Truy tố bị can 3 ngày bán một căn hộ cho 2 người qua vi bằng

Bán 1 căn hộ bán cho 2 người

Theo đó, bị can Trần Thị Thơm, 45 tuổi, trú tỉnh Hà Giang bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Bị can có tiền án 9 tháng tù về tội Trộm cắp tài sản, do TAND quận Hai Bà Trưng (cũ) tuyên phạt tháng 8/2022 nhưng chưa thi hành.

Tại vụ án lừa đảo, VKS xác định, ngày 4/6/2019, Thơm mua căn hộ chung cư 103 m2 tại khu đô thị Nam Thăng Long (nay là phường Phú Thượng, Hà Nội) với giá 5,3 tỷ đồng. Bị can sau đó thế chấp căn hộ cho ngân hàng, để vay hơn 3,6 tỷ đồng thanh toán tiền mua căn hộ này.

Ngày 27/8/2020, Thơm chuyển nhượng căn hộ cho vợ chồng ông Chinh ở Cầu Giấy với giá 1,5 tỷ đồng. Vợ chồng ông Chinh có trách nhiệm tiếp tục thanh toán khoản nợ với ngân hàng.

Theo đó, ngày 28/8/2020, vợ chồng ông Chinh đã chuyển khoản 3 lần tổng 800 triệu đồng cho Thơm, số tiền còn lại đôi bên thống nhất khấu trừ vào khoản Thơm vay trước đó.

Ngày 6/9/2020, Thơm đã bàn giao căn hộ cho vợ chồng ông Chinh. Tuy nhiên, chỉ 3 hôm sau, Thơm tiếp tục thỏa thuận bán căn hộ này cho vợ chồng ông Đài, ngụ Khương Đình, Hà Nội, mà không nói cho họ biết căn hộ đã được bán cho người khác.

VKS cáo buộc, Thơm chỉ nói mình ký hợp đồng mua bán căn hộ với chủ đầu tư, đã trả trước 30% giá trị - tương đương 1,5 tỷ đồng và đang thế chấp ngân hàng; hiện cần tiền mặt nên muốn bán. Vợ chồng ông Đài đồng ý mua.

Cùng ngày 9/9/2020, đôi bên đến Văn phòng thừa phát lại quận Nam Từ Liêm lập vi bằng với nội dung vợ chồng ông Đài đặt cọc 1,5 tỷ đồng mua căn hộ. Ngay sau đó họ đã chuyển khoản và trả tiền mặt đủ 1,5 tỷ đồng cho Thơm.

Đến ngày 21/9/2020, ông Chinh đến căn hộ trên thì gặp vợ chồng ông Đài. Hai bên biết bị lừa, không liên lạc được với Thơm nên cùng làm đơn tố giác.

Tại cơ quan điều tra, Thơm khai nhận việc giao dịch mua bán căn hộ với vợ chồng ông Chinh, ông Đài. Thơm khai do làm ăn thua lỗ nên đã phải bán căn hộ trên nhưng không báo lại cho ngân hàng biết. Toàn bộ số tiền nhận được từ vợ chồng ông Chinh (800 triệu đồng) và 1,5 tỷ đồng từ vợ chồng ông Đài, bị can thừa nhận đã tiêu hết. Đến nay, vợ chồng ông Chinh, ông Đài không yêu cầu Thơm trả lại số tiền bị chiếm đoạt và đề nghị giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị can khi vụ án được ra xét xử.

Cáo buộc cho rằng, tài liệu thu thập được có trong hồ sơ vụ án không có căn cứ xác định chồng Thơm bàn bạc với vợ để chiếm đoạt tiền của người bị hại. Do vậy, cơ quan điều tra không đề cập xử lý chồng bị can là có căn cứ.

Vi bằng chỉ là nguồn chứng cứ, không thay thế văn bản công chứng

Theo luật sư Trịnh Văn Tuyến (Văn phòng Luật sư Giang Thanh), hiện nay nhiều người mua nhà vẫn nhầm tưởng vi bằng có thể thay thế công chứng, chứng thực và "có loại văn bản pháp lý tên là vi bằng mua bán nhà đất", tuy nhiên cách hiểu này là hoàn toàn sai.

Theo khoản 3 Điều 2 Nghị định 08/2020/NĐ-CP, vi bằng là văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi có thật do Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến, lập theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức theo quy định của Nghị định này.

Thực chất, vi bằng chỉ là văn bản do Thừa phát lại lập để ghi nhận sự kiện, hành vi, được dùng tham khảo trong xét xử và các quan hệ pháp lý khác theo yêu cầu của các cá nhân, tổ chức, cơ quan. Việc xác lập vi bằng mua bán nhà đất hay trong giao dịch bất động sản chỉ chứng minh các bên có thỏa thuận giao nhận tiền, luật sư nêu.

Vi bằng ghi nhận nội dung cụ thể của sự kiện, hành vi bằng hình ảnh, băng hình và các tài liệu khác.

Về giá trị pháp lý, vi bằng không thay thế văn bản công chứng, chứng thực mà chỉ là "nguồn chứng cứ" để Tòa án xem xét khi giải quyết vụ việc dân sự và hành chính theo quy định của pháp luật; là căn cứ để thực hiện giao dịch giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật.

Điều 27 Luật Đất đai 2024 quy định, các bên khi giao dịch mua bán bất động sản phải lập hợp đồng chuyển nhượng và phải công chứng hoặc chứng thực. Việc công chứng hoặc chứng thực hợp đồng chuyển nhượng bất động sản là hình thức bắt buộc để giao dịch dân sự có hiệu lực.

Nếu không đáp ứng điều kiện trên, các giao dịch mua bán sẽ bị tòa án tuyên vô hiệu khi xảy ra tranh chấp, theo Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015.

"Trong giao dịch liên quan đến nhà đất, các bên được Thừa phát lại lập vi bằng, nhưng vi bằng này chỉ ghi nhận việc giao tiền, giao nhận giấy tờ chứ không chứng nhận việc mua bán nhà đất. Dùng vi bằng trong mua bán nhà đất không có giá trị pháp lý và giao dịch sẽ bị tuyên vô hiệu", luật sư Tuyến nói.

Do đó, luật sư khuyên mọi người không nên mua nhà đất thông qua hình thức lập vi bằng để tránh rủi ro, lừa đảo. Việc mua bán nhà đất cần được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật để đảm bảo quyền lợi cho bản thân.

Khánh Linh (theo Vietnamnet, Vnexpress)