Trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh tại Alaska dự kiến diễn ra vào ngày 15/8 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một cảnh báo cứng rắn tới Tổng thống Nga Vladimir Putin, đe dọa sẽ áp đặt "hậu quả nghiêm trọng" nếu Moscow cản trở tiến trình hòa bình tại Ukraine.
Phát biểu hôm 13/8, ông Trump ám chỉ rằng các biện pháp trừng phạt kinh tế có thể được áp dụng nếu cuộc họp tại Alaska không đạt được kết quả, mặc dù ông không nêu rõ chi tiết về các biện pháp này.
Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Nga tại Alaska được xem là một bước ngoặt quan trọng nhằm giải quyết cuộc xung đột kéo dài gần ba năm rưỡi tại Ukraine – cuộc chiến lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II.
Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng ông muốn thúc đẩy một cuộc gặp ba bên giữa mình, ông Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngay sau hội nghị, nếu các cuộc thảo luận ban đầu diễn ra suôn sẻ.
"Nếu cuộc gặp đầu tiên ổn, chúng tôi sẽ nhanh chóng tổ chức cuộc gặp thứ hai. Tôi muốn làm điều đó ngay lập tức, một cuộc gặp giữa Tổng thống Putin, Tổng thống Zelensky và tôi, nếu họ muốn tôi tham gia", ông Trump nói với các phóng viên.
Quang cảnh đổ nát sau một cuộc tấn công quân sự tại thị trấn Bilozerske, vùng Donetsk, ngày 12/8/2025. Ảnh: Getty Images
Cảnh báo của ông Trump được đưa ra sau một cuộc hội đàm trực tuyến cấp cao giữa ông, ông Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu, do Đức chủ trì, để thống nhất các quan điểm không thể nhượng bộ trước thềm hội nghị ở Alaska.
Ông Zelensky, trong chuyến thăm Berlin trước cuộc hội đàm trực tuyến cấp cao hôm 13/8, đã cảnh báo các đồng minh rằng những bước tiến quân sự gần đây của Nga ở miền Đông là một phần trong chiến lược gây áp lực buộc Kiev phải nhượng bộ.
Trong khi đó, Điện Kremlin vẫn giữ lập trường cứng rắn. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Alexei Fadeev tuyên bố rằng các yêu cầu của Moscow không thay đổi so với năm ngoái.
"Lập trường của Nga vẫn không thay đổi, và nó đã được nêu ra ngay tại hội trường này hơn một năm trước, vào ngày 14/6/2024", ông Fadeev nói trong cuộc họp báo hôm 13/8, ám chỉ bài phát biểu của ông Putin tại Bộ Ngoại giao Nga khi đó.
Trong hậu trường, các quan chức đã và đang xem xét các địa điểm tiềm năng cho một Hội nghị Thượng đỉnh ba bên giữa ông Trump, ông Putin và ông Zelensky, nếu cuộc họp ở Alaska đạt được tiến triển.
Các nhà lãnh đạo châu Âu tỏ ra lạc quan sau cuộc hội đàm trực tuyến với ông Trump. Họ cũng hoan nghênh sáng kiến của Tổng thống Mỹ về hội nghị cấp cao, nhưng vẫn kiên quyết rằng không nên có bất kỳ thỏa thuận nào được ký kết nếu không có sự tham gia trực tiếp của Ukraine.
Theo các nguồn thạo tin của NBC News – bao gồm 2 quan chức châu Âu và 3 người khác được thông báo về cuộc hội đàm, ông Trump cho biết ông sẽ tham gia cuộc họp với ông Putin với mục tiêu đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Ukraine.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người đã tham gia cuộc điện đàm, cho biết ông Trump đồng ý rằng lãnh thổ Ukraine không thể được đem ra đàm phán mà không có sự đồng ý của Kiev.
Ông Macron cũng lưu ý rằng Tổng thống Mỹ ủng hộ ý tưởng về các đảm bảo an ninh cho Ukraine trong bất kỳ thỏa thuận nào sau khi cuộc chiến kết thúc.
Trong một tuyên bố sau cuộc hội đàm trực tuyến, Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết, ông Trump hiểu rõ lập trường của châu Âu và "phần lớn đồng tình với quan điểm đó", đồng thời cảnh báo trường hợp Mỹ và châu Âu sẽ gia tăng áp lực.
"Nếu phía Nga không có động thái nào ở Alaska, thì Mỹ và chúng ta, những người châu Âu, sẽ gia tăng áp lực", ông Merz nói.
Thủ tướng Latvia Evika Siliņa, quốc gia có biên giới chung với Nga, nói với Politico: "Tất cả chúng tôi đều cùng chung quan điểm" về một thỏa thuận hòa bình cuối cùng.
"Tổng thống Trump là một nhà đàm phán xuất sắc và độc đáo, vì vậy tôi tin rằng ông ấy hướng đến những kết quả tốt nhất có thể cho các cuộc đàm phán", bà Siliņa, người đã tham gia cuộc hội đàm trực tuyến trước đó với các nhà lãnh đạo EU cùng Phó Tổng thống Mỹ JD Vance, cho biết thêm.
Tuy nhiên, một nguồn thạo tin của Politico cảnh báo, "nhìn chung bầu không khí rất tích cực", nhưng vẫn còn phải chờ xem những gì thực sự diễn ra trên thực tế.
Minh Đức (Theo India Today, Politico)
