Hải Phòng: Độc đáo trò chơi pháo đất trên quê hương Trạng Trình

Hải Phòng: Độc đáo trò chơi pháo đất trên quê hương Trạng Trình

Ngô Quang Thái

Ngô Quang Thái

Thứ 2, 25/12/2023 14:44 GMT+7

Tương truyền, trò chơi pháo đất ở huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng có từ thời xa xưa, khi quân lính của nữ tướng Lê Chân dùng tiếng pháo để dọa giặc.

Về thăm huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng dịp cuối năm, mặc dù thời tiết giá lạnh, nhưng chúng tôi vẫn thấy nhiều nơi người dân địa phương rủ nhau ra đồng lựa đất đẹp về để dành dùng làm pháo đất đánh chơi dịp Tết đến, Xuân về.         

Trao đổi với Người Đưa Tin về trò chơi dân gian đánh pháo đất nổi tiếng của quê hương, ông Lê Văn Ứng - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tân Liên, huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng, chia sẻ, người dân xã Tân Liên nói riêng, nhiều xã trên địa bàn huyện Vĩnh Bảo nói chung, có các “dị bản” về nguồn gốc ra đời của pháo đất.

Trong số đó, được biết đến nhiều nhất, khi xưa, lúc đánh giặc, quân lính của nữ tướng Lê Chân đã biết dùng tiếng pháo đất để dọa giặc. Mỗi khi đêm xuống, nghe thấy tiếng pháo đất nổ lớn, quân giặc hoảng hồn, mất ăn mất ngủ dẫn tới suy kiệt sức lực.

Sau này, người dân xã Tân Liên nói riêng, huyện Vĩnh Bảo nói chung, đã học được cách làm pháo đất để đánh chơi tại các lễ hội đầu Xuân. Đặc biệt thời khắc tiễn năm cũ, đón năm mới, tiếng pháo đất được tin tưởng xua đi điềm gở, đón sự may mắn, tốt lành.

Văn hoá - Hải Phòng: Độc đáo trò chơi pháo đất trên quê hương Trạng Trình

Người dân huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng lựa chọn loại đất thịt, nhào kỹ để tạo thành những quả pháo đất đánh chơi (Ảnh: Thái Phan).

Vì thế, không kể trai gái, già trẻ, cứ lúc rảnh rỗi hay nông nhàn, lại cùng nhau chọn đất ngoài ruộng, dưới sông nặn thành những quả pháo đất, từ nhỏ bằng lòng bàn tay, đến lớn cỡ vanh nong, nia, để đánh chơi. Mỗi năm một lần, hàng tổng lại tổ chức hội thi đánh pháo đất giữa các làng, các hội chơi với nhau.

Tiếp nối truyền thống, đồng thời tạo sân chơi bổ ích, hấp dẫn cho người dân cũng như thu hút khách du lịch, từ năm 2011 đến nay, năm nào UBND xã Tân Liên cũng tổ chức hội thi pháo đất vào thời điểm thích hợp, nhất là dịp đầu Xuân.

Không chỉ xã Tân Liên, nhiều địa phương khác trên địa bàn huyện Vĩnh Bảo vẫn duy trì có trò chơi dân gian đánh pháo đất, như các xã: Vĩnh An, Giang Biên, Việt Tiến, Hiệp Hòa, An Hòa, Hùng Tiến, Trung Lập, Hưng Nhân, Thắng Thủy…

Mỗi địa phương lại có loại pháo đất đặc trưng riêng. Người dân xã Thắng Thủy thường chơi loại pháo thuyền không xương. Người dân các xã Hiệp Hòa, An Hòa, Hùng Tiến và Trung Lập chơi pháo đơn. Còn pháo tép, thường được người dân xã Hưng Nhân làm chơi. Người dân các xã Vĩnh An, Tân Liên, Giang Biên và Việt Tiến ưa chơi pháo thuyền có xương.

Văn hoá - Hải Phòng: Độc đáo trò chơi pháo đất trên quê hương Trạng Trình (Hình 2).

Ban tổ chức các cuộc thi pháo đất ở huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng, phân định kết quả thắng - bại qua đo chiều dài vanh pháo đất sau khi đánh (Ảnh: Thái Phan).

Vượt khỏi lũy tre làng, pháo đất huyện Vĩnh Bảo nổi tiếng và được biết đến khắp trong và ngoài Tp.Hải Phòng. Vì thế, mỗi dịp Xuân mới, nhiều người lại tìm về quê hương Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm để thỏa ước nguyện được xem đánh pháo đất, lắng nghe tiếng pháo giòn giã vui tai cũng như trải nghiệm làm và tự tay đánh pháo đất với người dân địa phương.

Theo ông Phạm Ngọc Điệp - Trưởng Phòng Văn hóa- Thông tin huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng, huyện nhà thường xuyên tổ chức hội thi pháo đất giữa các xã trong huyện để kích cầu du lịch cũng như giữ gìn nét văn hóa truyền thống quý giá của quê hương.

Sau khi Lễ hội Đền thờ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm và Múa rối nước Nhân Hòa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, chính quyền huyện Vĩnh Bảo nghiên cứu, xem xét thực hiện các thủ tục đề nghị công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với trò chơi đánh pháo đất truyền thống của quê hương.

Một số hình ảnh trò chơi dân gian đánh pháo đất tại huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng:

Văn hoá - Hải Phòng: Độc đáo trò chơi pháo đất trên quê hương Trạng Trình (Hình 3).

Các đội chơi pháo đất ở huyện Vĩnh Bảo, Tp.Hải Phòng lựa chọn người có kinh nghiệm, khéo tay để tạo hình các quả pháo đất (Ảnh: Thái Phan).

Văn hoá - Hải Phòng: Độc đáo trò chơi pháo đất trên quê hương Trạng Trình (Hình 4).

Những quả pháo thuyền có kích trước rất lớn.

Văn hoá - Hải Phòng: Độc đáo trò chơi pháo đất trên quê hương Trạng Trình (Hình 5).

Nhiều người hợp lực mới có thể nâng bổng quả pháo thuyền có kích cỡ "khủng" để có thể đánh tạo tiếng nổ lớn (Ảnh: Thái Phan).

Danh dự teen
Hơn 50 kênh mạng xã hội gỡ nội dung bịa đặt, xuyên tạc về Vingroup sau thông tin khởi kiện
Hơn 50 kênh mạng xã hội gỡ nội dung bịa đặt, xuyên tạc về Vingroup sau thông tin khởi kiện
Thứ Tư 21:52, 10/9/2025
Theo Vingroup, việc nhiều trang chủ động rà soát, dọn dẹp nội dung xấu độc là tín hiệu tích cực, cho thấy những người đưa thông tin sai sự thật đã nhận ra và tích cực trong việc sửa lỗi.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng được Global Finance xếp hạng A+
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng được Global Finance xếp hạng A+
Thứ Tư 19:39, 10/9/2025
Theo công bố Báo cáo xếp hạng Thống đốc Ngân hàng Trung ương 2025 của Global Finance, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng được xếp hạng A+ cao nhất trong thang đánh giá.
Bộ Công Thương tìm đường xuất khẩu mới cho gạo sau biến động từ Philippines
Bộ Công Thương tìm đường xuất khẩu mới cho gạo sau biến động từ Philippines
Thứ Tư 19:37, 10/9/2025
Chiều 10/9 tại trụ sở Bộ Công Thương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã chủ trì Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu gạo 4 tháng cuối năm 2025 và những năm tới.
Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và chia sẻ tri thức là trọng tâm hợp tác giữa Việt Nam và Australia
Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và chia sẻ tri thức là trọng tâm hợp tác giữa Việt Nam và Australia
Thứ Tư 19:40, 10/9/2025
Trưa 10/9, Toàn quyền Australia Sam Mostyn đã tiếp, làm việc với ông Nguyễn Xuân Thắng - Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương.
Khai mạc phiên trù bị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi
Khai mạc phiên trù bị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi
Thứ Tư 19:38, 10/9/2025
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tinh thần trách nhiệm cao của các cơ quan chức năng và sự đồng hành của báo chí, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi lần thứ I hứa hẹn thành công, lan tỏa khát vọng phát triển của địa phương.
Ông Mai Xuân Liêm được phân công lãnh đạo hoạt động của UBND tỉnh Thanh Hoá
Ông Mai Xuân Liêm được phân công lãnh đạo hoạt động của UBND tỉnh Thanh Hoá
Thứ Tư 19:00, 10/9/2025
Ông Mai Xuân Liêm, PCT UBND tỉnh Thanh Hóa được phân công thêm nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý toàn diện mọi hoạt động thuộc chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND tỉnh.
Cảm ơn bạn đã quan tâm đến nội dung trên. Hãy tặng sao để tiếp thêm động lực cho tác giả có những bài viết hay hơn nữa.
Đã tặng: 0 star
Tặng sao cho tác giả
Hữu ích
5 star
Hấp dẫn
10 star
Đặc sắc
15 star
Tuyệt vời
20 star

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bình luận không đăng nhập

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.