Sáng 10/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về kết quả giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao" giai đoạn 2021-2024.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc (Ảnh: Media Quốc hội).
Nêu ý kiến tại phiên họp, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, điều quan trọng nhất làm thế nào để sau đợt giám sát có cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Theo Phó Thủ tướng, thực tế, chưa quy định thế nào là nguồn nhân lực chất lượng cao, được đánh giá trên bằng cấp hay khả năng thực hành, trình độ chuyên môn.
"Vì vậy, cần làm rõ khái niệm và phạm vi của nguồn nhân lực chất lượng cao thì mới đi vào được những vấn đề trọng yếu khác và có giải pháp", ông Phớc nêu.
Vấn đề quan trọng là làm thế nào để đào tạo và sử dụng được nguồn nhân lực chất lượng cao. Trong đó, phải có một quỹ về đào tạo và thu hút nhân tài. Những việc này khi Chính phủ nghiên cứu trình thì cần có sự đồng thuận của Quốc hội.
Để thu hút và sử dụng phải có cơ chế chính sách cho nhân lực chất lượng cao. Thu hút vào cơ quan Nhà nước hay cả cho doanh nghiệp, việc này cũng phải làm rõ. Khi thu hút thì chính sách nhà ở, biên chế, thu nhập, sử dụng và đề bạt thế nào?
Ví dụ, thu hút vào cơ quan Nhà nước có chính sách về biên chế không, họ được vào biên chế ngay hay phải hợp đồng, những vấn đề này cần phải cân nhắc.
Theo Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, vừa qua khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp cho thấy hệ thống, nguồn nhân lực công nghệ thông tin trong cơ quan Nhà nước còn yếu.
Những người có năng lực lại ra làm doanh nghiệp ngoài vì cơ quan Nhà nước trả lương như công chức 5-7 triệu đồng/tháng, không thể thu hút được.
"Trước mắt, với cán bộ công nghệ thông tin ở cấp xã, tỉnh, thậm chí cả cấp bộ trong cơ quan Nhà nước, cần có cơ chế đặc thù, ít ra như nghị định 140 về thu hút nhân tài là hưởng 200% lương mới giữ được. Nếu không giữ được, vận hành theo dạng số hóa rất khó khăn và sẽ bị rối", Phó Thủ tướng cho hay và nêu rõ khi lập quỹ thu hút nhân tài phải trên cơ sở khuyến khích doanh nghiệp tài trợ, theo dõi sử dụng quỹ và có sự đánh giá.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi (Ảnh: Media Quốc hội).
Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng, giáo dục nghề nghiệp và đại học phải có sự đổi mới rất mạnh mẽ, sát với thị trường cũng như yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.
Đề cập đến vấn đề tự chủ và xã hội hóa, theo ông Mãi, trong thời gian qua, nhiều nơi còn nhìn nhận sai vấn đề này.
"Tự chủ, xã hội hóa không có nghĩa là để các cơ sở giáo dục tự thu, tự xoay xở. Thậm chí, quá trình tự chủ, xã hội hóa này, ngân sách phải đầu tư nhiều hơn nữa", ông Mãi nói.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh, tự chủ ở đây là tự quyết chứ không phải tự chủ về ngân sách, tài chính. Còn xã hội hóa không phải thương mại hóa giáo dục đào tạo mà Nhà nước vẫn phải có đầu tư, thậm chí đầu tư nhiều hơn, năm sau nhiều năm trước.
"Nếu để các cơ sở đào tạo, giáo dục tự lo kinh phí sẽ nảy sinh nhiều vấn đề khác. Từ kết quả chỉ ra về tự chủ, xã hội hóa, tôi đề nghị phải nâng tầm về định hướng, tức là chủ trương của Đảng và nâng tầm chính sách", ông Mãi nhấn mạnh.
