Ngày 19/9, Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 diễn ra với chủ đề “Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững”.
Diễn đàn có 2 phiên chuyên đề và 1 phiên toàn thể, ghi nhận đa dạng ý kiến, góp ý xây dựng chính sách từ các chuyên gia trong nước và quốc tế. Đồng thời, các doanh nghiệp FDI cũng như doanh nghiệp trong nước cũng đã gửi tâm tư, kiến nghị đến Diễn đàn.
Cần cơ chế, chính sách đột phá
Tham gia góp ý, bà Lê Hồng Thủy Tiên - Tổng Giám đốc điều hành Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPP Group) đã nêu thực trạng về doanh nghiệp giai đoạn 2021-2022.
Cụ thể, doanh nghiệp Việt Nam rơi vào khó khăn như đứt gãy chuỗi cung ứng, giãn cách xã hội lạm phát tăng cao, giá xăng dầu tăng, cước vận tải tăng. Đến năm 2023 do tăng trưởng thương mại toàn cầu giảm, doanh nghiệp lại rơi vào thế bị động khi bị hủy đơn hàng hàng loạt, doanh số sụt giảm, lạm phát, thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng.
Do đó, các doanh nghiệp cần cơ chế, chính sách đột phá nhằm tăng cường nội lực và vượt khó.
Từ những thực trạng trên, bà Tiên đưa ra 3 đề xuất. Thứ nhất về chính sách thuế tài chính, hỗ trợ lãi vay cần giải pháp cụ thể cho từng nhóm doanh nghiệp, cần có cơ quan độc lập đánh giá các hỗ trợ cho doanh nghiệp để điều chỉnh hỗ trợ một cách hiệu quả hơn.
Thứ 2 là dỡ bỏ những rào cản đối với doanh nghiệp, rà soát những quy định thiếu thực tế, không đặt ra những quy định cao hơn khu vực hoặc thế giới hoặc cao hơn mức cần thiết để tránh lãng phí nguồn lực doanh nghiệp.
Thứ 3 là cơ chế chính sách phát triển nguồn lực doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay.
Bà Lê Hồng Thủy Tiên - Tổng Giám đốc điều hành Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPP Group).
Về cơ chế, chính sách phát triển du lịch, đại diện lãnh đạo doanh nghiệp đề xuất xem xét ban hành các chính sách đặc biệt nhằm kích cầu du lịch như chính sách thương mại trong khu phi thuế quan, xây dựng và thiết lập các trung tâm bán hàng giảm giá trong khu phi thuế quan và cửa hàng miễn thuế dưới phố, cho phép áp dụng chính sách "duo price" đối với hàng hóa miễn thuế.
Đơn vị này cho biết nếu được tạo điều kiện về mặt bằng trung tâm, doanh nghiệp sẽ đầu tư hàng loạt cửa hàng miễn thuế như tại Đà Nẵng, giúp phát triển du lịch, kinh tế.
Về chính sách cho trung tâm tài chính, đại diện lãnh đạo IPP Group cho biết có nhiều lợi ích nếu thành lập trung tâm tài chính ở Việt Nam như thu hút vốn, thúc đẩy phát triển các ngành liên quan. Do đó đề xuất các cơ quan chức năng sớm ban hành chính sách để Tp.HCM triển khai trung tâm tài chính.
"Sau khi nghe PGS.TS Trần Đình Thiên nói về việc doanh nghiệp Việt "giỏi chịu, sống dai nhưng chậm lớn và khó trưởng thành”, tôi rất trăn trở. Không phải doanh nghiệp muốn chậm lớn.
Ngoài những doanh nghiệp dùng thuốc tăng trọng lớn nhanh, thậm chí lăn đùng ra chết yểu thì có rất nhiều doanh nghiệp chịu khó đầu tư, tìm tòi học hỏi, muốn lớn và trưởng thành một cách bài bản nhưng vướng, cơ chế, thiếu chính sách mang tính chiến lược", bà Thủy Tiên bày tỏ.
Ông Lê Tiến Trường - Chủ tịch Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex).
Ông Lê Tiến Trường - Chủ tịch Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) nói rằng, dưới góc độ một ngành sản xuất lớn của Việt Nam cho xuất khẩu, cần nhận định rõ vấn đề sụt giảm của 2023 là ngắn hạn thì phải tìm giải pháp ngắn hạn. Còn phát triển bền vững, đổi mới mô hình tăng trưởng, đổi mới khoa học công nghệ là việc trung hạn và dài hạn.
“Nếu không tách bạch được hai nội dung này thì sẽ không đưa ra được giải pháp phù hợp”, ông Trường nói.
Xuất khẩu dệt may của Việt Nam đã sụt giảm so với năm trước, trong khi đó Bangladesh là quốc gia hiếm hoi tăng trưởng. Vừa qua, Hiệp hội nhập khẩu dệt may Hoa Kỳ đã đánh giá 12 tiêu chí đánh giá, lựa chọn quốc gia, nhập khẩu hàng hóa dệt may. Việt Nam được đánh giá đạt được nhiều tiêu chí về phát triển bền vững hơn Trung Quốc và Bangladesh.
Bên cạnh đó, ông Trường cho rằng, phải tìm phương thức sản xuất hợp lý nhất. Song về vĩ mô cần cân đối lãi suất, tỉ giá, cách tiếp cận vốn để duy trì ổn định.
Ông Nguyễn Anh Đức - Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam.
Ông Nguyễn Anh Đức - Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam cho biết, các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam hiện đang thực hiện cơ cấu lại hoạt động, nguồn hàng để phù hợp với nhu cầu, thói quen mới của người tiêu dùng theo hướng thông minh, tiết kiệm hơn.
Đồng thời, cơ cấu lại hoạt động theo hướng đón đầu phát triển kinh tế bền vững, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn... Bên cạnh đó, các doanh nghiệp này cũng đang tái cơ cấu lại cấu trúc, vận động mạnh mẽ theo hướng số hóa, đáp ứng xu hướng thương mại hiện đại hiện nay.
Trong thời gian tới, ông Đức kiến nghị, cần có chính sách và quy mô hỗ trợ bài bản hơn để tạo niềm tin vững chắc cho người tiêu dùng, đồng thời cũng cần thêm các chính sách hỗ trợ nhiều hơn cho các doanh nghiệp sản xuất trực tiếp.
Doanh nghiệp FDI cần chính sách khác biệt
Ông Choi Joo Ho - Tổng Giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam chia sẻ, sự trì trệ của nền kinh tế toàn cầu, những xung đột trên thế giới đã khiến doanh thu của Samsung Việt Nam lần đầu tăng trưởng âm từ khi đầu tư tại Việt Nam.
Ông Choi Joo Ho - Tổng Giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam.
Tổng Giám đốc Samsung Việt Nam cũng nhìn nhận, những chính sách như thuế tối thiểu toàn cầu cũng dự kiến sẽ có ảnh hưởng lớn trong thời gian tới.
“Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài cần có sự đối phó một cách thông minh về vấn đề này”, ông Choi Joo Ho nói và cho rằng, chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư phải duy trì được môi trường đầu tư hấp dẫn, do đó, các doanh nghiệp FDI nên được hỗ trợ để tập trung vào đầu tư, kinh doanh
Nhấn mạnh, Diễn đàn hôm nay là một sự kiện vô cùng ý nghĩa, đại diện Samsung Việt Nam đề xuất cải thiện môi trường đầu tư liên tục cho các doanh nghiệp nước ngoài.
“Cần có chính sách hỗ trợ khác biệt hơn nữa cho các nhà đầu tư, đặc biệt cần có chính sách hỗ trợ mới cho các nhà đầu tư có đóng góp lớn cho sự phát triển của quốc gia, tuyển dụng số lượng lớn, các nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng xanh”, ông kiến nghị.
