Cuộc tấn công bất ngờ của Ukraine
Ukraine vừa triển khai cuộc tấn công bất ngờ nhằm vào lực lượng không quân chiến lược của Nga. Với mật danh "Xe tải thành Troy", cuộc tấn công cho thấy Ukraine đang đánh Nga không phải bằng sức mạnh mà bằng chiến thuật táo bạo và ưu thế công nghệ - ngay cả ở khoảng cách 5.000 km.
Ngày 1/6, các phương tiện truyền thông Ukraine và Nga bắt đầu xuất hiện tin tức về các cuộc tấn công vào bốn căn cứ không quân Nga có máy bay ném bom chiến lược. Sau đó xác nhận rằng có năm sân bay bị nhắm đến. Các video lan truyền trên mạng cho thấy những chiếc máy bay không người lái (UAV) lao vào các máy bay ném bom Tu-95 và Tu-22M3 của Nga một cách dồn dập.
Điều khiến giới quan sát sửng sốt nhất là khoảng cách: Ví dụ, căn cứ không quân Belaya nằm cách biên giới Ukraine hơn 4.500 km - vượt xa tầm bắn của bất kỳ vũ khí nào từng được biết đến của Ukraine. Trên thực tế, chưa từng có hệ thống vũ khí nào của Ukraine đạt tới tầm xa như vậy. Chiến dịch này, do Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) chỉ đạo, là một nhiệm vụ đầy táo bạo và kỹ thuật cao, diễn ra sâu trong lãnh thổ Nga. Phải mất tới 18 tháng để chuẩn bị.
Họ đã làm điều đó như thế nào?
Chiến dịch "Mạng Nhện"
Một trong những mối đe dọa lớn nhất với các thành phố Ukraine là lực lượng không quân chiến lược Nga - các máy bay ném bom phóng tên lửa hành trình từ khoảng cách rất xa, nằm ngoài tầm với của cả máy bay không người lái lẫn tên lửa thông thường.
Khói bốc lên sau cuộc tấn công của Ukraine. (Ảnh: United24)
Vì thế, SBU đã phát triển Chiến dịch "Pavutyna" (tiếng Ukraine nghĩa là "Mạng Nhện") - một kế hoạch táo bạo nhằm tấn công những tài sản này bất ngờ từ cự ly gần. Vũ khí được chọn là các máy bay không người lái dạng FPV, vốn cần được phóng gần mục tiêu mới phát huy hiệu quả. Một cuộc tấn công liều lĩnh như vậy hoàn toàn nằm ngoài dự đoán và các hệ thống phòng không thông thường không kịp ứng phó.
Ukraine đã sử dụng trí tuệ nhân tạo để đảm bảo độ chính xác tuyệt đối. Tại thành phố Poltava - nơi có bảo tàng hàng không chiến lược tầm xa - các máy bay không người lái được "huấn luyện" bằng AI để nhận diện và tấn công máy bay theo cách gây ra thiệt hại tối đa. Những chiếc máy bay không người lái này không hoạt động ngẫu nhiên; chúng "biết rõ" mục tiêu của mình là gì.
Tổng cộng, 117 chiếc máy bay không người lái đã được triển khai, mỗi chiếc có một người điều khiển riêng biệt.
Ukraine sau đó âm thầm đưa các máy bay không người lái đã được huấn luyện vào lãnh thổ Nga, dần dần tập kết chúng tại thành phố Chelyabinsk. Tuy nhiên, việc trực tiếp phóng drone bởi đặc vụ Ukraine trên đất Nga là điều không khả thi. Đây là lúc các "Xe tải thành Troy" nổi tiếng ra tay.
Những "cabin" giả lập được chế tạo riêng, đặt trên các rơ-moóc xe tải, bên dưới mái có giấu FPV. Các tài xế lái những xe tải này đến các địa điểm phóng được chọn sẵn, gần các căn cứ không quân. Khi đến nơi, mái cabin được mở từ xa, các drone được phóng lên tấn công mục tiêu. Sau khi hoàn tất, cabin gắn trên xe tự hủy để xóa dấu vết.
Gần như mọi khía cạnh của chiến dịch này đều độc đáo: cách huấn luyện AI để đạt hiệu quả tối đa, cách vận chuyển bí mật máy bay không người lái vào lãnh thổ Nga, cách chế tạo các cabin ngụy trang gắn trên xe tải và đặc biệt là việc toàn bộ các đợt tấn công diễn ra đồng loạt. Tất cả nhân sự tham gia chiến dịch đã được rút khỏi Nga từ lâu trước thời điểm triển khai và hiện đều an toàn. Các nguồn tin cho biết, quy mô và sự phức tạp về hậu cần của chiến dịch đòi hỏi tới 18 tháng chuẩn bị.
Tóm lại: các xe tải được bố trí gần sân bay Nga đã phóng các drone FPV, được dẫn đường bằng AI, để nhận diện và phá hủy chính xác máy bay mục tiêu. Toàn bộ chiến dịch được điều phối từ Kyiv - cách gần 5.000 km.
Điều khiến chiến dịch này trở nên đặc biệt không chỉ nằm ở mức độ phức tạp, mà còn ở đối tượng bị tấn công: máy bay ném bom chiến lược - loại tài sản có giá trị cực cao, công nghệ tinh vi và gần như không thể thay thế, bao gồm cả các nền tảng có khả năng mang vũ khí hạt nhân.
SBU cho biết, chiến dịch đã khiến Nga mất hoặc hư hại 34% số máy bay mang tên lửa hành trình chiến lược. Trong đó, bao gồm các máy bay Tu-95, Tu-22M3, máy bay cảnh báo sớm trên không A-50 và có thể cả một số máy bay vận tải. Dù chưa có con số chính thức, các báo cáo cho biết 41 máy bay đã bị đánh trúng, trong đó 10 chiếc bị phá hủy hoàn toàn, không thể phục hồi.
Xem thêm >>> Máy bay không người lái Ukraine tấn công máy bay Nga:
Thế Hải (Theo Bulgarianmilitary, United24)
