham vọng và mục đích sống của một người chỉ để ở bên ai đó thì lúc này tình yêu trở thành vấn đề. Một mối quan hệ yêu đương được cho là bổ sung và hoàn thiện bản sắc cá nhân của chúng ta chứ không phải để làm hỏng hoặc thay thế nó.
Một kết luận nghịch lý mà tôi rút ra được trong Khóa học về các mối quan hệ lành mạnh của mình ở Trường Nghệ thuật Tinh tế: Đôi khi lựa chọn tốt nhất cho một mối quan hệ là kết thúc. Một số người không xứng đáng để ta hi sinh và một số lỗi lầm không thể nào được tha thứ
Bài kiểm tra tình bạn
Một trong những lời khuyên lâu đời nhất về mối quan hệ là: “Bạn và đối tác của bạn nên là những người bạn tốt nhất”. Hầu hết mọi người đều nhìn nhận lời khuyên đó theo hướng tích cực: Tôi nên dành thời gian cho đối tác của mình như cho bạn thân mình vậy, tôi nên giao tiếp cởi mở với đối tác của mình như với bạn thân của mình, tôi nên vui vẻ với đối tác của mình như cách tôi làm với người bạn thân mình. Nhưng mọi người cũng nên nhìn nó theo hướng ngược lại: Bạn có khoan dung được với những hành vi tiêu cực của đối tác như với người bạn thân nhất của mình không?
Thật ngạc nhiên, khi chúng ta tự hỏi mình câu hỏi này hầu hết những người đã và đang trong mối quan hệ không lành mạnh và phụ thuộc vào nhau đều trả lời là “không”.
Tôi biết một phụ nữ trẻ vừa kết hôn. Cô yêu chồng mình một cách điên cuồng. Mặc dù anh ta tỏ ra bận rộn suốt cả năm, không quan tâm đến việc lên kế hoạch cho đám cưới, thường xuyên từ chối cô ấy để tham gia các chuyến đi lướt sóng với bạn bè và gia đình của cô ấy không ngừng đưa ra những mối lo ngại không mấy tế nhị về anh ấy nhưng cô vẫn hạnh phúc khi kết hôn với anh ta.
Và điều gì đến cũng sẽ đến, một khi tình cảm cao trào vụt tắt thì cô ấy mới thấy được sự thật trần trụi. Một năm sau cuộc hôn nhân anh ấy vẫn thường xuyên bận việc, cáu gắt nếu cô ấy không kịp nấu bữa tối và bất cứ khi nào cô ấy phàn nàn anh ấy sẽ nói rằng cô ấy "hư hỏng" và "kiêu ngạo" rồi bỏ cô để đi lướt sóng với bạn.
Cô ấy đã rơi vào tình huống này vì cô ấy đã bỏ qua 3 sự thật khắc nghiệt trên. Cô ấy chìm đắm trong việc một tình yêu lý tưởng. Mặc dù bị “dội vài gáo nước lạnh” vào mặt bởi tất cả những red flag mà anh ta vẫy khi hẹn hò nhưng cô vẫn tin rằng tình yêu của họ báo hiệu sự tương thích trong mối quan hệ. Rất tiếc là nó không thể.
Khi bạn bè và gia đình của cô đưa ra những lo ngại về đám cưới cô ấy vẫn cứng đầu nghĩ tình yêu sẽ giải quyết được mọi vấn đề. Một lần nữa, nó không thể. Và bây giờ khi mọi thứ đã rơi xuống đáy vực sâu, cô ấy vẫn còn muốn đến gặp bạn bè để xin lời khuyên về cách hy sinh bản thân nhiều hơn với hi vọng sẽ làm mối quan hệ tốt đẹp trở lại. Tất nhiên sự thật là không thể nào.
Tại sao chúng ta có thể dễ dàng bao dung cho những hành vi sai trái trong các mối quan hệ tình cảm mà không bao giờ bao dung trong các mối quan hệ với bạn bè của mình?
Hãy tưởng tượng nếu người bạn thân nhất của bạn chuyển đến ở cùng bạn, từ chối xin việc hoặc trả tiền thuê nhà, yêu cầu bạn nấu bữa tối cho họ và sẽ tức giận la mắng bạn bất cứ lúc nào mà bạn phàn nàn về họ thì tin tôi đi, tình bạn đó sẽ kết thúc nhanh hơn cả sự nghiệp diễn xuất của Paris Hilton.
Một tình huống khác: bạn gái của bạn ghen tuông đến mức cô ấy yêu cầu mật khẩu tất cả các tài khoản của bạn và nhất quyết đi cùng bạn trong các chuyến công tác để đảm bảo bạn không bị những người phụ nữ khác bao vây. Người phụ nữ này giống như cơ quan an ninh quốc gia, cuộc sống của bạn sẽ bị giám sát 24/7 và bạn có thể thấy giá trị bản thân của mình bị giảm xuống con số 0 tròn trĩnh. Chính vì cô ấy không tin tưởng bạn làm bất cứ điều gì vì vậy bạn cũng không còn tin tưởng vào bản thân để làm bất cứ điều gì.
Vậy mà bạn vẫn ở bên cô ấy, tại sao? Bởi vì bạn đang yêu.
Hãy nhớ:
Cách duy nhất để bạn có thể tận hưởng trọn vẹn tình yêu là biến những thứ khác trong cuộc sống của bạn trở nên quan trọng hơn tình yêu.
Bạn có thể yêu nhiều người trong suốt cả cuộc đời. Bạn có thể yêu những người tốt và yêu lầm cả những kẻ xấu, bạn có thể yêu theo những cách lành mạnh và cả những cách không lành mạnh, bạn có thể yêu khi còn rất trẻ và cả khi đã già nhưng tình yêu không phải là thứ duy nhất, không phải thứ đặc biệt và nó không hề khan hiếm.
Nhưng lòng tự trọng của bạn, nhân phẩm của bạn, lòng tin của bạn cũng thì có. Bạn có thể có rất nhiều tình yêu trong cuộc đời của bạn nhưng một khi bạn đánh mất lòng tự tôn, phẩm giá hoặc lòng tin của mình thì sẽ rất khó để lấy lại.
Tình yêu là một trải nghiệm tuyệt vời mà cuộc sống mang lại và nó là điều mà tất cả mọi người nên khao khát được cảm nhận và tận hưởng. Nhưng giống như bất kỳ trải nghiệm nào khác, nó có thể lành mạnh hoặc không lành mạnh, nó không có quyền được định nghĩa chúng ta hoặc quyết định mục đích cuộc sống của chúng ta. Chúng ta không thể để nó “nuốt chửng” và càng không thể hy sinh bản thân cho nó bởi vì ngay chính khoảnh khắc chúng ta quyết định bán mình cho nó chúng ta sẽ đánh mất luôn cả tình yêu và chính bản thân mình
Bởi vì bạn cần nhiều thứ trong cuộc sống hơn là tình yêu. Tình yêu là điều tuyệt vời. Tình yêu là điều cần thiết. Tình yêu thật đẹp. Nhưng yêu thôi chưa đủ.
Thanh Trà - Markmanson