Đại biểu Nguyễn Văn Thân (đoàn Thái Bình) chất vấn: Doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn kêu lãi suất cao, tiếp cận vốn ngân hàng khó khăn. Ngoài ra, 2% ngân sách Nhà nước hỗ trợ ngành ngân hàng bù đắp lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp được triển khai đến đâu?
Đại biểu Nguyễn Văn Thân chất vấn.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Thân, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết điều hành lãi suất và giảm lãi suất để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân là nhiệm vụ trọng tâm của Ngân hàng Nhà nước.
Trong 5 tháng đầu năm 2022, điều hành chính sách lãi suất chịu nhiều áp lực từ bên ngoài. Lạm phát đang có xu hướng toàn cầu, ngân hàng Trung ương các nước đều có xu hướng tăng lãi suất, từ 2021 có khoảng 100 lượt tăng lãi suất và 5 tháng đầu năm 2022, các ngân hàng trung ương cũng tăng khoảng 135 lượt tăng lãi suất.
Trong nước, lãi suất phụ thuộc vào cung cầu vốn. Từ đầu năm đến nay, chỉ trong 5 tháng, khi doanh nghiệp và người dân sản xuất kinh doanh quay trở lại, tín dụng đã tăng lên đến 8%. Đây là mức khá cao so với mục tiêu định hướng của cả năm 2022 là 14%.
"Áp lực lớn nhưng Ngân hàng Nhà nước đã điều tiết, cơ bản ổn định mặt bằng lãi suất, chỉ tăng 0,09% so với đầu năm ngoái", bà Hồng cho hay.
Trong Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, quan điểm của Chính phủ là thực hiện chương trình phục hồi kinh tế nhưng vẫn phải đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô.
Trong điều hành lãi suất, Ngân hàng Nhà nước cũng cần điều hành trên cơ sở tổng thể với tất cả công cụ khác. Ngân hàng chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết kiệm chi phí trong hoạt động để giảm lãi suất và hỗ trợ các doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn.
Theo bà Hồng, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 97% tổng số doanh nghiệp trong nền kinh tế. Khối doanh nghiệp này có nhiều điều kiện hạn chế như tài chính, khả năng quản trị, thương hiệu hàng hóa... nên độ xếp hạng tín nhiệm chưa cao.
Toàn cảnh phiên chất vấn.
Khi vay vốn, các tổ chức tín dụng phải đánh giá tín nhiệm để đưa ra mức lãi suất, lãi cho doanh nghiệp tín nhiệm thấp phải cao hơn so với doanh nghiệp có độ tín nhiệm cao.
Trong thời gian dịch bệnh, Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng thực hiện giảm lãi suất cho doanh nghiệp và người dân.
Trong hai năm, tổng lãi suất giảm là khoảng 47.000-48.000 tỷ đồng. Doanh nghiệp vừa và nhỏ có hạn chế nên nhiều doanh nghiệp không đủ điều kiện để vay vốn các ngân hàng. Các tổ chức tín dụng cũng phải thực hiện nguyên tắc khi cho vay thì khách hàng phải đảm bảo có khả năng trả nợ, vì tiền cho vay cũng là huy động của người dân.
Doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có quỹ bảo lãnh tín dụng. Hiện cả nước có khoảng 29 quỹ ở các địa phương. “Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp với bộ ban ngành tháo gỡ khó khăn", bà Hồng chia sẻ.
