Cần rà soát tổng thể các dự án, các doanh nghiệp thua lỗ
Ngày 28/5, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo tóm tắt của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011 - 2016.
Thảo luận ở hội trường, về cơ bản, các Đại biểu Quốc hội cho rằng báo cáo giám sát đã khái quát được kết quả cũng như tồn tại hạn chế về tình hình quản lý sử dụng vốn và tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước.
Báo cáo cũng đề xuất nhiều kiến nghị phù hợp, khả thi. Tuy nhiên, các Đại biểu cũng đề xuất thêm một số nội dung.
Một trong những nội dung Đại biểu Quốc hội Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) đề xuất là cần rà soát và xử lý dứt điểm các tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước, các dự án, công trình đầu tư của doanh nghiệp Nhà nước kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài.
“Không chỉ đối với 12 dự án của ngành Công Thương hay tổng công ty Công nghiệp Tàu thủy (Vinashin), mà cần rà soát tổng thể các dự án, các doanh nghiệp thua lỗ khác để đảm bảo lợi ích của nhà nước. Không để tình trạng tiếp tục mất vốn do thua lỗ kéo dài hoặc tình trạng nhiều tài sản không sử dụng, hao mòn theo thời gian, chi phí lãi vay, tiền bảo dưỡng, duy trì tài sản... vẫn phát sinh. Như vậy cũng để cử tri và nhân dân yên tâm”, Đại biểu Hoàng Quang Hàm nói.
Vị Đại biểu này nhấn mạnh: “Tôi đi tiếp xúc cử tri tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ, cử tri rất bức xúc. 50ha bờ xôi ruộng mật đã di dời để làm nhà máy Ethanol Phú Thọ. Đã chi hàng nghìn tỷ đồng nhưng dừng triển khai đã 5, 6 năm nay, nhà xưởng, thiết bị máy móc để đắp chiếu, rất xót xa.
Còn làm việc với tổng công ty Công nghiệp Tàu thủy cho thấy vẫn tiếp tục thua lỗ lớn. Cần phải quyết liệt hơn để xử lý, nhiều vấn đề càng để lâu hậu quả càng nghiêm trọng. Những trường hợp cụ thể, cơ chế, chính sách hiện hành không đủ nên xin ý kiến Bộ Chính trị trình Quốc hội để xử lý dứt điểm”.
Đại biểu Quốc hội Hoàng Quang Hàm.
Ai phải chịu trách nhiệm?
Thảo luận tại nghị trường, Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Hà Nội) nêu ý kiến:
“Dù doanh nghiệp lỗ nhưng không ai phải chịu trách nhiệm, chưa có ai bị mất chức hay xử lý đi tù vì chuyện quản lý yếu kém để doanh nghiệp lỗ.
Có chăng chỉ là vì sai phạm. Cũng không có doanh nghiệp nào báo cáo đầy đủ lúc nào là lỗ, lúc nào lãi. Thậm chí có doanh nghiệp khi cần báo cáo để tăng chức, tăng quỹ lương hoặc để xin vốn thì ngay lập tức sẽ có báo cáo lãi.
Khi báo cáo cho cơ quan tài chính để nộp thuế thì lại có một báo cáo lỗ”.
Đại biểu Cường “ví von”: “Người ta nói rằng, báo cáo tài chính của các doanh nghiệp như có phép thần thông biến hóa giữa lỗ và lãi. Những doanh nghiệp lỗ, nhưng đội ngũ cán bộ quản lý doanh nghiệp vẫn được hưởng mức lương cao chứ không phải thấp.
Vì cơ chế trả lương cho các doanh nghiệp là khi doanh nghiệp làm ăn có lãi thì được xác định mức lương theo mức lãi, nhưng khi lỗ thì không được tăng lương, chứ không bị giảm mức lương này xuống.
Chính vì yếu tố trên nên đây là một động lực lôi kéo những người quản lý doanh nghiệp không muốn cổ phần hóa những doanh nghiệp Nhà nước”.
Ông Cường nêu thêm:
“Một điều kỳ lạ là tất cả những vấn đề xảy ra về thất thoát lỗ của doanh nghiệp Nhà nước thì ai cũng biết.
Tuy nhiên, chúng ta có cả một bộ máy về thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nhưng lại không phát hiện ra những vấn đề này.
Rõ ràng ở đây về mặt chính sách, pháp luật, chúng ta phải xem đến lỗ hổng trong việc quy định trách nhiệm của cơ quan có trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát đối với các hoạt động của doanh nghiệp”.
