Nằm dài bên bể bơi vô cực trên sân thượng, chuyên gia thương mại điện tử người Pakistan Sunny Ali nói chuyện về tài chính qua chiếc camera điện thoại của mình. Cạo râu sạch sẽ, mái tóc đen vuốt ngược và phong thái tự tin, Ali nói chuyện với khán giả bằng tiếng Urdu, chia sẻ các mẹo về cách trở thành một doanh nhân trực tuyến thành công một cách nhanh chóng.
Anh ta chia quá trình này thành “bốn giai đoạn của cuộc đời”. Hai giai đoạn đầu tiên, anh ta gọi là “thu nhập từ bếp ăn”, là xây dựng công việc kinh doanh của riêng bạn. Hai bước tiếp theo - "xây dựng tài sản" - liên quan đến việc đầu tư vào các hoạt động kinh doanh khác để giảm bớt lợi nhuận.
Nhưng nếu họ thực sự muốn thành công, Ali nói với những người theo dõi mình, họ nên đăng ký các khóa học “boot camp” của anh ta, thường có giá từ 800 đến 3.000 USD, để tìm hiểu bí quyết kiếm sống bằng việc bán sản phẩm trên Amazon.
Trong thập kỷ qua, người dùng internet trên toàn cầu đã tìm thấy cơ hội kiếm tiền từ xu thế gia tăng mua sắm trực tuyến. Các nền tảng như Amazon, eBay và Shopify giúp việc thành lập doanh nghiệp trực tuyến trở nên dễ dàng.
Trong số các KOLs ở Pakistan, Sunny Ali tạo dựng cho mình hình ảnh như một ‘ông hoàng tạo mưa’ trên thương mại điện tử. Anh ta thành lập học viện đào tạo trực tuyến Extreme Commerce vào năm 2019, sau đó hứa hẹn tạo ra nền kinh tế thương mại điện tử Pakistan trị giá 1 tỷ USD. Vào thời điểm đó, Amazon chưa xâm nhập Pakistan và Ali đề xuất giúp những người trẻ có thể tham gia nền tảng từ sớm để đón đầu cơ hội.
Trong đại dịch, lệnh phong tỏa khiến thương mại điện tử bùng nổ. Số lượng người đăng ký tham gia các khóa học như của Extreme Commerce tăng đột biến. Ngày nay, trang Facebook chính của Extreme Commerce có 1,4 triệu người theo dõi.
Tuy nhiên, trên các diễn đàn, người ta bắt đầu đặt ra câu hỏi về giá trị thực sự của các khóa học. Các KOLs thương mại điện tử liệu có đang kiếm lợi bất chấp từ việc bán kiến thức? Rest of World đã trò chuyện với hàng chục sinh viên và nhân viên Extreme Commerce. Đa số đều cho rằng giấc mơ thương mại điện tử làm giàu nhanh chóng mà Ali thúc đẩy chỉ là viển vông. Các khóa học cũng không mang lại lợi nhuận như họ mong đợi.
Một số thành viên từng tham gia khóa học Ali đã tập hợp thành 1 nhóm và tuyên bố mất trắng hơn 2,5 triệu USD vì tin lời đường mật của người huấn luyện viên. Bản thân Extreme Commerce cũng đang phải trải qua biến cố lớn vì làm ăn thua lỗ trong khi vẫn đang đào tạo làm giàu cho người khác.
Trong vài năm qua, nhiều chuyên gia thương mại điện tử bị giám sát. Trong một số trường hợp, nhiều người cho biết họ đã mất hàng chục nghìn USD sau khi bị các huấn luyện viên lừa đảo. Chỉ riêng ở Mỹ, trong 9 tháng đầu năm 2018, 48 đơn khiếu nại đã được đệ trình lên Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ.
Ở Pakistan, một số đã quay lưng với Sunny Ali. Khách hàng bất mãn tập hợp lại trong một nhóm Facebook, sau đó chia sẻ với nhau mọi trải nghiệm tiêu cực. Lời hứa của Ali trước đây bị chế nhạo nhiều chưa từng thấy.
Năm người từng tham gia chương trình đào tạo này cho biết họ đã trả hàng nghìn USD - bao gồm học phí và chi phí mua hàng, song không hề hài lòng với chất lượng. Các huấn luyện viên cũng không hỗ trợ nhiệt tình. “Họ chỉ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản và bạn sẽ phải tự lo liệu”, một học viên cho biết.
Huy Nguyễn (Theo RW)
