Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết RSV là loại virus ác tính, có thể gây viêm phổi, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản nặng, khiến trẻ nhỏ và người cao tuổi phải nhập viện, thậm chí đối mặt với nguy cơ tử vong. Căn bệnh này có thể để lại di chứng lâu dài, làm trầm trọng thêm các bệnh nền mạn tính, trong khi đến nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Chính vì vậy, các nhà khoa học, các tập đoàn dược phẩm vắc xin đã không ngừng "chạy đua" trong cuộc chiến chống lại RSV để nghiên cứu và phát triển vắc xin phòng ngừa. Người dân Việt Nam đã chính thức được tiếp cận những loại vắc xin, sinh phẩm tiên tiến này để phòng bệnh do RSV, mở đầu là vắc xin RSV của Pfizer.
Vắc xin được tiêm một mũi duy nhất cho mẹ bầu từ tuần 24-36 để truyền kháng thể thụ động bảo vệ trẻ từ khi sinh ra đến 6 tháng tuổi và phòng bệnh chủ động cho người lớn từ 60 tuổi trở lên. Tính đến tháng 9/2025, vắc xin đã được phê duyệt sử dụng tại hơn 60 quốc gia và đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia ở nhiều nước.
Đến tiêm vắc xin RSV tại VNVC Hoàng Văn Thụ (TP.HCM), chị Ngô Ngọc Trà My (31 tuổi) chia sẻ chị đang mang thai con đầu lòng nên chị dành nhiều thời gian tìm hiểu thông tin về chăm sóc và phòng bệnh cho trẻ, đặc biệt là nguy cơ RSV đối với trẻ sơ sinh. "Tôi rất vui vì VNVC kịp thời đưa vắc xin về, giúp mình chủ động bảo vệ con ngay từ trong bụng mẹ," chị My bày tỏ.
Chị Ngô Ngọc Trà My, 31 tuổi, mang thai tuần thứ 26 tiêm phòng vắc xin RSV tại Hệ thống tiêm chủng VNVC. Ảnh: Mộc Thảo
RSV là một trong những loại virus phổ biến nhất gây viêm tai giữa, viêm phổi, viêm tiểu phế quản, suy hô hấp cấp ở trẻ dưới 2 tuổi nhưng chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Bệnh lây lan qua đường hô hấp khi hít phải hoặc tiếp xúc các giọt bắn chứa virus trên các bề mặt như mặt bàn, ghế, sàn nhà, thành giường… Trẻ mắc RSV thường khởi phát các triệu chứng như ho, hắt hơi, sổ mũi, quấy khóc. Bệnh có thể diễn biến bất ngờ khiến trẻ sốt cao, co giật, tím tái, bỏ bú, thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực, suy hô hấp và dẫn đến tử vong.
Với người cao tuổi, nhiễm trùng do RSV thường dẫn đến nằm viện kéo dài, chăm sóc hồi sức tích cực, tăng tử vong từ 12-18%. RSV có thể làm trầm trọng thêm các bệnh mạn tính như béo phì, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), đái tháo đường, hen suyễn…
Người lớn tiêm vắc xin phòng bệnh tại VNVC. Ảnh: Mộc Thảo
Hệ thống Tiêm chủng VNVC một lần nữa đã thể hiện vai trò tiên phong và quan trọng trong lĩnh vực tiêm chủng vắc xin tại Việt Nam khi đã phối hợp cùng hãng vắc xin toàn cầu là Pfizer nỗ lực để đưa vắc xin RSV về Việt Nam chỉ sau 2 năm khi vắc xin này được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Điều này được xem là nỗ lực đột phá của y học dự phòng Việt Nam khi trước đây chỉ có thể tiếp cận các vắc xin sau hàng chục năm đã được sử dụng trên thế giới.
Sự hiện diện sớm của vắc xin này tại Việt Nam cùng thời điểm với nhiều quốc gia phát triển trên thế giới đã khẳng định nỗ lực của các đơn vị lớn trong ngành dược phẩm, tiêm chủng vắc xin trong việc tiếp tục mang về cho Việt Nam những phát minh đột phá về công nghệ trong phòng bệnh, mở ra cơ hội bảo vệ sớm và hiệu quả cho trẻ em và người cao tuổi trước những bệnh lý gánh nặng do RSV gây ra.
BS Bạch Thị Chính cho biết thêm, sau nhiều năm chờ đợi, Việt Nam đã có vắc xin phòng RSV dành cho mẹ bầu và người lớn tuổi. Trong thời gian tới, VNVC sẽ tiếp tục nỗ lực đưa về thêm các loại vắc xin và kháng thể đơn dòng phòng RSV từ những tập đoàn vắc xin, dược phẩm hàng đầu thế giới, nhằm mở rộng cơ hội bảo vệ trẻ nhỏ và người trưởng thành.
Tại VNVC, vắc xin RSV được bảo quản trong hệ thống kho lạnh, dây chuyền lạnh đạt chuẩn GSP tiêu chuẩn quốc tế, giám sát nhiệt độ tự động 24/24. Ảnh: Mộc Thảo
Với mạng lưới hơn 240 trung tâm tiêm chủng quy mô lớn và hiện đại, hệ thống hàng trăm kho bảo quản vắc xin đạt chuẩn quốc tế và tự chủ trong hệ thống logistic phân phối vắc xin chuyên dụng, Hệ thống Tiêm chủng vắc xin VNVC đã nhanh chóng và kịp thời triển khai tiêm vắc xin phòng RSV trên toàn quốc. Điều này càng có ý nghĩa khi cả nước đang bước vào mùa mưa, thời tiết diễn biến phức tạp của các bệnh đường hô hấp trong đó có RSV.
Ngay trong ngày đầu ra mắt, VNVC đã ghi nhận hàng trăm thai phụ và người cao tuổi đăng ký tiêm vắc xin RSV. Bên cạnh đó, hội thảo chuyên đề về chăm sóc sức khỏe thai phụ và phòng ngừa RSV do VNVC tổ chức trên toàn quốc cũng thu hút đông đảo phụ nữ mang thai tham dự, góp phần lan tỏa thông tin khoa học và nâng cao nhận thức bảo vệ con ngay từ trong bụng mẹ của các gia đình đang chuẩn bị chào đón các em bé sắp được chào đời.
Hội thảo chuyên đề “Bảo vệ con yêu từ trong bụng mẹ” do VNVC tổ chức thu hút sự tham gia đông đảo của mẹ bầu. Ảnh: Mộc Thảo
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, BVĐK Tâm Anh TP HCM cho biết ở giai đoạn mang thai, người phụ nữ có nhiều thay đổi về sinh lý và miễn dịch nên rất dễ mắc các bệnh truyền nhiễm.
"Chính vì vậy, tiêm vắc xin RSV trong giai đoạn thai kỳ từ tuần 24-36 có thể truyền miễn dịch thụ động từ mẹ sang con, giúp trẻ có được kháng thể ngay từ khi chào đời, phòng ngừa hiệu quả các bệnh viêm đường hô hấp dưới do RSV gây ra trong 6 tháng đầu đời. Đây cũng là một bước tiến vượt bậc của y học dự phòng trong sản khoa, phù hợp với khuyến cáo quốc tế, góp phần giảm trẻ sơ sinh nhập viện, tử vong, giảm gánh nặng điều trị cho gia đình và xã hội", bác sĩ Mỹ Nhi cho biết thêm.
Hữu Thiện
