Đầu tiên, cần phải nói rằng Ya Suy đã lên ngôi một cách xứng đáng (với bối cảnh quyền lựa chọn hoàn toàn thuộc về khán giả như ở Vietnam Idol). Sau những gì đã xảy ra, Ya Suy rõ ràng là hiện thân về những điều mà khán giả đang cần và đang thiếu trong làng showbiz, đó là sự chân thành, thật thà và một tâm hồn âm nhạc trong trẻo.
Theo dõi Ya Suy suốt cả cuộc thi người ta sẽ nhận ra rằng ngôi vị cao nhất chưa bao giờ là ước muôn của chàng trai người dân tộc Chu Ru này. Ước muốn cao nhất của Ya Suy là được hát, được đứng trên sân khấu. Anh hát với cả tâm hồn và đam mê của mình, hát rất bản năng và đôi khi “coi thường” kỹ thuật. Thế nhưng, mỗi khi được hát, là anh luôn cháy hết mình...
Khi Ya Suy thổ lộ rằng anh sẽ dùng tiền thưởng để mua một đàn lợn cho gia đình, đám đông khán giả ngồi dưới đã ồ lên cười, trong đó có không ít nghệ sĩ nổi tiếng. Nếu là một thí sinh khác, ở những cuộc thi khác, câu trả lời có lẽ sẽ là “trích ra làm từ thiện”. Nhưng Ya Suy không nói vậy, ở hoàn cảnh gia đình của anh, ở bản tính của anh... anh nói ra những điều rất thực tế và chân thành (với một gia đình người dân tộc thiếu số sống ở các bản làng, một đàn lợn là gia tài cực kỳ to lớn và đáng mơ ước). Khi Ya Suy nói lên điều đó, đám đông có thể cười anh, nhưng điều mà Ya Suy vừa làm không phải là việc mà ai đứng trên sân khấu cũng có thể làm được.
Những điều mà Ya Suy đã làm được, những điều mà khán giả đã nhìn thấy và yêu quý ở Ya Suy, chính là những điều mà làng showbiz còn thiếu. Khán giả đã quá quen với những sự giả dối (đôi khi đến trơ trẽn) của một số nghệ sĩ, những câu phát ngôn luôn an toàn, “tròn trịa”, những scandal liên miên.... khiến niềm tin của họ vào làng giải trí dần trở thành xa xỉ phẩm, thì Ya Suy đã mang đến cho họ chút ánh sáng niềm tin, bằng sự chân thành, thậm chí là ngây ngô, trong sáng của mình.
Rõ ràng, chiến thắng của Ya Suy là cái tát vào làng showbiz vốn đã có quá nhiều những sự giả dối nhưng nó cũng là một cát tát vào chính chương trình đã mang đến vinh quang cho anh. Bởi chiến thắng của Ya Suy nếu đơn thuần chỉ xét về chuyên môn thì lại là một câu chuyện khác. Về chuyên môn, Ya Suy rõ ràng là yếu hơn hẳn Hoàng Quyên (thậm chí cả Bảo Trâm) mọi mặt, từ chất giọng, kỹ thuật, bản lĩnh sân khấu và cách xử lý ca khúc. Nói đâu xa, ngay trong đêm chung kết, sự “mong manh” của anh một lần nữa lại tái hiện khi Ya Suy hát lệch tông bài mở đầu, và chiến thắng của anh do đó cũng kém thuyết phục đi nhiều.
Vietnam Idol là một chương trình “tìm kiếm tài năng âm nhạc”, mục đích và tham vọng của chương trình là rất rõ ràng nhưng thực tế lại không được như vậy. Có thể nói, kết quả mùa này của Vietnam Idol thiếu thuyết mục nhất trong các mùa (xét về tính chuyên môn). Những người yêu mến Ya Suy có thể viện vào cớ rằng anh luôn hát tốt những bản ballad nhẹ nhàng và trong thực tế chẳng ai lại thay đổi dòng nhạc xoành xoạch qua mỗi đêm như ở các cuộc thi. Nhưng họ cũng khó mà phủ nhận được rằng, sự lên ngôi của Ya Suy rõ ràng khiến cụm từ “tìm kiếm tài năng” trở nên hài hước đi khá nhiều.
Dĩ nhiên, những người làm chương trình hoàn toàn có thể giải thích rằng “đó là lựa chọn của khán giả và chúng tôi phải tôn trọng.” Nhưng quả thực, không phải lúc nào đám đông cũng đúng. Trong tình yêu, người ta thường mù quáng và khái niệm “đúng - sai” không còn nhiều giá trị. Nên chăng, nếu Vietnam Idol còn tổ chức thêm những mùa tới, thể lệ cuộc thi này nên có những thay đổi để cân bằng “cán cân quyền lực” giữa tình cảm và lý trí, giữa khán giả và giới chuyên môn để những “cú sốc” kiểu Ya Suy sẽ không còn diễn ra nữa.
Trước mắt, khi chưa biết cuộc thi sẽ còn tổ chức hay không hoặc sẽ thay đổi thế nào, khán giả chỉ có thể hi vọng Ya Suy sẽ không để một môi trường phức tạp như showbiz đồng hoá mình. Suy cho cùng, gia tài lớn nhất của Ya Suy không phải là tài năng mà chính là sự chân thành, trong trẻo của mình. Một khi anh để mất đi điều đó, khán giả mới chính là những người đau đớn nhất...
Phan Anh (Dân trí)
