Những rủi ro về vận chuyển hàng hóa đang leo thang do các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa tại Biển Đỏ và Eo biển Bab al-Mandab từ phía lực lượng Houthi thân Iran kể từ tháng 11 tới nay. Các lực lượng Mỹ và Anh đã đáp trả thông qua không kích nhiều cơ sở của Houthi nhưng cho tới nay những nỗ lực này đã không ngăn chặn được các vụ tấn công.
Tàu Sea Champion chở ngô từ Argentina tới Aden – thủ phủ của chính phủ điều hành Yemen được quốc tế công nhận – đã bị tấn công hai lần trong ngày thứ Hai, khiến một cửa sổ bị hư hại và không có người nào trong thủy thủ đoàn bị thương.
Một nguồn tin từ cảng tại Aden và một nguồn tin trong ngành vận chuyển hàng hóa khác cho biết tàu này đang tháo dỡ một phần hàng hóa gồm 9,229 tấn ngô tại Aden, trước khi tiếp tục hành trình tới cảng Hodeidah miền Bắc Yemen, khu vực Houthi kiểm soát, nơi tàu này sẽ tháo dỡ khoảng 31,000 tấn hàng hóa còn lại.
Nguồn tin cảng tại Aden từ chối cung cấp danh tính, cho biết cuộc tấn công nhằm vào tàu này là sự nhầm lẫn. Một nguồn tin khác từ cảng Hodeidah cũng từ chối cung cấp danh tính và cho biết Houthi đã thông báo với họ về việc vụ tấn công này không phải hành động cố ý.
Hiện chưa thể liên lạc với các quan chức Houthi để yêu cầu bình luận.
Công ty vận hành tàu Mega Shipping tại Athens và quan chức bộ vận tải Hy Lạp cũng đã từ chối bình luận về tàu này.
Tàu Sea Champion đã thả neo tại cảng Aden theo vị trí được cập nhật lần cuối vào lúc 12:11 GMT, dựa trên dữ liệu từ MarineTraffic, nhà cung cấp dữ liệu theo dõi vận chuyển và hàng hải.
Houthi kiểm soát những vùng đông dân nhất của Yemen và đã tấn công nhiều tàu thuyền có quan hệ thương mại với Mỹ, Anh và Israel.
Lo ngại về Rubymar
Mặc cho những cuộc tấn công trả đũa từ phương Tây nhằm vào Houthi tại Yemen, tổ chức này đã cam kết sẽ tiếp tục tấn công các tàu có liên quan tới Israel nhằm ủng hộ người Palestine cho tới khi lực lượng Israel kết thúc cuộc chiến tại Dải Gaza.
Các nguồn tin vận tải biển cho biết tàu Sea Champion từng vận chuyển ngũ cốc tới Yemen có quan hệ sở hữu với Mỹ.
Cho tới nay, không có tàu nào bị đánh chìm và cũng không có thủy thủ đoàn nào bị thiệt mạng từ các cuộc tấn công của Houthi trên tuyến đường biển phục vụ 12% lưu lượng hàng hải quốc tế này.
Tuy nhiên, nhiều lo ngại đang được đặt ra về số phận tàu Rubymar, một tàu bị tấn công tên lửa trên Vịnh Aden trong ngày Chủ Nhật, mặc dù thủy thủ đoàn đã sơ tán lên một tàu khác.
Trong một cảnh báo hàng hải mà Reuters nhận được, các tàu thương mại đang được cảnh báo nên tránh khỏi khu vực tàu bị bỏ lại do lo ngại tàu này có thể sẽ chìm.
Một quan chức bộ quốc phòng Mỹ cho biết tàu này vẫn chưa chìm.
Stephen Cotton, Tổng Thư ký của Liên đoàn Công nhân Vận tải Quốc tế (ITF), tổ chức công đoàn hàng đầu cho các thủy thủ, cho rằng vụ tấn công tàu Rubymar là lời cảnh tỉnh “cần ngay lập tức ưu tiên sự an toàn của thủy thủ, trước khi xảy ra thương vong trên Biển Đỏ”.
Ông cho rằng một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và vô thời hạn cho cuộc chiến của Israel tại Gaza là một bước tiến quan trọng tiến tới đảm bảo di chuyển an toàn trên Biển Đỏ.
Bên cạnh đó, nhiều nguồn tin an ninh hàng hải cho biết có một số báo động cho thấy các tàu thương mại có thể phải đối mặt với rủi ro mới bao gồm khả năng các mìn trên biển có thể được triển khai.
Bộ Tư lệnh quân đội Mỹ (CENTCOM) đã thực hiện nhiều cuộc không kích nhằm vào nhiều mục tiêu trong ngày thứ Hai và thứ Ba, bao gồm một mục tiêu được cho là phương tiện biển ngầm không người lái (UUV) đầu tiên được sử dụng kể từ khi Houthi bắt đầu thực hiện các cuộc tấn công.
CENTCOM khẳng định: “Những hành động này sẽ bảo vệ quyền di chuyển và quyền tự do và đảm bảo vùng biển quốc tế được an toàn”.
Mặc dù nhiều tàu đang chuyển hướng qua châu Phi để tránh Biển Đỏ, một số tàu đã tiếp tục di chuyển qua vùng biển này.
Công ty vận chuyển container CMA CGM của Pháp trong ngày thứ Ba đã cho biết tàu Jules Verne của công ty này đã di chuyển qua Biển Đỏ dưới sự hộ tống của tàu hải quân Pháp, sau khi ngừng hoạt động di chuyển qua khu vực này vì nguyên nhân rủi ro an ninh trong đầu tháng này.
Liên minh Châu Âu trong thứ Hai đã đề ra sứ mệnh trên biển tới Biển Đỏ nhằm “bảo vệ quyền tự do di chuyển” tại đây giữa những hi vọng nhiều sự bảo vệ và hỗ trợ hơn nữa sẽ được đề ra xung quanh ngành vận chuyển hàng hóa thương mại quốc tế.
Pháp đã cung cấp dịch vụ hải quân hộ tống trong những tuần vừa qua cho một số tuyến đường vận chuyển hàng hóa biển bao gồm cho các tàu vận chuyển liên quan tới Pháp.
Nguyễn Quang Minh
(Theo Reuters)
