Hãng thông tấn Nga RIA Novosti vừa công bố một đoạn video cho thấy một quả mìn chống tăng của Ukraine được ngụy trang thành một khúc cây - một chiến thuật sáng tạo và khác thường trong cuộc xung đột hiện nay. Quả mìn được ghi hình đã thu hút sự quan tâm của giới chuyên gia và cộng đồng mạng, đặt ra câu hỏi về mức độ sáng tạo cũng như sự leo thang các biện pháp công binh mà lực lượng Ukraine đang áp dụng. Đây là thêm một ví dụ nữa cho thấy hoạt động tác chiến đang thích nghi với điều kiện của chiến tranh lai hiện đại.
Mìn chống tăng bên trong thân cây
Nhiều khả năng quả mìn được phát hiện nhờ máy dò kim loại, vì lớp ngụy trang của nó thực sự đáng kinh ngạc. Bằng mắt thường, gần như không thể nghi ngờ rằng bên trong khúc gỗ bình thường này lại chứa một thiết bị nổ. Video và hình ảnh cho thấy quả mìn đã được giấu trong một khúc gỗ bạch dương. Ở một đầu, lực lượng Nga đã tháo phần gốc được gia công như một "nút chặn".
Phần ruột khúc gỗ được khoét rỗng, chỉ còn giữ lại lớp vỏ cây bên ngoài để làm lớp ngụy trang. Khi tháo "nút chặn" ra, quả mìn chống tăng lộ rõ. Theo các chuyên gia Nga, đây là mẫu PTM-3, loại được cả hai bên sử dụng trong cuộc xung đột. Quả mìn được phát hiện trong quá trình rà phá bom mìn tại một khu vực đã nằm dưới quyền kiểm soát của Nga.
Tại sao lại nguỵ trang bằng thân cây
Lớp ngụy trang bằng thân cây làm việc phát hiện trở nên phức tạp hơn đối với cả bộ binh lẫn các thiết bị chuyên dụng. Với người không được huấn luyện, khúc gỗ trông hoàn toàn như một phần tự nhiên của địa hình, đặc biệt ở khu vực rừng núi hoặc nông thôn.
Máy dò kim loại có thể phát hiện thành phần kim loại của PTM-3, nhưng cần quét kỹ và chậm, làm chậm tốc độ tiến quân. Ngoài ra, việc sử dụng vỏ gỗ giúp giảm khả năng bị phát hiện bằng camera nhiệt hoặc UAV, vì bản thân khúc gỗ không phát ra tín hiệu nhiệt đáng kể. Chiến thuật này buộc đối phương phải dùng các phương pháp rà phá phức tạp hơn, tốn thời gian và nguồn lực để bảo đảm an toàn khu vực.
Việc giấu một quả mìn chống tăng trong vỏ gỗ thể hiện trình độ kỹ thuật công binh cao và khả năng thích ứng linh hoạt trong điều kiện chiến tranh hiện đại. Mục tiêu chính của kiểu ngụy trang này là tăng hiệu quả chiến đấu của mìn bằng cách trì hoãn hoặc ngăn chặn việc đối phương phát hiện.
Mìn PTM-3 được nguỵ trang trong gốc cây. (Ảnh: X)
PTM-3 nổi tiếng với sức sát thương lớn đối với xe bọc thép, rất phù hợp cho cách triển khai này vì nó có thể gây thiệt hại nặng với xác suất bị phát hiện trước đó rất thấp.
Khi được ẩn bên trong một yếu tố tự nhiên như thân cây, mìn có thể được bố trí ở các khu vực mật độ phương tiện quân sự cao - chẳng hạn đường hành quân, lối rừng - nơi đối phương ít khi nghi ngờ có mối đe dọa. Chiến thuật này làm tăng khả năng tấn công thành công và gây khó khăn cho hoạt động cơ động hậu cần của đối phương.
Sức mạnh đáng gờm của mìn chống tăng PTM-3
Các loại mìn chống tăng như PTM-3 được thiết kế để phá hủy hoặc làm hư hại nặng các phương tiện quân sự hạng nặng, bao gồm xe tăng và xe bọc thép. PTM-3 là mìn từ tính kích nổ theo nguyên lý cảm ứng, hoạt động khi xe bọc thép đi ngang trong phạm vi kích hoạt.
Loại mìn này gọn nhưng mạnh, nặng khoảng 5 kg, với lượng thuốc nổ đủ sức xuyên phá vỏ giáp. Những loại mìn khác như mìn chống tăng kích nổ bằng áp lực (TM-62) hoặc mìn kích nổ từ xa, cũng đang được sử dụng trong cuộc xung đột. Tuy nhiên, PTM-3 nổi bật nhờ tính đa dụng và khả năng thích nghi với nhiều địa hình, chiến thuật khác nhau.
Được phát triển tại Liên Xô, loại mìn này được thiết kế để phá hủy hoặc gây hư hại nghiêm trọng cho xe tăng, xe chở quân bọc thép và các khí tài hạng nặng khác. Kích thước gọn, sức công phá lớn và khả năng bố trí linh hoạt khiến PTM-3 là lựa chọn ưa thích trong các chiến dịch chiến thuật - đặc biệt ở những kịch bản cần rải mìn nhanh, kín đáo. Kiểu ngụy trang thân cây được RIA Novosti phô bày càng cho thấy khả năng thích ứng của PTM-3 với các tình huống chiến đấu phức tạp, tăng hiệu quả chống lại đối phương mất cảnh giác.
Vỏ mìn làm từ kim loại kết hợp nhựa, giúp dễ sản xuất và dễ ngụy trang trong nhiều môi trường. Với thiết kế hình trụ, đường kính khoảng 33 cm và cao khoảng 10 cm, PTM-3 đủ nhỏ gọn để mang vác và đặt bí mật. Mìn được kích hoạt khi xe bọc thép đi qua, nhờ kíp từ tính phản ứng với khối lượng kim loại lớn của phương tiện. Cơ chế này giúp mìn "chọn mục tiêu", hạn chế kích nổ bởi người hoặc phương tiện nhẹ không bọc giáp.
Phản ứng và tác động tiềm tàng đối với tác chiến
Video của RIA Novosti đã châm ngòi cho các cuộc thảo luận sôi nổi giữa giới phân tích quân sự và quan sát viên, nhiều người cho rằng những kiểu ngụy trang sáng tạo như vậy có thể làm thay đổi cách tiếp cận công binh trên chiến trường.
Chiến thuật này nhấn mạnh vai trò ngày càng lớn của các biện pháp phi quy ước trong cuộc xung đột, buộc các bên đối đầu phải rà soát lại chiến lược trinh sát và rà phá bom mìn. Đối với lực lượng cơ giới, các mối đe dọa ẩn giấu như thế làm gia tăng rủi ro, vì ngay cả những hệ thống phòng vệ và cảm biến tiên tiến cũng có thể bị "qua mặt" bởi lớp ngụy trang tự nhiên, khiến đoàn xe dễ bị tổn thương hơn khi hành quân qua khu vực nghi ngờ có mìn.
Về mặt tuyên truyền, đoạn video vừa nêu bật sự khéo léo của một bên, vừa đồng thời gửi tín hiệu cảnh báo về sự đề phòng cần thiết đối với lực lượng Nga, qua đó gia tăng tác động thông tin lên nhận thức công chúng về cuộc xung đột.
Thế Hải (Theo Bulgarianmilitary)
