Các quan chức Ukraine trả lời họp báo vào ngày 7/11.
Trước khi nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ Ukraine, các công ty chiến lược này thuộc quyền kiểm soát của những tỷ phú giàu nhất Ukraine, theo Reuters.
Đây là lần đầu tiên chính phủ Ukraine kích hoạt luật thời chiến để kiểm soát các công ty chiến lược, kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào tháng 2/2022.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói động thái này là cần thiết để đáp ứng yêu cầu của ngành công nghiệp quốc phòng trong thời chiến.
Quyết định cũng phản ánh sự can thiệp của chính phủ Ukraine vào hoạt động của các doanh nghiệp hàng đầu, các công ty liên quan đến những tỷ phú giàu có mà đội ngũ của ông Zelensky từ lâu muốn tìm cách kiềm chế ảnh hưởng.
Quyết định kiểm soát 5 công ty chiến lược được công bố trong cuộc họp báo chung của Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Oleksiy Danilov, Bộ trưởng Quốc phòng Oleksii Reznikov và Thủ tướng Denys Shmyhal.
Theo các quan chức Ukraine, quyết định có hiệu lực từ ngày 6/11, đặt các công ty trên dưới sự kiểm soát của Bộ Quốc phòng Ukraine.
5 công ty do Bộ Quốc phòng Ukraine nắm quyền kiểm soát gồm nhà sản xuất động cơ phản lực Motor Sich, công ty năng lượng Ukrnafta và Ukrtatnafta, công ty sản xuất xe tải và phương tiện cơ giới AvtoKrAZ, cùng doanh nghiệp chế tạo máy biến áp Zaporizhtransformator.
"Với động thái cần thiết và được thực hiện theo quy định pháp luật này, chúng ta có thể đáp ứng yêu cầu cấp thiết từ ngành công nghiệp quốc phòng", ông Zelensky cho biết. "Trong giai đoạn khó khăn này, chúng ta cần tập trung toàn bộ nguồn lực để hỗ trợ quân đội, tiếp tục giải phóng các vùng lãnh thổ".
Các công ty trên thuộc quyền kiểm soát của một số tỷ phú hàng đầu Ukraine như Kolomoisky và Kostiantyn Zhevaho, cũng như nhà tài phiệt Vyacheslav Bohuslayev - người bị bắt hồi tháng 10 do cáo buộc thông đồng với Nga.
"Đây không phải quốc hữu hóa mà là trực tiếp kiểm soát tài sản trong thời chiến", Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Reznikov nói.
"Tài sản sẽ được hoàn trả cho chủ sở hữu hoặc đền bù phù hợp sau khi kết thúc tình trạng chiến sự hiện nay", ông Danilov nói thêm.
Trả lời câu hỏi về việc chính phủ Ukraine có thể kiểm soát thêm các công ty khác hay không, ông Danilov nói: "Điều đó còn tùy vào ảnh hưởng của công ty đó đối với quốc gia".
Đăng Nguyễn - Reuters