Theo số liệu mới nhất từ Tổ chức Ung thư toàn cầu (Globocan), số người tử vong vì ung thư trong năm 2020 là 122.690 trường hợp, gấp 18 lần tổng số ca tử vong vì tai nạn giao thông trong cùng năm. Hiện tại, có hơn 300.000 người đang sống chung với bệnh ung thư. Điều đáng nói, tỷ lệ mắc mới ung thư và trẻ hóa ung thư tại Việt Nam đang có xu hướng gia tăng.
Về nguyên tắc, tuổi càng cao thì tỷ lệ mắc ung thư càng lớn. Thế nhưng, có những loại ung thư ở thập kỷ trước thường chỉ xuất hiện ở người lớn tuổi, trung niên, nay lại xuất hiện ở người trẻ. Chẳng hạn như ung thư dạ dày, gan, vú…, trước đây, các bác sĩ thường gặp bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên, nay có những trường hợp 25-30 tuổi đã mắc bệnh.
(Ảnh minh họa).
Trung bình mỗi tuần, Khoa Phẫu thuật tiêu hóa (Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức) phẫu thuật từ 2 đến 3 ca bị ung thư dạ dày.
Theo PGS. Phạm Hoàng Hà, Trưởng Khoa Phẫu thuật tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, ung thư đường dạ dày là một trong những bệnh có tỷ lệ mắc và tử vong cao ở Việt Nam và đang có xu hướng trẻ hóa.
Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, các bác sĩ đã điều trị cho khá nhiều trường hợp dưới 45 tuổi, thậm chí có bệnh nhân dưới 30 tuổi. Nhiều trường hợp được phát hiện bệnh sớm nên tỉ lệ khỏi bệnh cao.
Theo chia sẻ của PGS. Hà, cơ sở đang điều trị cho một nữ bệnh nhân tại Hà Nội phát hiện mắc ung thư dạ dày trong lần khám sức khỏe định kỳ. Sau khi được các bác sĩ thăm khám, bệnh nhân được chỉ định cắt một phần dạ dày để loại bỏ tế bào ung thư.
Trước khi phát bệnh, bệnh nhân có biểu hiệu bệnh rất mơ hồ, nhiều khi chỉ là cảm giác đầy bụng, ăn không tiêu và gần đây thường xuyên bị ợ hơi, sút cân.
Theo bác sĩ, ung thư dạ dày là một trong những bệnh lý ác tính phổ biến, dễ di căn. Có một tỷ lệ lớn bệnh nhân mắc ung thư dạ dày trước đó có tiền sử mắc các bệnh về dạ dày như viêm loét dạ dày, nhiễm vi khuẩn HP.
Bên cạnh đó, cũng có thể do tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ như lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, ăn nhiều thực phẩm nướng, lên men…
Ung thư dạ dày xuất phát từ sự phát triển bất thường của các tế bào ở dạ dày một cách không kiểm soát, tạo nên khối u ác tính.
Khối u dạ dày không những phát triển tại chỗ mà còn có khả năng xâm lấn đến các cơ quan lân cận, ở giai đoạn muộn hơn ung thư dạ dày có thể di căn đến các hạch bạch huyết vùng hay di căn xa đến các cơ quan khác trong khắp cơ thể.
PGS. Hà lưu ý có nhiều người bị các bệnh lý về dạ dày, trong đó có ung thư dạ dày thường kể dấu hiệu của bệnh không rõ ràng, rất mơ hồ. Đó là cảm giác đầy bụng, khó tiêu, ăn nhanh no, cảm giác luôn no, chán ăn, ợ nóng.
Đây chính là những dấu hiệu chỉ điểm để có thể phát hiện bệnh sớm. Nhiều người đến bệnh viện khi xuất hiện tình trạng nôn ra máu, đi ngoài phân đen..., lúc này có thể bệnh đã ở giai đoạn muộn.
Bác sĩ khuyến cáo để phát hiện sớm ung thư dạ dày cũng như các bệnh ung thư đường tiêu hóa, người bệnh cần được nội soi đường tiêu hóa ngay từ khi chưa có triệu chứng lâm sàng như chưa đau, chưa gầy sút.
Với người mắc các lý về bệnh dạ dày/có tiền sử gia đình hoặc người trên 55 tuổi nên thực hiện nội soi dạ dày mỗi năm một lần. Với các trường hợp khác nên nội soi 3 năm/lần.
Cũng theo chuyên gia, các loại ung thư tiêu hóa tuy nguy hiểm nhưng chúng ta vẫn có thể chủ động phòng tránh bằng việc thay đổi lối sống lành mạnh, xây dựng chế độ ăn uống hợp lý và tầm soát ung thư định kỳ.
Trong đó, việc tầm soát ung thư tiêu hóa đóng vai trò quan trọng giúp phòng tránh và phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm. Những người không có nguy cơ cao bị ung thư đường tiêu hóa nên bắt đầu sàng lọc ở lứa tuổi 50.
Những người có nguy cơ cao như tiền sử gia đình có người bị chẩn đoán mắc ung thư đường tiêu hóa, nên bắt đầu sàng lọc ở độ tuổi trẻ hơn.
Việc tầm soát và phát hiện sớm có vai trò quan trọng giúp điều trị hiệu quả và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh, từ đó giảm gánh nặng về tâm lý, kinh tế và xã hội. Do vậy, nếu tầm tầm soát, phát hiện sớm và điều trị kịp thời, ung thư đại tràng sẽ không còn là 'án tử' cho bệnh nhân.
VIỆT ANH
