Lộ đề thi môn Sinh: Bộ GD&ĐT vào cuộc sớm hơn, thì tốt hơn rất nhiều

Niềm tin của phụ huynh ít nhiều bị ảnh hưởng

Bên hành lang Quốc hội ngày 13/6, ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) đã có những trao đổi với Người Đưa Tin xoay quanh vụ lộ đề thi môn Sinh.

NĐT: Liên quan đến sai phạm xây dựng đề thi môn Sinh học 2021, đã có ý kiến từ rất lâu nhưng đến nay mới khởi tố một số cá nhân. Quan điểm của bà như thế nào về điều này?

ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga: Tôi có quan tâm đến vấn đề sai phạm trong xây dựng ngân hàng đề thi môn Sinh học năm 2021. Qua các phương tiện thông tin đại chúng, chúng ta thấy được rằng, có một số cá nhân đã bị khởi tố. Điều mà tôi cảm thấy hơi đáng tiếc là xử lý việc này hơi dài.

Việc này, nếu như không có sự vào cuộc rất quyết liệt của các ĐBQH thì sự việc chưa chắc đã được xử lý đến nơi đến chốn.

Bởi, sau khi phát hiện sự bất thường của đề thi môn Sinh, có một số giáo viên ở Hà Nội đã có ý kiến, đã gửi ý kiến kiến nghị lên Bộ. Tuy nhiên, sau một thời gian không có kết quả, các giáo viên tiếp tục gửi ý kiến kiến nghị đến các ĐBQH.

Nhờ có sự vào cuộc, lên tiếng của các ĐBQH và đề nghị cơ quan chức năng phải có sự xem xét, vào cuộc trả lời cho nhân dân, thì tất cả mọi việc mới dần được hé lộ và sáng tỏ.

Nếu như sự việc này được xử lý một cách tích cực hơn, không kéo dài như thế, dư luận xã hội cũng sẽ bớt phần gay gắt và hoang mang.

Thậm chí, tôi thấy cử tri cũng đã phản ánh rất gay gắt về việc, hết năm học này đến năm học khác, hết kỳ thi này đến kỳ thi khác, mà chưa có một câu trả lời dứt điểm cho sai phạm từ những kỳ thi trước, chưa thấy cá nhân, tổ chức nào bị xử lý thì rất bức xúc.

Chúng ta đang chuẩn bị đứng trước một kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022, mà sai phạm chưa được xử lý dứt điểm thì niềm tin của phụ huynh, niềm tin của cử tri cũng ít nhiều bị ảnh hưởng.

Vậy nên, tôi cũng rất mong muốn, nếu có sai phạm, có dư luận lên tiếng thì chúng ta sẽ tích cực vào cuộc sớm, có câu trả lời sớm, nhân dân yên tâm hơn rất nhiều.

NĐT: Như bà phân tích thì có phải do Bộ Giáo dục & Đào tạo đã chậm trễ trong việc quyết liệt vào cuộc, xử lý?

ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga: Theo đánh giá của cá nhân tôi là có sự chậm trễ. Nếu như vào cuộc sớm hơn, thì tốt hơn rất nhiều.

Cơ hội của học sinh học thật thi thật bị đánh mất

NĐT: Có một vấn đề nhiều phụ huynh lo ngại, ngân hàng đề thi bị can thiệp, ảnh hưởng rất lớn đến kết quả thi của thí sinh, đặc biệt khối B trong năm qua. Bộ GD&ĐT cần hướng giải quyết như thế nào?

ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga: Hiện chưa có câu trả lời cuối cùng cho vụ việc, mới bắt đầu khởi tố. Từ lúc này đến khi xử lý dứt điểm, rốt ráo, tôi nghĩ rằng còn một khoảng thời gian nữa với rất nhiều thủ tục, trình tự khác nhau.

Nhưng, đã khởi tố bắt tạm giam một số đối tượng thì có sự bất bình thường, vi phạm. Có sự vi phạm thì trong việc ra đề thi sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả thi của thí sinh.

Tôi nhớ vụ gian lận thi cử xảy ra tại Hà Giang và một số tỉnh phía Bắc những năm trước, một số học sinh được nâng khống điểm. Đến khi rà soát làm rõ sự việc, đương nhiên những thí sinh này đã bị hủy kết quả thi.

Tôi cho rằng, phải xử lý thật nghiêm, công bằng, nếu như chúng ta chỉ xử lý những người vi phạm, không xử lý việc ảnh hưởng đến kết quả thi thế nào sẽ không đảm bảo công bằng.

Đặc biệt, kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT còn được sử dụng làm kết quả xét tuyển đại học. Một em đỗ “oan” thì “ trượt oan.

Như vậy, cơ hội của những học sinh học thật, thi thật đôi khi lại bị đánh mất vì những gian lận nào đó. Tôi cho rằng các cơ quan chức năng cần xử lý một cách triệt để, đủ sức răn đe trong sự việc này. 

NĐT: Vụ đề thi môn Sinh rõ ràng không phải là vụ tiêu cực đầu tiên liên quan đến thi cử, trước đó đã có vụ án lớn về thi THPT xảy ra tại các tỉnh như Hà Giang, Hòa Bình. Đại biểu đánh giá như thế nào về việc ngành giáo dục có hàng loạt sai phạm trong vấn đề thi cử và để lại những hậu quả nghiêm trọng, nhưng sau đó vẫn tiếp tục xảy ra. Phải chăng, những giải pháp, cơ chế chưa đủ sức răn đe?

ĐBQH: Nguyễn Thị Việt Nga: Tôi cũng thông cảm và chia sẻ với giáo dục – một lĩnh vực rất “nóng” khi hầu hết mỗi gia đình đều có con em đi học và giáo dục được coi là Quốc sách hàng đầu, cũng bởi vậy kỳ vọng của xã hội với ngành giáo dục “thanh khiết, vô nhiễm với tiêu cực” là rất lớn. Trong thời gian qua, tôi cảm thấy vô cùng đáng tiếc khi liên tiếp xảy ra những sai phạm đặc biệt liên quan đến vấn đề thi cử.

Việc chúng ta cần phải nhìn nhận lại đó là xem các chế tài đã đủ mạnh chưa;cần xem lại toàn bộ quy trình và phương pháp quản lý. Để liên tiếp xảy ra những sai phạm như vậy, phải chăng, sẽ có những kẽ hở có thể lợi dụng được.

Bộ GD&ĐT cần rà soát lại toàn bộ các khâu từ quy trình xây dựng, quản lý ngân hàng đề thi, tổ chức thi và chấm thi xem khâu nào còn sơ hở, dễ dàng để các đối tượng có ý đồ xấy lợi dụng, sai phạm.

Nếu không làm đến cùng, truy ra gốc rễ vấn đề, chúng ta chỉ có thể xử lý được “phần ngọn” nghĩa là phát hiện sai phạm thì xử lý vụ việc. Như thế, dù có xử lý bao nhiêu sai phạm đi nữa, tôi tin rằng sẽ không xử được hết những vi phạm và vẫn còn lỗ hổng cho những sai phạm sau len lỏi, hình thành

Rà soát lại là rất quan trọng và phải làm ngay lập tức. Hàng rào bảo vệ có vững chắc thì chúng ta mới có thể ngăn chặn được nguy cơ.

Còn nếu như không quan tâm đến hàng rào bảo vệ, không quan tâm xem có thể “lách luật” ở đâu, bị lợi dụng ở đâu thì mãi mãi không thể xử lý triệt để, cứ phát hiện là lại xử lý...

NĐT: Xin cảm ơn đại biểu về cuộc trao đổi.

Hoàng Bích - Thu Huyền