Toàn cảnh phiên xét xử.
Chiều 16/3, TAND TP.Hà Nội đưa ra phán quyết đối với 7 bị cáo là cựu cán bộ ngân hàng BIDV các chi nhánh Thành Đô và Tây Nam Quảng Ninh trong vụ vi phạm quy định về cho vay khi thẩm định dự án Việt Hoà – Kenmark.
Sau khi đại diện VKS nêu quan điểm và đề nghị mức án, đại diện BIDV và đại diện Kenmark tranh luận quanh vấn đề bồi thường thuộc về bên nào?
Đại diện BIDV phân tích, trong quan hệ vay nợ, bên vay Kenmark phải có trách nhiệm thanh toán nợ, lãi và gốc theo hợp đồng, chịu trách nhiệm khi không thực hiện đúng thỏa thuận. BIDV đề nghị HĐXX buộc Kenmark trả 178 tỷ đồng cho BIDV, chứ không phải các bị cáo.
Theo BIDV, việc quy kết trách nhiệm bồi thường cho 7 cựu cán bộ ngân hàng có thể tạo ra hệ lụy nguy hiểm trong hoạt động tổ chức tín dụng.
Trong khi đó, phía Kenmark Việt Nam cho rằng, thiệt hại này do BIDV gây ra. BIDV gây thiệt hại cho chính mình. Khoản vay của Kenmark có 3 biện pháp đảm bảo, trong đó có tài sản thế chấp là quyền sử dụng toàn bộ khu đất dự án 46 ha và tài sản hình thành trên đất. Theo quy định, khi xử lý tài sản này, nếu BIDV và Kenmark không thống nhất được giá trị tài sản, mỗi bên sẽ chỉ định một cơ quan kiểm toán quốc tế hoặc tổ chức định giá tại Việt Nam.
Được nói lời sau cùng, các bị cáo đều tỏ ra ân hận, nhận thức được hành vi của mình. 7 bị cáo mong HĐXX xem xét, giảm nhẹ hình phạt để các bị cáo sớm được trở về với gia đình.
Sau khi nghị án, HĐXX đưa ra mức án đối với 7 bị cáo vi phạm quy định về cho vay tổ chức tín dụng: Đỗ Quốc Hùng, nguyên Giám đốc chi nhánh BIDV Thành Đô 7 năm tù.
Lưu Thị Bích Thuỷ, nguyên Phó giám đốc chi nhánh BIDV Thành Đô 5 năm 6 tháng tù. Nguyễn Văn Hà, nguyên Phó Trưởng phòng tín dụng BIDV Thành Đô 4 năm tù. Lại Minh Ngọc, Trưởng phòng thẩm định 3 năm tù. Phạm Anh Tài, nguyên Trưởng phòng tín dụng BIDV Thành Đô 3 năm tù.
Hai cá nhân còn lại thuộc chi nhánh Tây Nam Quảng Ninh là Lê Vũ Thanh (cựu giám đốc) 30 tháng tù treo và Đỗ Xuân Khoan (cựu phó phòng tín dụng) 30 tháng tù treo.
Về khắc phục hậu quả, HĐXX buộc 7 bị cáo và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cùng Công ty Kenmark phải bồi thường cho BIDV tổng số tiền hơn 181 tỷ đồng.
Trong đó, bị cáo Hùng phải khắc phục 10 tỷ đồng; bị cáo Thủy 3 tỷ đồng; bị cáo Hà 2 tỷ đồng. Các bị cáo Tài, Ngọc, Thanh phải bồi thường 1,5 tỷ đồng mỗi cá nhân; bị cáo Khoan 1 tỷ đồng. HĐXX ghi nhận 7 bị cáo đã nộp khắc phục tổng số tiền hơn 3 tỷ đồng. Còn Công ty Kenmark phải bồi thường hơn 160 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Kenmark là doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài, do Công ty TNHH Cheermaster thành lập tại tỉnh Hải Dương, để thực hiện Dự án đầu tư và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp Việt Hòa - Kenmark Hải Dương (ở Hải Dương) với tổng số vốn 1.594 tỷ đồng. Để có tiền thực hiện dự án, ngày 4/2/2008, Công ty Kenmark do ông Hwang Jonathan Chen Yu (quốc tịch Mỹ) ký hợp đồng tín dụng vay hơn 67,6 triệu USD của các chi nhánh thuộc 3 nhà băng gồm Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB), Ngân hàng TMCP Nhà Hà Nội (HBB) và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Đầu tháng 11/2007, khi Kenmark đề nghị vay 69,3 triệu USD, Đỗ Quốc Hùng đã mời các chi nhánh SHB Quảng Ninh, Habubank Bắc Ninh, BIDV Quảng Ninh và Đông Anh đồng tài trợ cho vay để Kenmark làm dự án. VKS xác định hồ sơ thẩm định cho vay, hồ sơ pháp lý dự án không đầy đủ, tài liệu đảm bảo yêu cầu đối với dự án cũng không đạt. Đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước cảnh báo Công ty Cheermaster (chủ sở hữu Công ty Kenmark) có chỉ số rủi ro cao, không tồn tại văn phòng hoạt động. Ngoài ra, Công ty Kenmark chưa có kinh nghiệm thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu công nghiệp ở Việt Nam. Doanh nghiệp này cũng không đủ tài liệu, hồ sơ để vay vốn theo quy định của Luật Xây dựng, thiếu năng lực về tài chính. Tuy nhiên, ngày 11/12/2007, tổ thẩm định dự án Việt Hòa - Kenmark vẫn có báo cáo đánh giá Công ty Kenmark đáp ứng các điều kiện vay vốn theo quy định của pháp luật, đồng thời đề xuất cho đối tác vay tối đa hơn 67,6 triệu USD. Cáo trạng cũng thể hiện, sau khi được Tổng giám đốc BIDV khi đó phê duyệt cho vay, tháng 2/2008, ông Hùng đại diện BIDV Thành Đô ký hợp đồng tín dụng cho Công ty Kenmark vay hơn 39 triệu USD. Hai ngân hàng khác cho Kenmark vay hơn 28 triệu USD, tổng 67 triệu USD. Tháng 2/2008-5/2010, ba ngân hàng đã giải ngân cho Kenmark hơn 52 triệu USD và hơn 57 tỷ đồng. Song đầu tháng 6/2010, Kenmark thông báo tạm dừng hoạt động, người đại diện pháp luật xuất cảnh khỏi Việt Nam. Cơ quan công tố cáo buộc Kenmark mới cơ bản hoàn thành đầu tư phần hạ tầng kỹ thuật của 13/27 nhà xưởng mà đã được giải ngân là không đảm bảo hiệu quả và khả năng thu hồi vốn vay. Sau đó, các ngân hàng thu giữ toàn bộ tài sản đảm bảo của công ty này, tổ chức bán đấu giá và thu được gần 757 tỷ đồng (tương đương hơn 32 triệu USD). Đối trừ số tiền cho Công ty Kenmark vay đến ngày khởi tố vụ án, dư nợ không có khả năng thu hồi tại SHB, HBB và BIDV là hơn 15,5 triệu USD (tương đương hơn 360 tỷ đồng). Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ghi nhận một số cá nhân đại diện cho các ngân hàng SHB và HBB đã nộp một phần số dư nợ của Công ty Kenmark. Do đó, nhà chức trách không xử lý trách nhiệm hình sự 4 cá nhân của các ngân hàng này. Đến nay, số dư nợ không thu hồi được tại 3 chi nhánh BIDV là hơn 181 tỷ đồng. |
Quỳnh An