Miền Bắc sắp đón không khí lạnh
TS. Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, chia sẻ với Sức khỏe & Đời sống, trong khoảng 4-5 ngày vừa qua, các tỉnh miền Bắc liên tục có mưa, độ ẩm không khí cao, gây cảm giác nồm ẩm khó chịu. Tuy nhiên, ông Lâm cho biết, tình trạng này đang giảm dần và sẽ kết thúc vào cuối ngày hôm nay (11/11).
Theo dự báo báo thời tiết, miền Bắc sẽ chuyển khô ráo từ 12/11, chấm dứt mưa, nồm ẩm. Đợt không khí lạnh dự kiến ảnh hưởng từ 16-17/11 được nhận định là khá mạnh, khiến nền nhiệt Bắc Bộ giảm sâu, trời chuyển rét rõ rệt.
Lý giải hiện tượng nồm ẩm tại Hà Nội, các chuyên gia khí tượng cho biết, năm nay sự chuyển mùa bị lệch pha khi khối không khí lạnh từ phía Bắc xuất hiện sớm nhưng yếu, không đủ mạnh để đẩy rãnh áp thấp ra xa. Trong khi đó, khối khí nóng ẩm từ Biển Đông và Nam Trung Bộ lại hoạt động mạnh bất thường, đẩy ẩm ngược lên miền Bắc. Hai khối khí gặp nhau trên khu vực đồng bằng Bắc Bộ tạo nên một lớp nghịch nhiệt thấp, khiến hơi nước không thoát lên cao được, độ ẩm bão hòa, sinh ra cảm giác ẩm thấp, dính nhớp.
Một yếu tố khác gây nồm ẩm bất thường là ở Hà Nội, mặt đất và các công trình bê tông hấp thụ nhiệt ban ngày, tỏa nhiệt vào ban đêm khiến nhiệt độ không khí không giảm đủ thấp để làm khô bề mặt. Khi gặp gió đông ẩm, khối không khí ấm này càng khó bốc hơi nước, tạo cảm giác ẩm ướt, ngột ngạt dù không mưa.
"Từ ngày 12/11, Bắc Bộ sẽ chấm dứt hoàn toàn hiện tượng nồm ẩm, thời tiết chuyển sang trạng thái ít mây, ngày có nắng, trời khô ráo. Đây được xem là giai đoạn chuyển tiếp trước khi không khí lạnh mạnh tràn về", ông Lâm chia sẻ.
Ông Lâm cho biết, khoảng ngày 16-17/11, một đợt không khí lạnh cường độ khá mạnh dự kiến ảnh hưởng đến nước ta. Dưới tác động của khối khí lạnh này, nền nhiệt tại miền Bắc sẽ giảm rõ rệt.
Dự báo mức nhiệt thấp nhất về đêm và sáng ở vùng đồng bằng có khả năng xuống dưới 17 độ, vùng núi thấp dưới 16 độ, cùng với đó thì nền nhiệt cao nhất trong ngày cũng có thể giảm xuống dưới 22 độ.
Đồng thời, ông Lâm cũng nhận định, không khí lạnh hoạt động mạnh nhất thường rơi vào giai đoạn tháng 12 năm trước đến tháng 2 năm sau.
Dự báo mùa đông 2025-2026, nhiệt độ trung bình tại các tỉnh miền Bắc ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, các đợt rét đậm, rét hại có khả năng xuất hiện từ nửa cuối tháng 12/2025 và gia tăng trong tháng 1 và tháng 2/2026.
Trong các đợt rét sâu, không chỉ vùng núi mà cả khu vực đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh) đều có thể chịu ảnh hưởng. Một số khu vực vùng núi cao như Yên Bái (cũ), Lạng Sơn có khả năng xuất hiện sương muối, băng giá, thậm chí mưa tuyết nếu nhiệt độ xuống thấp kết hợp với độ ẩm cao.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân miền Bắc cần chủ động cập nhật thông tin thời tiết, giữ ấm cơ thể, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ trong thời điểm giao mùa.
Dự báo mới nhất về xu thế thời tiết mùa đông năm nay
Dự báo trong các tháng chính đông năm 2025 - 2026, miền Bắc có nền nhiệt độ ở mức xấp xỉ đến thấp hơn mức trung bình nhiều năm. Mùa đông sẽ rét hơn so với các mùa đông những năm gần đây với các đợt rét đậm, rét hại từ nửa cuối tháng 12/2025 - 2/2026, cảnh báo có thể sẽ có mưa tuyết, băng giá.
Ông Nguyễn Đức Hòa, Phó trưởng phòng Dự báo khí hậu (Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, Cục Khí tượng thủy văn, Bộ NN&MT) từng chia sẻ với báo Thanh Niên về diễn biến thời tiết mùa đông 2025 - 2026.
Theo số liệu quan trắc khí quyển và đại dương mới nhất, chuẩn sai nhiệt độ mặt nước biển (SSTA) tại khu vực Nino3.4 - đại diện cho vùng trung tâm và phía đông xích đạo Thái Bình Dương - trong các tháng gần đây lần lượt là: -0,1 độ C (tháng 7), -0,4 độ C (tháng 8) và -0,5 độ C (tháng 9). Diễn biến này cho thấy đến hết tháng 9, SSTA tại khu vực Nino3.4 đã giảm xuống ngưỡng -0,5 độ C, dự báo trong 3 tháng tới (từ tháng 11/2025 - 1/2026), SSTA có khả năng duy trì trong khoảng -0,5 đến -1 độ C khiến xác suất xuất hiện La Nina ở mức 60 - 75%, trong khi xác suất trạng thái trung tính chỉ ở mức 25 - 40%.
Đáng chú ý, từ tháng 2 - 4/2026, SSTA được dự báo có xu hướng tăng dần, dao động trong khoảng -0,5 đến +0,5 độ C, tương ứng 55 - 65% khả năng trở lại trạng thái trung tính, 25 - 30% khả năng duy trì La Nina, và 5 - 20% khả năng chuyển sang El Nino. Như vậy, từ nay đến đầu năm 2026, điều kiện khí quyển - đại dương nhiều khả năng duy trì trạng thái La Nina yếu, sau đó chuyển dần về trung tính vào mùa xuân năm 2026.
Theo thống kê chuỗi ENSO nhiều năm, trong những năm La Nina, nhiệt độ trung bình các tháng mùa đông tại Việt Nam thường thấp hơn so với trung bình nhiều năm, đặc biệt là ở miền Bắc và Bắc Trung bộ.
Theo dự báo thời tiết, với kịch bản La Nina yếu đến trung bình, nhiều khả năng duy trì trong các tháng cuối năm 2025 và đầu năm 2026 như đã phân tích ở phần trên, các mô hình dự báo khí hậu hạn dài hiện nay cho thấy dự báo nhiệt độ ở miền Bắc trong các tháng chính đông (12/2025 và tháng 1 - 2/2026) ở mức xấp xỉ đến thấp hơn so bình thường.
Rét đậm, rét hại ở miền Bắc tập trung trong khoảng thời gian từ nửa cuối tháng 12/2025 - 2/2026, trong đó có khả năng xuất hiện các trị số nhiệt độ thấp hơn bình thường. Thời tiết rét kèm theo mưa nhỏ, mưa phùn diễn ra chủ yếu trong khoảng thời gian nửa cuối tháng 2 và tháng 3/2026.
Trúc Chi (t/h)
