Theo HSBC, dữ liệu hai tháng đầu năm 2023 vẽ nên một bức tranh nhẹ nhàng hơn so với những lo ngại ban đầu bất chấp sự suy yếu dai dẳng bên ngoài. Chỉ số PMI sản xuất lần đầu tiên quay trở lại vùng mở rộng trong vòng bốn tháng trở lại.
Cụ thể, xuất khẩu hai tháng đầu năm 2023 giảm 10,3% so với cùng kỳ năm trước, sự suy yếu diễn ra trên diện rộng ở các ngành hàng chủ đạo. Ngoại lệ duy nhất nằm ở mảng điện thoại và linh kiện liên quan, tổng kim ngạch xuất khẩu khi từ đầu năm tới giờ đã tăng gần 8% so với cùng kỳ năm trước. Kết quả này nhiều khả năng đạt được là nhờ sự ra mắt của dòng sản phẩm "đinh" Galaxy S23 từ ngày 17/2.
Xét trên phương diện tích cực, nhập khẩu từ đầu năm đến nay đã giảm với tốc độ nhanh hơn so với xuất khẩu, ở mức 16,1% so với cùng kỳ năm trước. Điều này dẫn đến thặng dư thương mại 2,3 tỷ USD, một mức thặng dư rất cần thiết để Việt Nam phục hồi sau hai năm thâm hụt tài khoản vãng lai.
Nhập khẩu điện thoại giảm 60% so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên, nhập khẩu hàng điện tử tiếp tục giảm, đặc biệt là nhập khẩu điện thoại từ đầu năm tới nay đã giảm hơn 60% so cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy rằng chu kỳ điện tử sẽ khó có thể nhanh chóng “đảo chiều”, mặc dù các chỉ số PMI toàn cầu gần đây đã cho thấy một vài dấu hiệu ổn định sơ khởi.
Lạm phát toàn phần tháng 2 ở mức 4,3% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức lạm phát mục tiêu 4,5% của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đặt ra cho năm 2023. Tuy vậy, Việt Nam vẫn cần cẩn trọng khi xem xét các diễn biến. Đà lạm phát vẫn mạnh khi tăng ở mức 0,4% so với tháng trước.
Trong khi giá tài nguyên, khoáng sản toàn cầu giảm so với mức đỉnh năm ngoái thì lạm phát năng lượng vẫn tiếp tục tăng. Một mặt, giá dầu trong nước tiếp tục nhích lên cao hơn, khiến chi phí vận chuyển tăng theo. Chi phí nhà và vật liệu xây dựng cũng tăng đáng kể, phần nào phản ánh chi phí điện và khí đốt tăng cao.
Sau khoản lỗ 31 nghìn tỷ đồng của Điện lực Việt Nam vào năm 2022, lần đầu tiên kể từ năm 2017, Việt Nam đã tăng khung giá điện lên hai con số (13,7- 28,2%) kể từ ngày 3/2, là cơ sở chính để Bộ Công Thương quyết định giá bán lẻ cho năm 2023.
Mặc dù lạm phát có thể đã đạt đỉnh trong tháng 1, HSBC cho rằng vẫn cần theo dõi chặt chẽ các áp lực giá từ bên ngoài đang tăng cao.
Về du lịch, các dịch vụ liên quan đến du lịch tiếp tục tăng trưởng nhờ du lịch quốc tế bùng nổ. Trong tháng 2, Việt Nam đón khoảng 933.000 lượt khách nước ngoài, cao kỷ lục kể từ đầu dịch COVID-19 tới giờ. Trong đó, khách du lịch Trung Quốc đại lục tăng lên đáng kể, khách du lịch từ Hàn Quốc - một thị trường trọng điểm khác với tỉ trọng khoảng 30% cũng đã duy trì vững vàng. Mặc dù vậy, chặng đường trở lại mức của năm 2019 có thể còn khá xa.
Nhìn chung, dữ liệu tháng 2 tốt hơn kỳ vọng nhưng chưa thay đổi được những thách thức Việt Nam vẫn phải đối mặt. Tuy nhiên, bức tranh này cũng mang lại chút khả quan rằng tình thế sẽ thay đổi, những khó khăn bên ngoài có thể sẽ tiếp tục trong ngắn hạn, ngành du lịch đang phục hồi có thể phần nào bù đắp cho một số trở ngại. Bên cạnh đó, lạm phát vẫn cần được chú ý nhiều hơn, vì áp lực giá cả vẫn tiếp tục tăng.
