Trong Thiên long bát bộ của cố nhà văn Kim Dung, Mộc Uyển Thanh có một thân thế và lai lịch khá đặc biệt khi có cha là Đoàn Chính Thuần, Trấn Nam Vương của nước Đại Lý và sư phụ nàng là Tần Hồng Miên đồng thời cũng chính là mẹ cô. Tuy nhiên, vì bị Đoàn Chính Thuần phụ bạc nên Tần Hồng Miên đã tạo ra một nghịch cảnh đối với Mộc Uyển Thanh, bà không hề nhận Mộc Uyển Thanh là con mình mà nói dối rằng cô là một đứa bé mồ côi từ nhỏ, không cha không mẹ, không gia đình không nhà cửa cho nên đã bắt cô từ nhỏ phải sống biệt lập với thế gian ở một thung lũng hẻo lánh và ngăn cấm cô không được tiếp xúc với đàn ông. Chính vì điều này nên Mộc Uyển Thanh vẫn cứ tin tưởng rằng mình là một đứa trẻ mồ côi và được sư phụ nuôi dưỡng.
Ngoài ra, Tần Hồng Miên còn bắt Mộc Uyển Thanh che kín khuôn mặt để không một nam nhân nào thấy được và ép nàng lập lời thề khá đặc biệt: "Người đàn ông đầu tiên thấy được nhan sắc của nàng, một là giết người đó, hai sẽ là chồng của nàng".
Cũng chính vì lời thề oái oăm này mà một lần, Mộc Uyển Thanh bị Nam Hải Ngạc Thần truy đuổi, Đoàn Dự là người liên đới và cùng bị bắt. Vì không muốn để Nam Hải Ngạc Thần nhìn thấy mặt mình, Mộc Uyển Thanh đã tiết lộ gương mặt cho Đoàn Dự, đồng thời buộc chàng phải kết hôn hoặc cả hai cùng chết.
Quốc Tiệp