Năm 2015, khi đang dò tìm kim loại trong Công viên Vùng Maryborough gần thành phố Melbourne, thủ phủ bang Victoria của Australia, David Hole tình cờ tìm thấy một khối đá bất thường: Nó có màu nâu đỏ, lấp lánh ánh vàng và đặc biệt khiến máy dò kêu lên.
Cơn sốt vàng nổi tiếng đã xuất hiện tại Australia từ thế kỷ 19, cũng với suy nghĩ này, Hole đã mang khối đá về nhà vì nghi ngờ nó chứa đầy vàng.
Thiên thạch nặng 17 kg được tìm thấy ở Công viên Vùng Maryborough gần thành phố Melbourne, Australia. Ảnh: Bảo tàng Melbourne.
Tuy nhiên dù đã thử đủ mọi cách để mở nó ra như dùng cưa, máy khoan, máy mài, búa tạ hay thậm chí là ngâm trong axit nhưng Hole vẫn không thể phá vỡ cấu trúc tảng đá. Cuối cùng, anh quyết định đưa nó đến bảo tàng Melbourne để nhận dạng và nhờ đó biết được sự thật bất ngờ: Tảng đá hóa ra là một khối thiên thạch quý hiếm.
Dermot Henry, nhà địa chất học của bảo tàng, cho biết ông đã phân tích rất nhiều tảng đá mà mọi người nghĩ là thiên thạch, nhưng suốt 37 năm làm việc tại đây, ông mới chỉ bắt gặp hai mẫu vật trong đó thực sự là thiên thạch. Phát hiện của David Hole là một trong hai.
Hai nhà địa chất Dermot Henry (trái) và Bill Birch (phải). Ảnh: Bảo tàng Melbourne.
"Nó có vẻ ngoài trông như được đục đẽo và mài giũa. Đó là do thiên thạch tan chảy khi ma sát với bầu khí quyển của hành tinh chúng ta", Dermot Henry nói với tờ Sydney Morning Herald.
Tiến sĩ địa chất Bill Birch tại bảo tàng Melbourne, người cũng tham gia phân tích thiên thạch bổ sung: "Nó nặng hơn hẳn những hòn đá trên Trái đất".
Sau khi sử dụng cưa kim cương để cắt một lát nhỏ, hai nhà địa chất nhận thấy thành phần của nó có tỉ lệ sắt cao, tương tự loại thiên thạch chondrite H5 thông thường. Họ cũng tìm thấy những hạt khoáng kim loại kết tinh được gọi là chondrule.
"Nghiên cứu thiên thạch chính là cách thức thám hiểm không gian rẻ nhất. Chúng đưa chúng ta quay ngược thời gian, cung cấp manh mối về tuổi cũng như sự hình thành của Hệ Mặt trời", ông Henry nói.
Ông tiếp tục: "Trong một số thiên thạch, có những “bụi sao” thậm chí còn lâu đời hơn cả Hệ Mặt trời, điều này giúp chúng ta thấy cách các ngôi sao hình thành và tiến hóa để tạo ra các nguyên tố của bảng tuần hoàn. Ngoài ra, những thiên thạch quý hiếm cũng chứa các phân tử hữu cơ như axit amin-khối xây dựng của sự sống".
Henry và Birch dự đoán, khối thiên thạch có lẽ xuất phát từ vành đai tiểu hành tinh giữa sao Hỏa và sao Mộc, nó bị đẩy ra khỏi đó do một số tiểu hành tinh đập vào nhau, sau đó rơi xuống Trái đất.
Các nhà nghiên cứu ước tính thiên thạch nặng 17kg có niên đại khoảng 4,6 tỷ năm. Phân tích xác định niên đại bằng carbon cho biết thời gian nó xuất hiện trên Trái đất nằm trong khoảng từ 100 đến 1.000 năm.
Theo Science Alert, mảnh thiên thạch được đặt tên theo nơi mà ông Hole tình cờ phát hiện ra nó - Maryborough. "Đây mới là mảnh thiên thạch thứ 17 được tìm thấy ở Victoria, trong khi đã có hàng nghìn mảnh vàng được tìm thấy. Có thể nói, đây là một đột phá về mặt thiên văn học", nhà địa chất Henry nói với Channel 10 News.
Minh Hoa (t/h)
