Anh Nguyễn Văn Bích ở TX Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh là một trong những nông dân đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích đất canh tác kém hiệu quả sang đầu tư mô hình trang trại tổng hợp VAC (nuôi lợn, cá chạch và trồng cây ăn quả) mang lại hiệu quả kinh tế cao. Cụ thể, sau 8 năm phát triển, đến nay, mô hình trang trại này giúp gia đình ông Bích thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm.
Trước khi có thu nhập cao như hiện tại, gia đình anh Bích cũng gặp nhiều khó khăn. Nhưng với quyết tâm làm giàu từ chăn nuôi, nông dân Nguyễn Văn Bích đã bắt tay vào làm. Nhận thấy tiềm năng sẵn có của địa phương, vợ chồng ông Bích mạnh dạn dồn điền, đổi thửa để đầu tư vốn xây dựng mô hình trang trại tổng hợp chăn nuôi kết hợp trồng trọt rộng 5ha. Vào năm 2016 vợ chồng ông gặp nhiều khó khăn do chưa có kinh nghiệm cộng với "chưa có đồng ra đồng vào".
Thở ban đầu khi lập nghiệp gặp nhiều khó khăn, vợ chồng anh Bích nghĩ ngay đếm cách "lấy ngắn nuôi dài". Cứ thế vợ chồng anh cải tạo đổ từng xe đất, đắp từng mét đường, đào ao thả cá. Theo đó mỗi năm, gia đình ông cải tạo hàng trăm mét vuông đất, dần hình thành trang trại, xây dựng hệ thống chuồng chăn nuôi lợn và kết hợp trồng cây.
Từ đó đến trang trại lợn của anh nông dân này ngày càng phát triển, quy mô đàn lợn tăng dần qua các năm. Hiện tại trang trại của ông có 7 chuồng chăn nuôi lợn tập trung. Để chủ động nguồn giống, ông còn duy trì nuôi 300 con lợn nái, trung bình mỗi năm, trang trại này xuất 6.000 con lợn ra thị trường.
Nói về bí quyết chăn nuôi lợn cho năng suất và thu nhập cao, anh Bích tiết lộ với báo Quảng Ninh, để chăn nuôi lợn an toàn, thành công không thể áp dụng theo những phương pháp, kinh nghiệm truyền thống mà đòi hỏi người nuôi phải cập nhật kiến thức khoa học để áp dụng thực tế vào quá trình sản xuất.
Gia đình anh Bích luôn tìm hiểu kiến thức, kinh nghiệm, các phương pháp khoa học kỹ thuật mới trong trồng trọt, chăn nuôi trên các phương tiện thông tin đại chúng; tham quan, học tập kinh nghiệm từ chính các mô hình sản xuất nông nghiệp cho hiệu quả kinh tế cao. Khu vực cổng ra vào trang trại và cửa các chuồng nuôi đều phun khử khuẩn. Với cách làm chăn nuôi khép kín, đảm bảo quy trình chặt chẽ và chủ động con giống đầu vào giúp đàn lợn của gia đình ông khỏe mạnh, sinh trưởng và phát triển tốt.
Nhờ cách làm độc đáo mà có thời điểm giữa “tâm dịch” tả lợn châu Phi, trang trại của gia đình anh Bích vẫn duy trì ổn định, cho lãi hàng tỷ đồng.
Khi đã có vốn tiền tỷ trong tay, năm 2020, anh Nguyễn Văn Bích tiếp tục đầu tư nuôi 3 ao với 5 vạn con cá chạch. Đây là giống cá thích nghi tốt với điều kiện sống tại các tỉnh phía Nam. Điều đáng nói, sau nhiều năm kiên trì học hỏi kinh nghiệm, ông đã thuần phục nuôi thành công giống cá chạch tại địa phương. Đây là mô hình nuôi cá chạch đầu tiên trên địa bàn TX Đông Triều. Giống cá chạch thời gian nuôi 1,5 năm cho thu hoạch, cân nặng đạt 0,6-0,7 kg/con. Toàn bộ đầu ra cá chạch được đầu mối đặt thu mua với giá 250.000 đồng/kg.
Vừa chăn nuôi vừa áp dụng trồng cây ăn quả, mỗi năm sau khi trừ các khoản chi phí, mô hình VAC của gia đình anh Bích thu lợi nhuận khoảng 1 tỷ đồng. Không chỉ phát triển kinh tế tại địa phương, anh Bích cong tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động với mức thu nhập ổn định từ 9-10 triệu đồng/người/tháng.
Mô hình VAC
Vườn - ao - chuồng (VAC) là hình thức canh tác truyền thống, gần gũi đối với người dân ở các địa phương, tạo ra sản phẩm nông nghiệp đáp ứng nhu cầu, mang tính tự cung, tự cấp. Từ hình thức sản xuất đó, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã khuyến khích, hỗ trợ người dân ứng dụng khoa học - kỹ thuật, phát triển đa cây, đa con, sản xuất hàng hóa gắn với thị trường, góp phần nâng cao thu nhập.
Để phát triển mô hình này, các thành phần trong hệ thống VAC có mối liên hệ mật thiết với nhau, như phân gia súc, gia cầm thải ra được xử lý làm thức ăn cho cá và để bón cho cây trồng, ao cung cấp nước phục vụ tưới tiêu, đất bùn khi vét cải tạo ao bổ sung đất tốt cho cây trồng, vườn cung cấp cây, rau phục vụ chăn nuôi...
Những năm vừa qua, tại nhiều địa phương mô hình này đã mang lại những hiệu quả rõ rệt cho các hộ sản xuất, như: Tăng khả năng sản xuất trên diện tích đất, tận dụng được tối đa nguồn thức ăn tự nhiên, tận dụng được một lượng lớn phân hữu cơ để bón cho trồng trọt và cải tạo đất tốt, hạn chế ô nhiễm môi trường, giảm chi phí sản xuất và nâng cao thu nhập...
Hiện nay, các mô hình VAC còn chưa khai thác hết được hiệu quả do hầu hết người dân chưa có thói quen lập thiết kế chi tiết mô hình, chưa lựa chọn được các loại cây, con phù hợp và phân bố đất đai hợp lý, vệ sinh chuồng trại chưa tốt khiến vật nuôi dễ bị nhiễm bệnh... Vì vậy, để mô hình đạt hiệu quả cao, người dân nên chủ động tiếp cận, ứng dụng khoa học - kỹ thuật, lựa chọn các loại cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện sản xuất, có thể kết hợp, bổ trợ cho nhau để nâng cao hiệu quả sản xuất. Chú trọng tổ chức sản xuất theo hướng đa cây, đa con, gắn với thị trường tiêu thụ nhằm tạo ra nguồn hàng hóa đáp ứng thị trường khi có nhu cầu.
Trúc Chi (t/h)