Vì sao Mỹ gây căng thẳng với Trung Quốc?
Tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã kêu gọi một liên minh quốc tế hướng tới mục đích răn đe Trung Quốc. Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ kêu gọi các đồng minh sử dụng những cách thức sáng tạo và quyết đoán hơn nữa để buộc Trung Quốc phải thay đổi chính sách của mình.
Đồng thời, ông thừa nhận sức mạnh chính trị và quân sự đang gia tăng của Trung Quốc trên thế giới, lưu ý rằng quân đội Trung Quốc đã trở nên mạnh mẽ và ghê gớm hơn so với trước đây.
Đã có nhiều câu hỏi đặt ra về việc vì sao Mỹ lại gia tăng căng thẳng đối với Trung Quốc và tại sao điều đó lại xảy ra ở thời điểm này.
Trả lời phỏng vấn tờ Sputnik, các chuyên gia cho rằng, vô hiệu hóa lợi thế cạnh tranh của Trung Quốc, kiềm chế ảnh hưởng lan rộng trên thế giới, tìm kiếm nhượng bộ trong các cuộc đàm phán thương mại và giải quyết các thách thức của chiến dịch bầu cử, là những động lực chính khiến Mỹ tìm đến vòng đối đầu mới với Trung Quốc.
Trong cuộc phỏng vấn, Shi Yinhong, giáo sư tại Viện Quan hệ Quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, đã gọi bài phát biểu của ông Mike Pompeo là một nỗ lực mới nhằm gây áp lực lên Trung Quốc.
“Chính quyền Mỹ xây dựng cách tiếp cận với Trung Quốc dựa trên những cân nhắc chính trị trong thời gian chuẩn bị cho cuộc bầu cử. Ý tưởng đối đầu với Trung Quốc phục vụ lợi ích của Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử sắp tới”, chuyên gia người Trung Quốc nhấn mạnh.
Căng thẳng leo thang trong quan hệ Trung Quốc-Mỹ đã dẫn đến quyết định của Washington về việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston tuần trước. Phản ứng đáp trả, phía Trung Quốc cũng đóng cửa Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô.
“Bắc Kinh coi việc đóng cửa lãnh sự quán Houston là một hành động khiêu khích chính trị. Thay vì phát triển hợp tác, Mỹ đang phá hủy quan hệ Trung-Mỹ”, Alexey Biryukov, cố vấn cao cấp tại Trung tâm Chính sách Công nghệ và Khoa học, An ninh, Thông tin Quốc tế (CIIS), Đại học Quan hệ Quốc tế Moscow cho biết.
Trong cuộc phỏng vấn với Sputnik, ông đã nêu các động cơ thầm kín dẫn đến các hành động khiêu khích của Mỹ chống lại Trung Quốc.
“Mỹ đang đối đầu với một quốc gia đang phát triển rất nhanh, giành được quyền lực, tăng khả năng cạnh tranh trong các lĩnh vực mà trước đây dẫn đầu bởi Mỹ. Cố gắng vô hiệu hóa một đối thủ cạnh tranh toàn cầu là mục tiêu chính của người Mỹ”, Biryukov nói.
“Trung hòa sự phát triển nhanh chóng, năng động của Trung Quốc là bản chất của chiến lược Mỹ. Trong khi ở hướng ngược lại, Trung Quốc quan tâm đến việc phát triển quan hệ hữu nghị với tất cả các nước”.
Tuy nhiên, chuyên gia Biryukov tin rằng Trung Quốc sẽ không nhượng bộ trước áp lực. Người Mỹ đơn giản là không hiểu tâm lý dân tộc của người Trung Quốc, chiến lược của Trung Quốc hay các ưu tiên của Trung Quốc. Hành động của Mỹ đến từ sự thiển cận và kiêu ngạo trong ngoại giao.
Lá bài chiến thắng...
“Tổng thống Donald Trump đang thể hiện mình là một anh hùng trong cuộc chiến chống lại Trung Quốc, theo đuổi lợi ích cá nhân trong cuộc đua bầu cử. Điều đó trái ngược với lợi ích của các dân tộc ở cả Mỹ và Trung Quốc”, Yang Mian, giáo sư tại Viện nghiên cứu Quan hệ quốc tế tại Đại học Truyền thông Trung Quốc nói với Sputnik.
“Mỹ đã sử dụng nhiều biện pháp khác nhau, tạo ra một số rào cản đối với phía Trung Quốc để đạt được mục tiêu chiến lược là răn đe Trung Quốc. Ông Trump có thể không được bầu lại vì tình hình dịch bệnh bất lợi hoặc vì tình trạng bất ổn chủng tộc đang diễn ra. Do đó, nhà lãnh đạo này sử dụng các hành động khiêu khích chống lại Trung Quốc để đánh lạc hướng sự chú ý của công chúng ra khỏi những khó khăn trong nước”, Yang Mian nêu quan điểm
Bằng cách nói về cái bóng Trung Quốc, ông Trump đang cố gắng tự cứu mình, giáo sư Trung Quốc lưu ý. Đồng thời, tổng thống Mỹ đang cố gắng đánh thức chủ nghĩa dân tộc Mỹ bằng cách leo thang mâu thuẫn với Trung Quốc, hy vọng được hỗ trợ, thể hiện mình là một anh hùng chiến đấu với Trung Quốc, giáo sư Yang Mian nhấn mạnh.
Mỹ đang tìm kiếm những quân bài thương lượng mới trong vòng đàm phán thương mại tiếp theo với Trung Quốc, Andrei Manoilo, giáo sư tại Đại học quốc gia Lomonosov Moscow, nói với Sputnik.
“Mỹ dự định sẽ thực hiện một thỏa thuận thương mại mà Trung Quốc phải đồng ý với tất cả các điều khoản họ đề ra. Để làm như vậy, ông Trump đang tăng mức độ căng thẳng với Bắc Kinh”, ông nói.
Nhà phân tích chính trị Nga Andrei Manoilo tin rằng ông Trump muốn đẩy tình hình đến mức cực đoan và sau đó đưa ra lời đề nghị cho đối tác của mình. Ông tin rằng họ bị dồn vào chân tường và sẽ phải nhượng bộ.
Theo chuyên gia Andrei Manoilo, Tổng thống Trump hiểu rằng ông sẽ không thể đạt được những kết quả thuận lợi và nhanh chóng trong lĩnh vực kinh tế và chính trị trong nước trước thềm bầu cử. Đó là lý do tại sao việc tiến hành một chiến dịch quảng bá trong lĩnh vực chính sách đối ngoại sẽ là điều dễ dàng hơn.
“Trump tin rằng lá bài chiến thắng nhất là tạo ra xung đột với Trung Quốc. Vì vậy, ông ấy đã sử dụng lá bài Trung Quốc, tin rằng đó là nước đi chắc chắn nhất”, chuyên gia Manoilo kết luận.