Các bị cáo tại phiên toà
Ngày 21/11, TAND TPHà Nội xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang cùng 8 bị cáo khác trong vụ án xảy ra tại Bộ Y tế, Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long (Công ty Dược Cửu Long) và các đơn vị liên quan vụ hưởng lợi bất chính hơn 3,8 triệu USD.
Là người đầu tiên đứng lên bục xét hỏi, bị cáo Lương Văn Hóa (cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Dược Cửu Long) khai nhận, bị cáo là người ký hợp đồng với Bộ Y tế về sản xuất thuốc phòng, chống dịch cúm A H5N1.
Trong hợp đồng này, có một điều khoản nếu bên nước ngoài giảm giá cho Công ty Dược Cửu Long thì công ty xem xét giảm giá hợp đồng cho Bộ Y tế. Đồng thời, nếu được giảm giá, Công ty Dược Cửu Long phải báo cáo lại với Bộ Y tế.
Tại toà, bị cáo Hóa trình bày, người đàm phán với Công ty Mambo về việc nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thuốc là bị cáo Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (cựu Giám đốc Chi nhánh TP.HCM, kiêm Giám đốc điều hành phòng xuất nhập khẩu thuộc Công ty Dược Cửu Long).
Ở thời điểm năm 2005, dịch cúm A/H5N1 diễn biến phức tạp, phía công ty nhận thấy tình hình gấp gáp nên khi Công ty Mambo chào giá 17.500 USD/kg nguyên liệu Oseltamivir, Công ty Dược Cửu Long đã chấp thuận luôn mà không thương lượng.
Sau đó, Dược Cửu Long đã mua hơn 500kg nguyên liệu Oseltamivir với giá 9,1 triệu USD. Công ty của bị cáo thanh toán trước hơn 5,2 triệu USD, còn lại hơn 3,8 triệu USD được trả chậm sáu tháng kể từ ngày nhận hàng.
Bị cáo Hoà cho hay, khi dịch bệnh giảm, nhu cầu sử dụng thuốc giảm, bị cáo đã yêu cầu Nghĩa liên hệ với Công ty Mambo, đề nghị giảm giá hoặc tài trợ Dược Cửu Long theo hình thức khác để giảm bớt số tiền ký kết ban đầu. Tuy nhiên, phía Mambo chỉ trả lời là để xem xét lại.
Do đó, số tiền hơn 3,8 triệu USD mà Công ty Dược Cửu Long giữ lại, chưa hoàn trả cho nhà cung cấp.
"Năm 2005 là năm đặc biệt khó khăn của các doanh nghiệp, lãi suất ngân hàng rất cao. Trong khi đó, Công ty Dược Cửu Long có vốn ít, chủ yếu phải vay ngân hàng nên bị cáo đã dùng hơn 3,8 triệu USD để thanh toán lãi nợ ngân hàng giải cứu bản thân”, bị cáo Hoá khai.
“Tại sao Công ty Dược Cửu Long không trả nốt nợ cho Công ty Mambo nhưng cũng không báo cáo lại với Bộ Y tế, Bộ Tài chính?”, HĐXX đặt câu hỏi. Bị cáo Hoá cho rằng, vì Công ty Mambo chưa có văn bản chính thức về việc có giảm giá hay không nên Dược Cửu Long chưa báo cáo với 2 Bộ.
Cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Dược Cửu Long tái thừa nhận, mục đích giữ lại khoản hơn 3,8 triệu USD không báo lại Bộ Y tế bởi thời điểm đó công ty khó khăn về vốn, lãi suất ngân hàng cao nên Dược Cửu Long giữ lại để cứu công ty.
Theo bị cáo Hoá, thực tế từ 2006 đến nay, Công ty Mambo chỉ đòi lại tiền 1 lần. Bị cáo cũng thừa nhận bản thân có trách nhiệm trong vụ án này, nhận thấy có lỗi và không có ý kiến gì với cáo buộc của VKS.
Từ tháng 2 đến tháng 4/2006, Công ty Dược Cửu Long nhập khẩu 520kg nguyên liệu Oseltamivir và thanh toán cho đối tác 5,25 triệu USD, còn lại 3,8 triệu USD được trả chậm 6 tháng kể từ ngày nhận hàng. Tuy nhiên, Lương Văn Hóa và đồng phạm đã tìm cách hoàn thiện giấy tờ trái quy định, để ngoài sổ sách số tiền tương đương hơn 61 tỷ đồng này. Thời điểm xảy ra vụ án, ông Cao Minh Quang là Trưởng ban chỉ đạo giải quyết những vấn đề liên quan đến thuốc Tamiflu và Oseltamivir. Khi trưởng đoàn Nguyễn Việt Hùng báo cáo về vụ Dược Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp 3,8 triệu USD; và Bộ Tài chính, Bộ Y tế cùng chỉ đạo kiểm tra việc này, nhưng ông Quang không chỉ đạo kiểm tra làm rõ. Quá trình điều tra, cựu Thứ trưởng Cao Minh Quang thừa nhận mình có thiếu sót khi không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, chức trách được giao. Khi kết thúc điều tra vụ án, ông Quang xin tự nguyện nộp 1,5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả. |
Quỳnh An