Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã dùng quyền phủ quyết để chặn gói viện trợ của EU dành cho Ukraine. Ảnh: EPA
Thủ tướng Hungary Viktor Orban ngày 15/12 thông báo đã chặn gói viện trợ trị giá 50 tỷ euro của EU dành cho Kiev, chỉ vài giờ sau khi khối này bắt đầu quá trình đàm phán để kết nạp Ukraine.
"Tóm tắt về buổi họp: Phủ quyết việc cấp thêm tiền cho Ukraine. Chúng ta sẽ quay trở lại với vấn đề này vào năm tới sau khi có sự chuẩn bị phù hợp", ông Orban viết trên mạng xã hội X (Twitter trước đây).
Các nhà lãnh đạo còn lại của EU đã đồng ý với ông Orban để trở lại thảo luận về gói viện trợ cho Kiev vào đầu năm tới.
"26 quốc gia đều đã thống nhất. Dù chưa có sự bật đèn xanh nào từ Hungary vào lúc này, nhưng tôi rất tự tin ở cuộc thảo luận vào đầu năm tới", Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte nói.
Về gói viện trợ tài chính, Thủ tướng Hungary lập luận, EU không nên trao số tiền lớn như vậy cho Ukraine vì nước này không phải thành viên của khối. Các lãnh đạo khác của EU đã đảm bảo với Kiev rằng họ có thể chuyển viện trợ cho Ukraine mà không cần tới ngân sách của EU nếu Hungary vẫn giữ nguyên quyền phủ quyết.
Theo Guardian, việc Hungary sử dụng quyền phủ quyết để chặn gói viện trợ 50 tỷ euro của EU dành cho Ukraine là đòn giáng mạnh vào Kiev và các đồng minh phương Tây, chỉ vài giờ sau khi họ nhận tin mừng về việc EU mở các cuộc đàm phán hướng tới kết nạp Ukraine - một động thái được đánh giá là mang đầy tính biểu tượng.
Thủ tướng Hungary phản đối việc bắt đầu các cuộc đàm phán để Ukraine gia nhập EU nhưng chấp nhận bước ra khỏi phòng đàm phán để không cản trở 26 lãnh đạo EU khác đưa ra quyết định đồng thuận. Sau đó, ông Orban tuyên bố quyết định của EU là "hoàn toàn vô nghĩa, phi lý và sai lầm".
Những người chỉ trích cho rằng Thủ tướng Hungary đang "lợi dụng" Ukraine để gây sức ép với EU nhằm giải phóng hàng tỷ euro quỹ EU mà liên minh này dự kiến trao cho Hungary nhưng bị chặn lại vì tranh chấp pháp lý
Ngày 13/12, Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành EU, đã có động thái mà nhiều người cho là "nhượng bộ" Hungary khi đồng ý giải phóng 10 tỷ euro tiền quỹ cho nước này. Tuy nhiên, Hungary coi số tiền đó là chưa đủ.
Bất đồng về viện trợ tài chính của EU cho Ukraine diễn ra vào thời điểm khó khăn với Tổng thống Ukraine Zelensky, sau khi cuộc phản công của nước này không đạt được kết quả như kỳ vọng. Ông Zelensky cũng thất bại trong việc thuyết phục các nghị sĩ Mỹ phê duyệt gói viện trợ bổ sung trị giá 60 tỷ USD cho Ukraine, chủ yếu để mua vũ khí của Mỹ.
Nguyễn Thái - Guardian
