Lần đầu tiên Việt Nam ghép thành công đồng thời tim và phổi cho người suy đa tạng
Ngày 13/8, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức thông tin, bệnh viện vừa ghép thành công đồng thời tim - phổi cho bệnh nhân suy đa tạng. Đây cũng là ca ghép lần đầu tiên thực hiện tại Việt Nam.
Nữ bệnh nhân là chị Trần Như Q. (38 tuổi) có tiền sử thông liên nhĩ - tăng áp động mạch phổi nặng đã bít dù thông liên nhĩ từ năm 2011. Tuy nhiên, do không theo dõi thường xuyên, từ đầu năm đến nay, chị Q. liên tiếp nhập viện với chẩn đoán hội chứng eisenmenger - suy thất phải không hồi phục - hở ba lá nặng/tiền sử bít dù thông liên nhĩ, khả năng tử vong tính theo ngày.
Chị Trần Như Q. được chỉ định ghép cả tim và phổi. Ngay sau khi có chỉ định, các bác sĩ đã lên kế hoạch để thực hiện ca ghép ngay khi có người hiến tạng.
Hiện, sức khỏe của bệnh nhân cải thiện rõ rệt, bệnh nhân tỉnh táo, hợp tác. Tim và phổi ghép tiến triển tốt, thở bình thường, khả năng vận động đang dần được cải thiện. Ảnh: Vietnam+
PGS. TS Phạm Hữu Lư, Phó trưởng Khoa Ngoại Tim mạch và Lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết, sau khi có tạng ghép, các bác sĩ đã thực hiện kỹ thuật ghép khối tim - phổi cải tiến phối hợp liên chuyên khoa từ nội tim mạch lồng ngực, gây mê - hồi sức, ngoại, phục hồi chức năng, dinh dưỡng…
Ca phẫu thuật kéo dài 7 giờ, các chuyên gia phải sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể thay thế tạm thời tim và phổi trong thời gian 7 giờ. Đảm bảo tim hoạt động tốt nhưng cần tránh truyền nhiều dịch gây phù phổi, dùng ít thuốc mê và đưa vào các phương tiện theo dõi huyết động tiên tiến nhất. Đồng thời cắt bớt phổi hai bên cho vừa, nối hai phế quản gốc thay vì nối khí quản theo kinh điển để tưới máu miệng nối tốt hơn, soi phế quản ống mềm trong mổ đánh giá 2 miệng nối phế quản gốc.
Sau ghép phổi, người bệnh tiếp tục được điều trị ức chế miễn dịch, siêu lọc máu… theo dõi hồi sức sau ghép. Gần 4 tuần sau ghép, bệnh nhân đã hồi phục rất tốt.
Mở ra dấu mốc quan trọng
Nhận định về trường hợp này, TS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chia sẻ với báo Quân Đội Nhân Dân, sự thành công của ca ghép đồng thời tim - phổi cho bệnh nhân suy đa tạng đã mở ra dấu mốc quan trọng, khẳng định bước tiến vượt bậc của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong lĩnh vực ghép đa tạng, đồng thời đặt dấu mốc cho y học Việt Nam trên bản đồ thế giới cũng như mở ra nhiều cơ hội cứu sống và hướng điều trị mới cho những bệnh nhân mắc bệnh tim - phổi giai đoạn cuối.
Theo các chuyên gia, ghép khối tim - phổi là một trong những kỹ thuật phẫu thuật khó nhất hiện nay. Trên thế giới, mỗi năm chỉ thực hiện khoảng 100 ca, do nguồn tạng hiến rất hiếm, quy trình phẫu thuật phức tạp và nguy cơ biến chứng cao.
Đặc biệt tại Anh, tỉ lệ sống sau 90 ngày đạt khoảng 85%, sau một năm đạt 72%; tại Mỹ, một số trung tâm như Stanford Health Care ghi nhận tỉ lệ sống sau một năm gần 90%. Việc Việt Nam thực hiện thành công kỹ thuật này đánh dấu bước tiến tiệm cận trình độ của các trung tâm ghép tạng hàng đầu thế giới.
Đánh dấu bước tiến vượt bậc
Ông Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), nhận định với Vietnam+, đây là ca ghép ở mức độ khó nhất mà thế giới đang làm. Thành công của ca ghép đồng thời tim - phổi không chỉ đánh dấu bước tiến vượt bậc trong năng lực ghép tạng, đặc biệt là ghép đa tạng, mà còn khẳng định trình độ chuyên môn của đội ngũ y tế Việt Nam trong lĩnh vực ngoại khoa. Thành tựu này mở ra cơ hội sống và hướng điều trị mới cho những bệnh nhân mắc bệnh tim - phổi giai đoạn cuối.
“Đây là thành tựu rất lớn của không chỉ của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức mà còn của ngành y tế Việt Nam. Chúng ta đã tiếp tục làm rạng danh ngành y tế Việt Nam sánh ngang với các nước phát triển, khi thu nhập của họ hơn chúng ta hàng chục lần,” Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho hay.
Tổng số trường hợp ghép tạng từ người hiến sống và chết não tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức tính đến 12/08/2025: 2478 trường hợp (gồm 109 ca ghép tim, 8 ca ghép phổi, 169 ca ghép gan, 2192 ca ghép thận).
Trúc Chi (t/h)
