Không có điều khoản đồng ý một phần, chỉ có "Đồng ý tất cả"
Những ngày qua, việc Zalo hiển thị thông báo cập nhật các điều khoản sử dụng dịch vụ đang gây tranh luận trái chiều trong cộng đồng hàng chục triệu người dùng phần mềm nhắn tin phổ biến hàng đầu Việt Nam hiện nay. Trong đó, không ít bày tỏ sự nghi ngại vì điều khoản mới có liên quan đến quyền tự chủ đối với dữ liệu cá nhân, nhưng nếu không bấm đồng ý với quy định mới, người dùng sẽ không thể tiếp tục sử dụng phần mềm.
Cụ thể, việc Zalo đồng loạt hiển thị thông báo "Cập nhật Điều khoản Dịch vụ" trong những ngày gần đây khiến không ít người dùng rơi vào trạng thái hoang mang và bức xúc. Thông báo này yêu cầu người dùng phải đánh dấu đồng ý với các thỏa thuận do Zalo đưa ra thì mới có thể tiếp tục sử dụng ứng dụng. Nếu không chấp thuận, người dùng sẽ không thể truy cập các chức năng cơ bản như nhắn tin, gọi điện, vốn đã trở thành công cụ liên lạc quen thuộc của họ.
Theo nội dung điều khoản được cập nhật, chỉ cần tiếp tục sử dụng Zalo, người dùng được hiểu là đã mặc nhiên đồng ý cho VNG thu thập, xử lý và sử dụng một phạm vi rất rộng dữ liệu cá nhân. Các thông tin này bao gồm từ số điện thoại, họ tên, tuổi, giới tính, mối quan hệ gia đình cho đến thông tin CMND/CCCD, hộ chiếu, hình ảnh cá nhân, thư điện tử và nhiều nội dung khác do người dùng cung cấp trong quá trình sử dụng dịch vụ. Đáng chú ý, điều khoản không cho phép người dùng lựa chọn từng phần hay giới hạn phạm vi dữ liệu, mà chỉ có hai khả năng: đồng ý toàn bộ hoặc không được tiếp tục sử dụng.
Người dùng ngỡ ngàng
Dù có nhiều lo lắng khi được yêu cầu đồng ý với các điều khoản trước khi tiếp tục được sử dụng dịch vụ Zalo, người dùng vẫn khó có thể "không đồng ý" vì điều này đồng nghĩa với việc dừng sử dụng phần mềm này. Với không ít người, Zalo đang là ứng dụng nhắn tin, giao tiếp trực tuyến chính, sử dụng cả trong công việc hằng ngày.
Điều đáng nói sự lo ngại càng gia tăng khi điều khoản mới cho phép chia sẻ và chuyển giao dữ liệu cá nhân người dùng trong hệ sinh thái VNG. Điều 13 quy định Zalo có quyền tiếp nhận, chia sẻ hoặc chuyển giao dữ liệu cá nhân cho Zalo Platforms, Công ty Cổ phần Tập đoàn VNG cùng các công ty con, công ty thành viên, công ty liên kết vì một hoặc nhiều mục đích xử lý dữ liệu. Nhiều người đọc đến điều khoản này đã không giấu được lo lắng.
Chia sẻ xoay quanh việc Zalo "bắt" người dùng đồng ý điều khoản dịch vụ mới, anh Trần Định ở Cầu Giấy cho rằng: “Facebook hay các nền tảng khác còn gửi email thông báo trước, cho thời gian đọc và cân nhắc. Ít nhất họ thể hiện sự tôn trọng người dùng. Còn Zalo thì đưa ra đột ngột, bắt xử lý ngay và chỉ có lựa chọn đồng ý thì tiếp tục, không đồng ý thì ngừng sử dụng. Trong khi đó, Zalo hiện không chỉ là ứng dụng trò chuyện, mà đã trở thành công cụ làm việc chính của nhiều cá nhân, tổ chức, khiến việc từ chối điều khoản gần như không khả thi”.
Tương tự, nhiều người dùng cho biết họ chấp nhận điều khoản trong tâm trạng miễn cưỡng. Chị Linh Anh ở Tân Mai, Hà Nội chia sẻ: "Mình vẫn dùng Zalo vì người thân, bạn bè và công việc đều liên lạc qua đây. Mình đã đọc đi đọc lại các điều khoản và thấy bị ép buộc quá nhưng vẫn phải đồng ý để tiếp tục dùng vì đang có nhiều việc cần dùng".
Một số người dùng cho biết họ cảm thấy không thỏa đáng với các điều khoản sử dụng nên đã từ chối. Ngay lập tức, họ nhận được thông báo không thể tiếp tục sử dụng dịch vụ và tài khoản sẽ bị khóa sau 45 ngày.
Đáng chú ý từ phản ánh của người dùng có thể thấy, câu chuyện Zalo cập nhật điều khoản mới đã chạm tới quyền riêng tư và sự công bằng giữa nền tảng số với người sử dụng. Khi một ứng dụng đã trở thành công cụ liên lạc thiết yếu cho công việc và đời sống, việc áp đặt điều khoản theo cách “chấp thuận hoặc ngừng sử dụng” khiến người dùng rơi vào thế yếu. Điều này đặt ra yêu cầu về sự minh bạch, tôn trọng và trách nhiệm cao hơn đối với dữ liệu cá nhân của hàng triệu người dùng.
Việc cập nhật điều khoản nhận được sự quan tâm lớn, gây nhiều luồng tranh cãi bởi Zalo có lượng người dùng đông đảo trên thị trường, đồng nghĩa với lượng dữ liệu lưu trữ và xử lý rất lớn. Nền tảng được Công ty cổ phần Tập đoàn VNG ra mắt năm 2012. Theo thống kê tự công bố, tới tháng 9/2025, Zalo có 79 triệu người dùng thường xuyên mỗi tháng và khoảng 2 tỷ tin nhắn được gửi đi mỗi ngày.
Trên trang web chính thức, Zalo cho biết việc cập nhật điều khoản sử dụng là một hoạt động phổ biến đối với tất cả ứng dụng và nền tảng công nghệ trên thế giới, nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và cung cấp thông tin rõ ràng cho người dùng về những thay đổi trong quá trình cung cấp dịch vụ.
Trúc Chi (t/h Lao Động, VOV, Thanh Niên, Dân Trí)
