Dinh dưỡng cho trẻ khi mắc Covid-19
Theo ThS.BS Nguyễn Văn Tiến, Trung tâm Giáo dục Truyền thông dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, với bệnh nhi Covid-19, một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các biến chứng hay giảm nhẹ biến chứng.
Cụ thể, cha mẹ cần đảm bảo khẩu phần ăn hàng ngày cho bé với các món ăn hợp khẩu vị. Thức ăn nên cắt thái hoặc xay nhỏ hơn, chế biến mềm hơn, lỏng hơn so với lúc chưa bị bệnh. Bên cạnh đó, thay đổi món ăn và chia làm nhiều bữa nhỏ, giúp quá trình ăn nhai tốt hơn, bé ăn ngon miệng hơn và dễ tiêu hóa hơn.
Cho bé ăn đa dạng thực phẩm: Cha mẹ cần lưu ý cho trẻ ăn đủ 4 nhóm gồm chất đạm, chất béo, chất bột đường, nhóm cung cấp vitamin và chất khoáng với 15 loại thực phẩm. Lưu ý, khi trẻ mắc Covid-19, không nên quá kiêng khem ăn uống để bù lại các chất dinh dưỡng mất đi (đặc biệt là năng lượng và protein) do quá trình nhiễm trùng và tiến triển bệnh.
Thực phẩm giàu đạm có giá trị sinh học cao như thịt, cá (cá chép, cá quả, cá ba sa, cá hồi, cá trích…), trứng, sữa, hải sản. Đây cũng là nguồn cung cấp kẽm và sắt giúp tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng cho bé. Trong trường hợp con bị biến chứng viêm phổi, cần bổ sung kẽm bằng đường uống theo hướng dẫn của bác sĩ.
Bổ sung nhiều rau củ và hoa quả: Cho bé ăn tăng thêm rau, quả nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin A, vitamin C, vitamin E, sắt, kẽm, selen.. để tăng miễn dịch, chống nhiễm trùng và nhanh lành tổn thương. Các loại hoa quả, rau củ nhiều vitamin này thường có màu vàng, đỏ như: Cà rốt, cà chua, bí đỏ, cam, xoài, đu đủ, dưa hấu…; rau có lá xanh sẫm như: rau muống, rau ngót, rau dền đỏ, cải bó xôi, súp lơ xanh...
Ngoài ra, một số loại quả khác như bưởi, táo, lê,… cũng giàu vitamin và khoáng chất, giúp nâng cao sức đề kháng, cung cấp nước cho bé.
Lưu ý: Khi trẻ bị bệnh, không nên để bé dùng các loại gia vị cay nóng như ớt, hạt tiêu, hành tây, tỏi,… Hạn chế thức ăn chứa nhiều chất béo no, nội tạng động vật. Tuyệt đối tránh, không dùng thức ăn đã bị dị ứng hoặc các thức ăn lạ.
Cần cho trẻ uống đủ nước, nhất là khi đang sốt, nôn, tiêu chảy. Có thể cho uống nước quả như nước cam, bưởi, chanh và các loại nước quả, sinh tố khác. Khi con sốt cao, nôn và tiêu chảy, cần cho uống dung dịch Oresol theo hướng dẫn để bù nước và điện giải.
Chế độ dinh dưỡng cụ thể cho từng nhóm trẻ
Trẻ sơ sinh: Đối với trẻ còn trong độ tuổi bú mẹ, bà mẹ cần tiếp tục cho con bú. Cho bú nhiều lần hơn, kết hợp ăn bổ sung hợp lý.
Trẻ từ 1-2 tuổi: Với trẻ từ 1-2 tuổi, phụ huynh vẫn nên cho bé tiếp tục bú mẹ, nếu mẹ không có sữa thì cho uống sữa ngoài từ 300-500 ml/ngày. Ăn 4 bữa cháo hoặc súp mỗi ngày. Ăn quả chín theo nhu cầu của trẻ. Lượng thực phẩm trong ngày: gạo (100-150g); thịt hoặc cá, tôm (100-120g); trứng gà 3-4 quả/tuần; dầu mỡ (25-30 g); rau xanh (50-100g); quả chín (150-200g).
Trẻ từ 3-5 tuổi: Trẻ từ 3-5 tuổi ăn 4 bữa/ngày, nhưng lượng ăn vào phải tăng lên. Cho trẻ ăn những món yêu thích. Không cho ăn bánh kẹo, nước ngọt, quả chín trước bữa ăn. Lượng thực phẩm hàng ngày dùng cho trẻ: gạo (200-300g); thịt hoặc cá, tôm (150-200g); dầu mỡ (30-40g); rau xanh (200-250); quả chín (200-300g); sữa (300-400 ml).
Dinh dưỡng cho trẻ sau khi khỏi Covid-19
Sau khi bé đã khỏi bệnh, phụ huynh nên cho con ăn nhiều hơn trong giai đoạn hồi phục (ít nhất là 2 tuần), giúp bé có thể nhanh chóng trở về tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe bình thường.
Năng lượng trong khẩu phần sẽ được cung cấp bởi các thực phẩm trong chế độ ăn thuộc 3 nhóm:
Nhóm thực phẩm giàu chất bột đường (gạo, ngũ cốc, khoai, củ);
Nhóm thực phẩm giàu đạm (các loại thịt động vật, thịt gia cầm, cá và thủy sản, đậu, đỗ các loại);
Nhóm thực phẩm giàu chất béo (mỡ động vật, bơ, dầu thực vật, các loại hạt nhiều dầu).
Thông thường, chế độ ăn hợp lý cần cung cấp đủ về số lượng và đảm bảo tỷ lệ hợp lý từ 3 chất sinh năng lượng là đạm (protein) từ 13-20%, chất béo (lipid) từ 20-25% và chất bột đường (glucid) từ 55-65%.
Bên cạnh đó các loại nước sinh tố hoa quả, ngoài cung cấp nước, chúng còn cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết như nước chanh, nước cam, nước bưởi ép, nước soài, rau má,… để cung cấp lượng vitamin C, A là cần thiết cho cơ thể.
Không bỏ bữa: Ăn đủ 3 bữa chính và tăng cường thêm các bữa phụ.
Hạn chế ăn quá nhiều đồ ngọt (khuyến nghị lượng đường <10% tổng năng lượng ăn vào).
Không kiêng khem thực phẩm nếu không có dị ứng thực phẩm hoặc theo lời khuyên riêng của bác sĩ
Cần bổ sung thêm các thực phẩm có nhiều năng lượng và protein như sữa và các sản phẩm từ sữa.
Tránh đồ ăn, uống có nhiều đường, nhiều muối.
Sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng bổ sung cần theo hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng.
Trúc Chi (t/h theo Vietnamnet, Sức khỏe & Đời sống)