Giới thiệu sách: Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống - Hình tượng tiên nữ

Thứ 5, 26/10/2023 | 11:31
0

Cuốn sách Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống – Hình tượng tiên nữ của nhóm tác giả Trần Hậu Yên Thế, Trần Trung Hiếu, Lê Thị Liễu, Trần May do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam ấn hành năm 2022. 

Đây là công trình chuyên khảo đầu tiên, có quy mô về hình tượng tiên nữ Việt Nam trong nghệ thuật tạo hình. Đưa hình tượng Tiên Việt, cụ thể là tiên nữ làm đối tượng nghiên cứu, nhóm tác giả đã phát lộ một đối trọng xứng đáng ngang bằng với hình tượng rồng, vốn đã được chú trọng quan tâm sâu rộng lâu nay.

Sách Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống – Hình tượng tiên nữ có khảo cứu công phu, nhiều ảnh chụp, minh hoạ vẽ tay và ảnh chụp từ di tích, những sáng tạo mới của các nghệ nhân, nghệ sĩ Việt Nam trong nước và ở hải ngoại. Các tác giả đã thể hiện một sở kiến rộng rãi trên tinh thần lao động nghiêm túc trong việc giới thiệu một cách bao quát về khối lượng tranh tượng khổng lồ trong văn hoá Hy – La từ những manh nha ở thế kỷ IV tới sự bùng nổ trong thời Phục hưng…

Nghiên cứu về tiên (fairy) và hình thức văn chương gắn liền với nó – truyện cổ tích (fairytale) chỉ ra mẫu số chung rằng, thời Trung đại là một giai đoạn lịch sử không bị giới hạn ở riêng một khu vực lục địa nào cả. Chính nó đã tạo ra cơ sở cho tín ngưỡng và kho tàng dân gian.

Cuốn sách đưa cái nhìn rộng mở đến sự xuất hiện của hình ảnh Tiên trong văn hoá Ấn Độ (tiên ông Rishi, tiên nữ Apsara); trong văn hoá Trung Hoa (mà tâm điểm là ở Đạo giáo), trong thần thoại và văn hoá châu Âu (mà ví dụ về các nàng tiên cá với giọng hát mê hoặc và ma lực quyến rũ khiến bao thủy thủ Odysseus khi đi qua vùng biển nọ phải nhét sáp ong).

Văn hoá - Giới thiệu sách: Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống - Hình tượng tiên nữ
Văn hoá - Giới thiệu sách: Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống - Hình tượng tiên nữ (Hình 2).

Tiên nói chung bao gồm cả nam lẫn nữ, thời xưa coi là nhưng nhân vật siêu phàm tu trên núi và gần với thượng đế. Riêng ở Việt Nam, tiên mang nữ tính, gắn với đạo Mẫu truyền thống về bà mẹ sinh đẻ, nuôi nâng, cấy trồng… Tiên đi với Rồng là sự kết hợp của giống nòi, âm dương tạo ra cuộc sống mãi mãi. Truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ đã khái quát vấn đề này. Hình tượng Tiên cưỡi rồng tràn ngập trong điêu khắc dân gian trong ba thế kỷ XVI, XVII, XVIII. Khi nghiên cứu vấn đề này cho thấy đời sống tinh thần, tâm linh và thực tế sinh tồn của dân tộc Việt.

Nhóm tác giả dẫn người đọc tới các tầng văn hoá – nhận thức – triết mĩ của việc kiến tạo, giải huỷ, tái cấu trúc hình tượng tiên mà sự chiêm ngưỡng vẻ đẹp ở bề mặt của các di sản vật thể mang tính thị giác chỉ là bề nổi. Dưới tác động không ngừng nghỉ từ hàng loạt động thái lịch sử – chính trị – văn hoá trong thời gian và không gian, hình tượng Tiên nữ trở thành một phần quan trọng trong văn hoá nhân loại. Dù chỉ những nét khái lược, nhưng những lý thuyết quan trọng, các căn cứ nền tảng như lý thuyết archétype (mà nhóm tác giả dịch là mẫu siêu nguyên) được hình thành từ vô thức tập thể của C. Jung, lý thuyết sáng tạo truyền thống (invented traditions) của Eric Hobsbawm, hay thuyết “Những cộng đồng tưởng tượng” (Imagined Communities) của Benedict Anderson, cho tới thuyết “Dân tộc biểu tượng luận” (Ethnosymbolism) của Anthony D. Smith, những biểu hiện manh nha của sự hình thành chủ nghĩa dân tộc đã góp phần soi rọi vào khuôn mặt, hình hài tiên nữ Việt.

Văn hoá - Giới thiệu sách: Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống - Hình tượng tiên nữ (Hình 3).
Văn hoá - Giới thiệu sách: Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống - Hình tượng tiên nữ (Hình 4).

Nhận xét về cuốn sách, PGS.TS. Trần Thị An viết: “Từ cái nền liên văn hoá, cuốn chuyên khảo đi sâu giới thiệu các đồ án tiên nữ trong chùa, tháp, đền, miếu; sự tương đồng giữa hình tượng tiên nữ ở đình, chùa, đền, miếu ở đề tài, hình thức thể hiện, phong cách tạo hình và trang phục mà qua đó, nhóm tác giả gợi ra những suy nghĩ về cơ tầng văn hoá truyền thống và sâu xa hơn là mẫu gốc mà “vô thức cộng đồng” tạo ra trong lịch sử. Cũng như vậy, sự đọc của nhóm tác giả cuốn Tinh hoa mỹ thuật Việt truyền thống – Hình tượng tiên nữ với những dẫn liệu hình ảnh phong phú, với những cảm nhận tinh và phân tích sâu từ góc độ liên ngành, không thể khác, là những bước tiếp trên dặm dài thời gian để lưu giữ, nuôi sống và làm mới bản sắc Việt trong một tình yêu đậm sâu và niềm tự hào vô bờ bến của con dân nước Việt.”

Trần Hậu Yên Thế

Khánh Hòa: Trưng bày, giới thiệu đến độc giả gần 8.000 cuốn sách

Thứ 6, 21/04/2023 | 15:00
Gần 8.000 cuốn sách được các đơn vị trưng bày, giới thiệu và bán giá ưu đãi cho độc giả tại Hội sách tỉnh Khánh Hòa năm 2023.

Cuốn sách hé lộ ông chủ Tân Hiệp Phát từ chối 2,5 tỷ USD được Forbes giới thiệu tại New York

Thứ 6, 31/08/2018 | 21:31
Sáng nay 30/8/2018 (giờ Mỹ - tức rạng sáng 31/8 theo giờ Việt Nam), cuốn sách Competing with Giants (tạm dịch sang tiếng Việt: Vượt lên người khổng lồ) của doanh nhân Trần Uyên Phương đã chính thức ra mắt tại trụ sở Forbes ở New York, Mỹ.
Cùng chuyên mục

Mỹ Linh khiến khán giả bất ngờ khi nhào lộn trên sân khấu

Chủ nhật, 10/12/2023 | 14:15
Nhân vật được chú ý nhất ở vòng Công diễn 2 là chị đẹp Mỹ Linh. Với tiết mục Ai cũng có có ngày xưa, diva 48 tuổi thực hiện động tác nhào lộn trên sân khấu.

Ban tổ chức Miss Earth 2023 hé lộ điều đặc biệt dành cho 90 thí sinh

Chủ nhật, 10/12/2023 | 14:00
Chặng thứ hai của Miss Earth 2023 với vòng bán kết đầy cam go sẽ được diễn ra tại Tp.Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng từ ngày 11/12-17/12.

Nam ca sĩ nổi tiếng một thời ăn mặc rách rưới, hát rong tại phố đi bộ

Chủ nhật, 10/12/2023 | 11:15
Mới đây, cộng đồng mạng xôn xao trước đoạn clip ghi lại hình ảnh một người đàn ông ăn mặc rách rưới, hát tại phố đi bộ Nguyễn Huệ.

Khám phá nhà vườn rộng 8.000m2 của nữ ca sĩ trẻ nhất được phong NSND

Chủ nhật, 10/12/2023 | 10:47
NSƯT Phạm Phương Thảo có tên trong danh sách được phong tặng danh hiệu NSND lần thứ 10 theo quyết định số 1431/QĐ-CTN do Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ký ngày 28/11.

Chị đẹp đạp gió rẽ sóng 2023: Đêm Công diễn 2 thực sự bùng nổ

Chủ nhật, 10/12/2023 | 09:08
Khán giả Chị đẹp đạp gió rẽ sóng bất ngờ khi Thu Phương và Lệ Quyên bắn rap, Mỹ Linh thổi saxophone, Uyên Linh thực hiện vũ đạo nóng bỏng.
     
Nổi bật trong ngày

Bản tin 9/12: Sau khi bị cảnh cáo, một hiệu trưởng xin thôi việc

Thứ 7, 09/12/2023 | 06:00
Sau kỷ luật cảnh cáo, một hiệu trưởng ở Thanh Hóa xin thôi việc; Người mẹ U50 đón con đầu lòng khi tóc đã điểm bạc sau 8 lần mang thai không thành.

Dự báo thời tiết ngày 9/12/2023: Về đêm nhiệt độ hạ rất thấp

Thứ 7, 09/12/2023 | 05:00
Tin tức dự báo thời tiết mới nhất trong hôm nay (9/12). Cập nhật tin tức dự báo thời tiết nhanh và chính xác nhất trên Người Đưa Tin.

Dự báo thời tiết ngày 10/12/2023: Miền Bắc diễn biến sương mù

Chủ nhật, 10/12/2023 | 05:00
Tin tức dự báo thời tiết mới nhất trong hôm nay (10/12). Cập nhật tin tức dự báo thời tiết nhanh và chính xác nhất trên Người Đưa Tin.

Bản tin 10/12: Tp.HCM chi hơn 1,8 tỷ miễn học phí cho học sinh THCS

Chủ nhật, 10/12/2023 | 06:00
Tp.HCM chi hơn 1,8 tỷ miễn học phí cho học sinh THCS; Cứu sống cụ bà 95 tuổi bị "đạn lạc" bắn khi đang lượm cà phê...

Chân dung nữ diễn viên xinh đẹp 37 tuổi qua đời vì máy sấy tóc

Thứ 7, 09/12/2023 | 11:42
Trước khi nữ diễn viên nổi tiếng Queenzy Cheng qua đời cô là người có lối sống lành mạnh, chăm chỉ tập thể thao mỗi ngày.