"Mắt tròn mắt dẹt" với sản vật núi rừng Tây Nguyên có cách chế biến có một không hai

Thứ 6, 02/08/2019 | 13:00
0
Khi mùa mưa đến người M’Nông lên rừng hái rau sạch rồi “thụt” vào ống tre, tạo thành món đặc sản lạ kỳ khiến thực khách không khỏi tò mò được một lần nếm thử.
Văn hoá - 'Mắt tròn mắt dẹt' với sản vật núi rừng Tây Nguyên có cách chế biến có một không hai

Canh thụt - đặc sản của người M'Nông ở Đắk Nông.

Đầu mùa mưa Tây Nguyên, người M’Nông ở Đắk Nông rủ nhau vào rừng tìm nguyên liệu nấu canh thụt. Canh thụt là món ăn truyền thống của người M’Nông được chế biến từ các nguyên liệu sẵn có từ thiên nhiên. Món ngon có công dụng bồi bổ sức khỏe, trị trướng bụng, đầy hơi, giải rượu, rất tốt cho các bà mẹ mới sinh, người già sức yếu và những em bé còi xương…

Từ xưa đến nay, hầu như người M’nông nào cũng biết chế biến và xem đây là món ăn "khoái khẩu", là đặc sản của dân tộc mình. Tuy nhiên đây không phải món ăn quen thuộc, có mặt thường xuyên trên mâm cơm của người Tây Nguyên mà chỉ được chế biến để thết đãi khách quý hoặc làm lễ vật dâng cúng, không thể thiếu trong ngày lễ, hội truyền thống.

Nguyên liệu chế biến "canh thụt" là các loại rau dại của núi rừng Tây Nguyên, mọc ở khắp nơi. Tính ra ít nhất phải có đến 10 nguyên liệu để có thể chế biến món lạ Tây Nguyên, bao gồm: lá bép (hay còn gọi là lá nhíp), đọt mây, cà đắng, ớt xiêm rừng, cá suối hoặc thịt động vật. Người M’nông xem đây là những sản vật quý mà núi rừng ban tặng cho họ từ bao đời.

Văn hoá - 'Mắt tròn mắt dẹt' với sản vật núi rừng Tây Nguyên có cách chế biến có một không hai (Hình 2).

Nguyên liệu nấu canh thụt.

Khác với cách nấu canh bồi (một món ăn truyền thống của người M’nông), nguyên liệu thường là lá bép già, nhưng canh thụt thì dùng lá bép non, không quá già để nấu. Lá bép non sau ngày mưa rất sạch, không cần rửa qua nước để chế biến mới giữ được hương vị đặc trưng. Đọt mây sau khi lấy từ rừng về thì bóc tách vỏ, chỉ lấy phần đọt non phía trên.

Cà đắng rừng là loại quả nhỏ, vị ngọt, khác hơn so với loại to, màu xanh đậm, sọc trắng, có vị đắng mà người M’nông, Ê đê hay chế biến món "cà đắng cá khô". Loại cà đắng này đã được người M’nông "thuần hóa", trồng nhiều trong vườn nhà. Ớt xiêm xanh quả nhỏ, có vị cay và thơm rất được ưa chuộng là loại gia vị đặc biệt, không thể thiếu của món canh thụt.

Một nguyên liệu không thể thiếu của canh thụt là cá hoặc thịt động vật. Các loại cá nhỏ thường bắt được nơi khe suối, được làm sạch, sơ chế, nướng qua than hồng làm giảm đi mùi tanh. Khi nấu món canh thụt, các loại cá nhỏ này sẽ được cho vào nguyên con, không phải bỏ xương. Người M’nông còn dùng một số nguyên liệu khác để thay thế cá như thịt heo, thịt gà, thịt chim, thịt sóc, da trâu, da bò khô…

Nói chung, nguyên liệu nấu canh thụt như đọt mây, cà đắng hay cá, thịt… được sử dụng nhiều hay ít thì tùy theo sở thích của mỗi gia đình. Một vật dụng không thể thiếu để nấu món ăn này phải kể đến ống lồ ô. Ống lồ ô được chọn lựa kỹ càng, không non cũng không quá già, dài hơn 1m.

Bên cạnh những nguyên liệu độc đáo, cách chế biến có một không hai chính là nét riêng, mang đến cái tên lạ kỳ của món canh này. 

Văn hoá - 'Mắt tròn mắt dẹt' với sản vật núi rừng Tây Nguyên có cách chế biến có một không hai (Hình 3).

Món canh được nấu trong ống lồ ô.

Đầu tiên là chọn ống lồ ô và phải chọn loại ống không non cũng không già quá. Người nấu sẽ dùng loại dao thật sắc để khoét trên miệng ống sao cho nước trong thân ống không bị tràn ra ngoài trong suốt quá trình nướng. Đây là một công đoạn quan trọng, làm nên hương vị đặc trưng của canh thụt, so với các món ăn chế biến từ lá bép, cà đắng khác. 

Kế đến, người nấu sẽ sử dụng một thanh tre để nhồi các nguyên liệu vào bên trong ống lồ ô, lần lượt cà đắng, lá bép, cá, đọt mây. Việc nhồi các nguyên liệu cũng phải làm cẩn trọng, không được nhiều quá hoặc ít quá. 

Văn hoá - 'Mắt tròn mắt dẹt' với sản vật núi rừng Tây Nguyên có cách chế biến có một không hai (Hình 4).

Tiếp nữa, một bếp lửa sẽ được nhóm lên và các ống lồ ô sẽ được dựng đứng lên để “nướng”. Việc “nướng” kéo dài khoảng 30 phút và ống lồ ô sẽ được xoay tròn để các nguyên liệu bên trong chín đều. 

Văn hoá - 'Mắt tròn mắt dẹt' với sản vật núi rừng Tây Nguyên có cách chế biến có một không hai (Hình 5).

Người nấu sẽ dùng thanh tre thụt tới thụt lui cho đến khi nhuyễn nhừ.

Cuối cùng, người nấu sẽ dùng thanh tre thụt tới thụt lui cho đến khi nhuyễn nhừ trước khi có được những bát "canh thụt" thơm ngon, mang đậm màu sắc, hương vị của núi rừng Tây Nguyên.   

Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm thấy mùi thơm của lá bép, vị cay của ớt, vị bùi, béo của đọt mây. Đặc biệt, khi ăn miếng đầu tiên, thực khách sẽ thấy có vị đắng của đọt mây tưởng như khó ăn, nhưng vị ngọt sẽ nhanh chóng lan tỏa, khiến muốn ăn thêm miếng nữa, và rồi đâm “nghiện” lúc nào không biết. Ngồi ăn canh thụt mà được thưởng thức rượu cần thì đúng là mỹ vị chốn núi rừng.

Bá Di (Tổng hợp)

Hãi hùng nhìn người Mường xứ Thanh chế biến đặc sản nòng nọc om măng rừng

Thứ 4, 31/07/2019 | 13:35
Những chú nòng nọc bụng trắng tinh, béo mẫm và mềm mại nằm ngon lành trên bát măng om nghi ngút khói là thứ đặc sản làm không ít người phải ngại ngần khi lần đầu thưởng thức.

Rùng mình ăn đặc sản Sơn La, bắt đầy ngoài ruộng giá đắt ngang ngửa bò Mỹ

Thứ 3, 30/07/2019 | 14:00
Loại côn trùng có mùi hôi thối bị người dân xua đuổi lại lại món đặc sản trứ danh ngày hè của đất núi phía Bắc.

Xem dân nhậu miền Tây biến tấu, thịt chuột kinh dị cũng thành đặc sản vạn người mê

Thứ 6, 26/07/2019 | 13:00
Thịt chuột không phải món ăn quá lạ đối với người dân Việt Nam tuy nhiên không phải nơi nào thịt chuột cũng ngon. Phải tìm về chốn miệt vườn, bắt những con chuột đồng béo tốt, mang về khìa với nước dừa mới đúng chuẩn mĩ vị miền Tây vạn người mê.
Cùng tác giả

Video: Chiến sa Mỹ chặn đầu, tìm cách bao vây xe quân sự của Nga ở Syria

Thứ 6, 19/06/2020 | 20:47
Căng thẳng giữa lực lượng quân sự của Mỹ và Nga tiếp tục leo thang ở khu vực Đông Bắc Syria. Xe quân sự của 2 bên liên tục có các hành vi chặn đường, khiêu khích lẫn nhau.

Video: Chiêm ngưỡng quy trình máy bay chiến đấu nạp nhiên liệu trên không

Thứ 6, 19/06/2020 | 09:41
Trong trường hợp máy bay chiến đấu hết nhiên liệu, không thể tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, một máy bay khác sẽ được điều động đến hỗ trợ, nạp nhiên liệu trực tiếp cho máy bay chiến đấu ngay trên không.

Video: Máy bay ném bom Tu-95 của Nga "chạm mặt" F-22 khi bay lượn gần biên giới Mỹ

Thứ 7, 13/06/2020 | 20:00
Bộ chỉ huy không quân Mỹ đã lập tức điều động chiến đấu cơ F-22 đến vùng biển Alaska khi phát hiện máy bay ném bom Tu-95 xuất hiện gần biên giới nước này.

Video: Cận cảnh xe tuần tra của Nga đụng độ "nóng" chiến sa của Mỹ trên đất Syria

Thứ 6, 12/06/2020 | 21:33
Đoạn video ngắn ghi lại quá trình đối đầu căng thẳng giữa đoàn tuần tra của Nga và xe quân sự của quân đội Mỹ ở khu vực Đông Bắc Syria.

Chồng Tây của siêu mẫu Hà Anh: Người cùng một nền văn hóa còn khác biệt, nói gì Tây và Việt

Thứ 5, 11/06/2020 | 09:03
Xuất thân từ xứ sở sương mù, chàng trai đam mê phiêu lưu bỗng một ngày bén duyên với đất nước hình chữ S. Chàng trai này quyết định dừng chân nơi đây khi lỡ sa vào ánh mắt của người con gái Việt Nam. Xây dựng gia đình mới ở chốn xa lạ, chàng rể Tây nhận ra chẳng tiêu chuẩn nào từ phía Đông hay Tây thực sự quan trọng.
Cùng chuyên mục

Hotmom Elly Trần vẫn sở hữu vóc dáng gợi cảm dù trải qua 2 lần sinh nở

Thứ 6, 29/03/2024 | 10:30
Elly Trần là hotmom Vbiz đình đám nhờ vẻ ngoài xinh đẹp cùng vóc dáng gợi cảm. Dù trải qua 2 lần sinh nở nhưng Elly Trần vẫn giữ được vòng eo 56.

Ca sĩ Hồng Duyên: Dám khác biệt để toả sáng

Thứ 6, 29/03/2024 | 10:19
Giọng hát của Hồng Duyên mềm mại ra chất Huế nhưng lại hiện đại trẻ trung và nhạc sĩ Dương Cầm đã biến hoá, thổi hồn cho lợi thế ấy để tạo khác biệt.

Ngôi sao bí ẩn nhất Kính vạn hoa bất ngờ xuất hiện sau 20 năm

Thứ 6, 29/03/2024 | 07:20
Văn Châu cực ngầu của Kính vạn hoa cuối cùng cũng xuất hiện sau 20 năm vắng bóng.

Từng vỡ nợ nghìn tỷ, xế chiều bệnh tật, sức khỏe hiện tại của đạo diễn Phước Sang thế nào?

Thứ 5, 28/03/2024 | 19:08
Thông tin Phước Sang bị đột quỵ lần 3 nhận được sự quan tâm của dư luận.

BTC Miss World Business Vietnam nói gì về tuyển thí sinh đến 60 tuổi?

Thứ 5, 28/03/2024 | 19:04
Ông Nguyễn Duy Mạnh, Trưởng BTC Miss World Business Vietnam lý giải về tiêu chí tuyển chọn thí sinh cao từ 1m50, độ tuổi từ 20-60 tuổi.
     
Nổi bật trong ngày

Dự báo thời tiết ngày 28/3/2024: Hôm nay có nắng nóng gay gắt?

Thứ 5, 28/03/2024 | 05:00
Tin tức dự báo thời tiết mới nhất trong hôm nay (28/3). Cập nhật tin tức dự báo thời tiết nhanh và chính xác nhất trên Người Đưa Tin.

Bản tin 28/3: Nhiều ngành sức khỏe "khát" thí sinh

Thứ 5, 28/03/2024 | 06:00
Nhiều ngành sức khỏe "khát" thí sinh; Phẫu thuật thành công ung thư đường tiêu hóa cho cụ bà 95 tuổi...

HLV Park Hang Seo, vợ chồng Văn Hậu dự lễ cưới Quang Hải-Thanh Huyền

Thứ 6, 29/03/2024 | 07:00
Trong lễ cưới của Quang Hải - Chu Thanh Huyền được tổ chức ở nhà trai (Đông Anh, Hà Nội), có sự tham dự của vị khách đặc biệt Park Hang Seo, vợ chồng Văn Hậu.

Lập chợ cho phụ nữ đơn thân tại Cần Thơ: Dân mạng hào hứng tranh luận

Thứ 5, 28/03/2024 | 18:37
Giám đốc Sở Công Thương Cần Thơ Hà Vũ Sơn cho biết đang liên hệ với chủ đầu tư về việc thành lập chợ dành cho phụ nữ đơn thân.

Dự báo thời tiết ngày 29/3/2024: Hôm nay có mưa to, gió lớn?

Thứ 6, 29/03/2024 | 05:00
Tin tức dự báo thời tiết mới nhất trong hôm nay (29/3). Cập nhật tin tức dự báo thời tiết nhanh và chính xác nhất trên Người Đưa Tin.