Công ty dầu mỏ nhà nước SOCAR của Azerbaijan đang quan tâm đến việc mở rộng hơn nữa hoạt động của mình ở “hạ nguồn” (downstream). Lĩnh vực “hạ nguồn” bao gồm các hoạt động liên quan đến chế biến gồm lọc dầu và hoá dầu, phân phối và kinh doanh sản phẩm dầu khí hoặc sản phẩm dẫn xuất từ dầu khí.
Cụ thể, trang Eurasianet hôm 8/1 dẫn lời Đại sứ Azerbaijan tại Bulgaria cho biết, SOCAR có hứng thú với việc mua lại nhà máy lọc dầu Neftohim gần cảng Burgas của Bulgaria trên Biển Đen. Đây là nhà máy lọc dầu lớn nhất khu vực Đông Nam Âu, thuộc sở hữu của gã khổng lồ năng lượng Lukoil (Nga) từ năm 1999.
Hồi tháng 12 năm ngoái, Lukoil thông báo rằng họ đang tính đến việc bán nhà máy lọc dầu công suất 9,5 triệu tấn/năm và các tài sản khác ở Bulgaria.
“Trước sự thay đổi đáng kể trong điều kiện hoạt động của các công ty thuộc Tập đoàn Lukoil ở Bulgaria, công ty đã bắt đầu xem xét lại chiến lược của mình đối với tài sản này. Nhiều phương án khác nhau sẽ được phân tích... bao gồm cả việc bán doanh nghiệp” với sự tham vấn của các chuyên gia quốc tế, Lukoil cho biết trong một tuyên bố trên trang web của mình.
Với 220 trạm xăng và 9 kho chứa dầu ở Bulgaria, công ty Lukoil của Nga hiện đang thống trị việc sản xuất, lưu trữ và phân phối nhiên liệu ở quốc gia Đông Nam Âu này. Ảnh: Sofia Globe
Thông báo này nhằm đáp lại việc các nhà lập pháp Bulgaria chính thức nhất trí chấm dứt quyền miễn trừ của nước này đối với các lệnh trừng phạt của EU liên quan đến dầu Nga sớm hơn so với quy định. Theo đó, dầu Nga sẽ bị “cấm cửa” nhanh hơn ở Bulgaria, bắt đầu từ ngày 1/3 thay vì thời hạn trước đó là 31/10 năm nay.
Mạng lưới tại Bulgaria của Lukoil còn bao gồm một chuỗi 220 trạm xăng, 9 kho chứa dầu và các doanh nghiệp cung cấp nhiên liệu hàng hải và hàng không. Gã khổng lồ năng lượng Nga cáo buộc chính quyền Sofia áp dụng “luật phân biệt đối xử và các quyết định chính trị thiên vị, không công bằng khác đối với nhà máy lọc dầu”.
Trang Azer News hồi cuối năm ngoái dẫn nguồn truyền thông địa phương cho biết rằng một số tổ chức quan tâm đến việc mua lại hoạt động kinh doanh của Lukoil ở Bulgaria, bao gồm 2 quỹ đầu tư của Mỹ và 2 công ty dầu mỏ nhỏ, nhưng chỉ có SOCAR của Azerbaijan là bên tỏ ra nghiêm túc nhất.
SOCAR đã mở văn phòng đại diện tại thủ đô Sofia của Bulgaria vào tháng 4 năm ngoái và hiện chỉ tiến hành kinh doanh khí đốt tự nhiên. Nếu mua nhà máy lọc dầu của Lukoil, SOCAR sẽ có thể cung cấp cho nhà máy này dầu thô từ Azerbaijan, vốn được xuất khẩu sang khu vực Biển Đen thông qua đường ống Baku-Novorossiysk.
Azerbaijan là quốc gia thành viên OPEC+, có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và lịch sử lâu đời về khai thác dầu khí. Quốc gia vùng Caspi này cũng là nơi đầu tiên ghi nhận đợt bùng nổ dầu mỏ đầu tiên của thế kỷ 20.
Minh Đức (Theo Eurasianet, Azer News)
