Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: Reuters
Ngày 5/2, ông Biden tuyên bố sẽ phủ quyết một dự luật của phe Cộng hòa tại Hạ viện, gọi dự luật này là "một chiêu trò chính trị" nhằm làm ảnh hưởng xấu đến cơ hội thông qua một dự luật rộng hơn cung cấp tiền viện trợ cho Israel, Ukraine, Đài Loan (Trung Quốc) và biên giới Mỹ.
Cuối tuần trước, một nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng công bố dự luật viện trợ trị giá 118,3 tỷ USD, bao gồm khoản viện trợ cho Israel, Ukraine, Đài Loan và biên giới Mỹ. Các nghị sĩ đảng Cộng hòa ở Hạ viện quyết liệt phản đối dự luật 118,3 tỷ USD này.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson ngày 3/2 tuyên bố, đảng Cộng hòa sẽ đưa ra một dự luật nhỏ hơn, trị giá 17,6 tỷ USD, chỉ dành cho Israel.
Trong phản hồi chính thức ngày 5/2, chính phủ của ông Biden tuyên bố Tổng thống Mỹ sẽ phủ quyết dự luật của Hạ viện nếu dự luật đó được đưa tới Nhà Trắng.
"Chính phủ Mỹ kịch liệt phản đối chiêu trò này. Dự luật của Hạ viện không đảm bảo an ninh biên giới, không giúp người Ukraine trong cuộc xung đột với Nga, cũng không hỗ trợ gì cho quá trình viện trợ nhân đạo cho dân thường Palestine", Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng tuyên bố.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ gọi lời cảnh báo phủ quyết của ông Biden là "hành động phản bội" với Israel.
"Israel đang trong vòng xung đột, trong khi các quân nhân của chúng ta đang gặp nguy hiểm khi đối đầu với Iran theo lệnh của ông Biden", ông Johnson nói. "Khi dọa phủ quyết viện trợ cho Israel và quân đội Mỹ, ông Biden đang bỏ rơi đồng minh của Washington vào thời điểm họ cần chúng ta nhất. Tôi kêu gọi những đồng minh của Israel và đối thủ của Iran hãy ủng hộ dự luật của Hạ viện".
Nếu cả 2 dự luật đều không được thông qua, ông Biden sẽ buộc phải tìm cách tiếp cận mới để hỗ trợ Israel trong cuộc xung đột ở Gaza. Từ lâu, Israel đã là một trong những nước nhận viện trợ nước ngoài lớn nhất từ Mỹ. Những lần viện trợ đó được đa số 2 đảng ủng hộ.
Ngày 5/2, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi các thành viên đảng Cộng hòa phản đối dự luật 118,3 tỷ USD của Thượng viện Mỹ.
"Chỉ những người thiếu hiểu biết mới ủng hộ dự luật đó", ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social. "Chúng ta cần một dự luật về Nhập cư và Biên giới riêng. Dự luật đó không nên bị ràng buộc với viện trợ nước ngoài dưới bất kỳ hình thức nào".
Dự luật viện trợ nhân đạo 118,3 tỷ USD mà Thượng viện Mỹ công bố cuối tuần qua, có 4 gói lớn gồm 60 tỷ USD cho Ukraine, 20 tỷ USD cho việc đảm bảo an ninh biên giới, 14 tỷ USD cho Israel, 10 tỷ USD viện trợ nhân đạo và một số gói nhỏ khác.
Nguyễn Thái - NYT