Theo Reuters, Tổng thống Mỹ Donald Trump chiều 3/1 cho biết cuộc không kích giết chết tướng Qassem Soleimani, vị tư lệnh quyền lực của Iran, là nhằm “ngăn một cuộc chiến tranh”.
“Ông Soleimani đang lên kế hoạch những cuộc tấn công đáng sợ sắp tới nhắm vào các nhà ngoại giao và lính Mỹ, nhưng chúng tôi đã bắt được và tiêu diệt hắn”, ông nói với các phóng viên từ khu nghỉ dưỡng của mình ở West Palm Beach, bang Florida.
“Chúng tôi đã hành động để ngăn một cuộc chiến tranh, chứ không phải để phát động chiến tranh”, Tổng thống Mỹ cho hay.
Ông Trump cũng nói Mỹ không tìm cách thay đổi chính thể Iran, nhưng yêu cầu Tehran ngừng “gây hấn trong khu vực”, và cảnh báo Iran không được trả đũa.
Tổng thống Mỹ Donald Trump
“Nếu người Mỹ ở bất cứ đâu bị đe dọa, chúng tôi đã xác định một loạt mục tiêu, và tôi sẵn sàng có thêm bất kỳ hành động (đáp trả) cần thiết”.
Vụ không kích bằng máy bay không người lái (drone) của Mỹ vào sân bay Baghdad, theo lệnh của Tổng thống Trump, làm thiệt mạng ông Soleimani, Tư lệnh của Lực lượng Quds tinh nhuệ thuộc Vệ binh Cách mạng Iran, và một số chỉ huy các lực lượng dân quân Iraq, đẩy căng thẳng lên cao giữa Washington và Tehran.
Sau vụ tấn công được coi là mạo hiểm nhất của Mỹ trong khu vực Trung Đông kể từ khi xâm lược Iraq năm 2003, lãnh đạo Iran nhanh chóng đe dọa trả đũa.
Lãnh đạo Tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei kêu gọi trả đũa và ra lệnh ba ngày quốc tang. Người Iran và đồng minh của Iran tại khu vực đã tổ chức mít tinh để tưởng nhớ tư lệnh Iran vừa thiệt mạng.
Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei hôm 3/1 cam kết "trả thù tàn khốc" sau khi Mỹ không kích đoạt mạng Thiếu tướng Qassem Soleimani, Tư lệnh Lực lượng Quds tinh nhuệ của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
"Tất cả kẻ thù cần biết rằng con đường thánh chiến của người Hồi giáo sẽ tiếp tục với động lực gấp đôi và một chiến thắng chắc chắn đang chờ đợi những chiến binh trên con đường này" - ông Khamenei khẳng định.
Trong khi đó, thủ lĩnh Hezbollah, ông Sayyed Hassan Nasrallah, tuyên bố phong trào này sẽ tiếp tục đi theo con đường mà Thiếu tướng Soleimani đã lựa chọn. Gọi cuộc không kích của Mỹ là "tội ác nghiêm trọng", ông Nasrallah khẳng định "trừng phạt là trách nhiệm của mọi chiến binh thánh chiến".
Bàn luận về sự việc trên, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nói với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron rằng việc Mỹ sát hại tướng Iran Qassem Soleimani có nguy cơ làm tăng thêm căng thẳng trong khu vực.
“Hành động này có thể làm trầm trọng thêm tình hình trong khu vực” Điện Kremlin dẫn lời Tổng thống Putin nói trong cuộc trò chuyện qua điện thoại với Macron hôm 3/1, theo đài Press TV.
Tổng thống Macron cũng nói trong tuyên bố rằng Iran nên kiềm chế những gì ông gọi là bất kỳ sự khiêu khích nào.
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về sự leo thang gần đây.
“Tổng thư ký Guterres đã liên tục ủng hộ việc xuống thang ở vùng Vịnh (Ba Tư). Ông ấy lo ngại sâu sắc với sự leo thang gần đây”, ông Farhan Haq, phát ngôn viên của ông Guterres nói trong một tuyên bố.
“Đây là thời điểm mà các nhà lãnh đạo phải thực hiện sự kiềm chế tối đa. Thế giới không thể chi trả cho một cuộc chiến khác ở vùng Vịnh”, ông nói thêm.
Trong khi đó, Saudi Arabia, nước trước đó đã hợp tác với Mỹ và Israel để sát hại ông Soleimani, cũng kêu gọi tự kiềm chế để ngăn chặn sự leo thang sau vụ tấn công của Mỹ.
Bộ Ngoại giao Saudi Arabia cho biết trong một tuyên bố rằng cộng đồng quốc tế phải thực hiện trách nhiệm của mình nhằm đảm bảo an ninh khu vực.
