Sẽ tiến hành cưỡng chế tháo dỡ công trình sai phạm
Lãnh đạo UBND phường Tân Khánh cho biết, vụ việc xảy ra từ nhiều năm trước. Những cán bộ thời điểm đó, hiện tại đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác. Trước đó, trong quá trình cơ quan chức năng điều tra, để tránh trường hợp người dân mua bán, địa phương đã cắm bảng thông báo đất đang tranh chấp, cấm giao dịch. Để đảm bảo an ninh trật tự khu vực, chính quyền địa phương đã chỉ đạo lực lượng chức năng thường xuyên theo dõi, nắm tình hình.
Công an đến từng hộ dân để thu thập thông tin liên quan đến vụ án "xây nhầm nhà" trên đất người khác.
Theo đại diện UBND phường Tân Khánh, hiện nay Cơ quan CSĐT đã khởi tố vụ án để điều tra. Sau khi kết thúc vụ án, trường hợp xác định hành vi vi phạm, ngành chức năng sẽ tiến hành cưỡng chế tháo dỡ công trình sai phạm.
"Hiện nay không có quy định hỗ trợ đối với các trường hợp vi phạm xây dựng, đất đai bị xử lý. Do đó, trường hợp bị cưỡng chế, tháo dỡ công trình sẽ không được hỗ trợ" - đại diện UBND phường Tân Khánh cho hay.
Liên quan đến vụ việc này, Cơ quan CSĐT cho biết, trong quá trình thu thập thông tin, điều tra viên sẽ giải thích, thông báo cho người mua nhà biết căn nhà ở họ đang sinh sống đã xây dựng trên đất rừng sản xuất, không có giấy phép xây dựng (xây dựng trái phép trên diện tích đất rừng sản xuất), không đúng quy định của pháp luật về xây dựng nhà ở.
Cơ quan chức năng sẽ xác minh làm rõ và xử lý người đã xây dựng nhà, đồng thời các căn nhà xây dựng trái phép sẽ bị cưỡng chế tháo dỡ vì xây dựng trái phép. Cơ quan chức năng sẽ có quyết định buộc người bán nhà đất phải hoàn trả lại tiền cho các trường hợp đã mua nhà.
Khu vực gần 50 căn nhà "xây nhầm", bản chất là xây trái phép trên đất người khác.
Người dân như ngồi trên đống lửa
Là một trong những hộ dân mua nhà xây trái phép nói trên, bà N.T.L. buồn bã cho biết, năm 2020, bà gom góp toàn bộ số tiền tiết kiệm nhiều năm từ đồng lương công nhân và vay mượn thêm để mua căn nhà 1 trệt 1 lầu, diện tích 95 m2 của ông Lê Văn Hoàng với giá gần 1 tỷ đồng.
“Với mong muốn có nơi an cư, gia đình tôi đã mua nhà bằng hình thức vi bằng, không có sổ. Cả gia đình đang rất lo lắng sắp tới sẽ mất nhà, phải đi thuê trọ, trong khi nợ chưa trả hết”- bà L. thở dài.
Quê ở tỉnh Lâm Đồng, anh K.T. (38 tuổi) những ngày qua như "ngồi trên đống lửa". Anh T. chia sẻ: “Hồi đó, thấy nhiều người mua nhà vi bằng, sống yên ổn nên vợ chồng tôi quyết định bỏ ra gần 1 tỷ đồng để mua nhà. Sau khi dọn đến ở, tôi mới biết căn nhà thuộc diện tranh chấp. Mấy ngày qua, công an đến ghi nhận thông tin, tôi mới biết, người bán nhà cho mình đã xây dựng trên đất người khác”, anh T. nói và cho biết hiện còn nợ ngân hàng 400 triệu đồng.
Các hộ dân mua nhà và sinh sống trong khu vực gần 50 căn nhà mà người bán "xây nhầm' trên đất người khác, đang hoang mang, lo lắng"
Tương tự, anh V.A., quê ở tỉnh Ninh Bình, đến TP.Dĩ An, Bình Dương (cũ) ở trọ đi làm công nhân. Năm 2019, nghe người quen giới thiệu, anh A. đến phường Tân Phước Khánh, TP.Tân Uyên, nay là phường Tân Khánh mua căn nhà gần 100 m2 của ông Lê Văn Hoàng với giá xấp xỉ 800 triệu đồng.
“Tiền mua nhà vay của anh em, bà con ở quê, giờ còn nợ hơn 300 triệu đồng. Gia đình tôi rất lo vì nghe thông tin căn nhà bị cưỡng chế vì xây trái phép", anh A. chia sẻ.
Vi bằng chỉ ghi nhận việc giao nhận tiền
Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Nguyễn Sa Linh (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, việc mua bán nhà đất bằng vi bằng do thừa phát lại lập không làm phát sinh quyền sở hữu đối với bất động sản.
Theo luật sư, vi bằng chỉ ghi nhận việc giao nhận tiền, hiện trạng nhà ở, không có giá trị pháp lý để chứng minh quyền sở hữu nhà hoặc quyền sử dụng đất, không thay thế được hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất được công chứng.
Vì vậy, người mua nhà đất hình thức vi bằng trong các dự án chưa hoàn tất thủ tục pháp lý hoặc xây dựng trái phép sẽ không được Nhà nước công nhận quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất hợp pháp, cũng không được bồi thường nếu công trình bị cưỡng chế tháo dỡ.
Trong trường hợp bị cưỡng chế, người mua chỉ có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại từ bên bán thông qua việc khởi kiện dân sự. Tuy nhiên, việc giải quyết có thể phức tạp và mất nhiều thời gian. Trách nhiệm bồi thường (nếu có) sẽ phụ thuộc vào quan hệ dân sự giữa bên mua và bên bán.
Người mua có thể khởi kiện bên bán ra tòa để yêu cầu bồi thường thiệt hại, trả lại tiền, hoặc yêu cầu hủy giao dịch dân sự vô hiệu theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015.
Trước đó, cuối tháng 10/2025, Ban Nội chính Thành ủy TP.HCM đã chuyển đơn của ông Trương Minh Ký sang Công an TP.HCM. Ban Nội chính Thành ủy TP.HCM đề nghị Công an TP.HCM xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật và thông báo kết quả giải quyết đến Ban Nội chính Thành ủy.
Đây là vụ kiện phức tạp kéo dài của ông Trương Minh Ký đối với ông Lê Văn Hoàng và một số người dân xây nhà trên thửa đất trồng cây lâu năm số 87 (rộng 5.802 m2) tại tờ bản đồ số 16, phường Tân Khánh. Thửa đất này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp cho ông Ký từ năm 1999.
Năm 2017, ông Ký phát hiện ông Lê Văn Hoàng cùng một số người xây nhầm nhà trên thửa đất của mình. Sau đó, ông Ký đi phản ánh và khởi kiện đòi lại đất.
Vụ án từng được TAND TP.Tân Uyên đưa ra xét xử và buộc những người có hành vi xây dựng trái phép trên đất phải tháo dỡ nhà và trả lại đất cho nguyên đơn là ông Ký. Bị đơn sau đó kháng cáo, qua nhiều cấp xét xử nhưng đều bị bác đơn, đồng thời công nhận quyền sở hữu hợp pháp của ông Ký trên thửa đất.
Cơ quan chức năng đã cấm giao dịch mua bán đất tại đây. Ảnh: Đình Trọng
Tuy nhiên, các cá nhân liên quan không chấp hành, tiếp tục xây dựng hoàn thiện 47 căn nhà liền kề bán cho người dân và 1 khu trọ.
Thời điểm giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất cho nguyên đơn là ông Trương Minh Ký, ngoài việc buộc ông Lê Văn Hoàng và người liên quan khác phải trả đất, TAND TP.Tân Uyên (cũ) xét thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự trong vụ việc, nên kiến nghị công an vào cuộc điều tra.
Giữa tháng 5/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương (trước đây), nay là Công an TP.HCM gửi văn bản đề nghị UBND phường Tân Phước Khánh (nay là phường Tân Khánh, TP.HCM) phối hợp, cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan vụ việc có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến ông Lê Văn Hoàng.
Khánh Linh (theo Tiền phong, Lao động)
