Không quân Ukraine cho biết hôm 24/8 rằng các đơn vị tên lửa phòng không của họ đã hạ gục một máy bay trực thăng Kamov Ka-52 của Nga, chiếc Ka-52 thứ hai mà họ đã tuyên bố phá hủy chỉ trong vài ngày, Newsweek đưa tin, dẫn nguồn tin quân sự Ukraine.
Theo một bài đăng trên Facebook của Bộ Tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, quân đội nước này đã bắn hạ chiếc trực thăng Nga ở miền Đông Ukraine, mặt trận chính của cuộc xung đột nay đã cán mốc 6 tháng.
“Chúc mừng Quốc khánh Ukraine!” bài đăng cho biết.
Máy bay trực thăng Ka-52 của Không quân Nga, còn được gọi là "Alligator" (Cá sấu), được giới thiệu vào năm 1996. Đây là một máy bay trực thăng tấn công trong mọi thời tiết có thể được sử dụng chống lại cả mục tiêu có bọc thép và không bọc thép, mục tiêu trên không tốc độ thấp và mục tiêu là con người. Ka-52 cũng được triển khai như một bệ giám sát và đài chỉ huy trên không cho một nhóm máy bay trực thăng tấn công.
Trước đó, hôm 21/8, các lực lượng Ukraine tuyên bố trong một bài đăng trên Facebook rằng, các đơn vị tên lửa, pháo binh và hàng không của họ “tiếp tục thực hiện thành công các nhiệm vụ khai hỏa theo các hướng được chỉ định”.
Diễn biến này diễn ra khi Ukraine kỷ niệm 31 năm tuyên bố độc lập khỏi Liên Xô, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng và tăng cường an ninh ở thủ đô Kiev, do lo ngại các cuộc tấn công của Nga.
Một nước Ukraine được “tái sinh”
Người Ukraine đang kỷ niệm 31 năm Ngày Độc lập hôm 24/8, đúng tròn 6 tháng kể từ khi Moscow phát động chiến dịch đặc biệt nhằm “phi quân sự hóa” quốc gia Đông Âu.
Trong một bài phát biểu được ghi trước cho Ngày Độc lập, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết, Ukraine đã “tái sinh” khi Nga phát động tấn công đất nước hồi tháng 2.
“Một quốc gia mới xuất hiện trên thế giới vào 4h sáng ngày 24/2. Nó không được sinh ra, mà là tái sinh. Một quốc gia không khóc, không la hét hay sợ hãi. Một quốc gia không chạy trốn. Và không bao giờ quên điều gì”, ông Zelenskyy tuyên bố. “Đối với chúng ta kết thúc chiến tranh nghĩa là gì? Chúng ta từng nói: Hòa bình. Bây giờ chúng ta nói: Chiến thắng”.
Trong bài phát biểu, nhà lãnh đạo Ukraine cũng tuyên bố sẽ giành lại Crimea và các khu vực ở miền Đông hiện đang do quân Nga kiểm soát.
Các nhà chức trách ở thủ đô Kiev đã cấm các cuộc tụ tập quy mô lớn cho đến hết ngày 25/8, vì lo ngại Nga sẽ gia tăng tấn công tên lửa đúng dịp lễ kỷ niệm này. Tổng thống Zelenskyy kêu gọi công chúng cảnh giác.
Ông Zelenskyy cho biết trong một tuyên bố: “Các hành động khiêu khích và tấn công tàn bạo của Nga hoàn toàn có thể xảy ra. Hãy tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn. Tuân thủ lệnh giới nghiêm. Chú ý đến tiếng còi báo động không kích”.
Một số ít người dân tập trung tại quảng trường trung tâm của Kiev, nơi các xe tăng Nga bị phá hủy và pháo cơ động được trưng bày vào cuối tuần qua, và bài quốc ca được phát hàng ngày vào lúc 7h sáng theo giờ địa phương.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã gửi lời chúc tới Ukraine nhân dịp lễ kỷ niệm này.
Ông viết trên Twitter hôm 24/8: “Nhân dịp Ngày Độc lập của Ukraine, tôi bày tỏ lòng biết ơn đến những người phụ nữ và đàn ông Ukraine đã dũng cảm chiến đấu cho tự do và đất nước của họ. NATO đã hỗ trợ Ukraine kể từ khi quốc gia này tuyên bố độc lập và các vị có thể tiếp tục trông cậy vào NATO bao lâu cũng được. Ukraine sẽ thắng!”
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu hôm 24/8 cho biết Nga đang chủ động giảm tốc chiến dịch quân sự của mình ở Ukraine nhằm giảm thương vong cho dân thường.
Phát biểu tại cuộc họp Bộ trưởng Quốc phòng của các nước thuộc Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ở Uzbekistan, ông Shoigu cho biết: “Mọi thứ đang được thực hiện để tránh thương vong cho dân thường. Tất nhiên, điều này làm chậm tốc độ của cuộc tấn công, nhưng chúng tôi đang cố tình làm điều này”.
Chiến dịch của Nga ở Ukraine đã đạt được rất ít tiến triển trong những tháng gần đây, sau khi quân đội nước này rút lui khỏi khu vực xung quanh thủ đô Kiev hồi đầu tháng 4.
Thêm nhiều cam kết hỗ trợ quân sự cho Ukraine
Nhân dịp Ngày Độc lập của Ukraine, Washington tuyên bố sẽ cung cấp thêm 2,98 tỷ USD vũ khí và thiết bị cho quốc gia Đông Âu để hỗ trợ nước này trong cuộc chiến với Nga.
Đó là tuyên bố được Tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra hôm 24/8 – Quốc khánh Ukraine.
“Hôm nay không chỉ là một kỷ niệm của quá khứ, mà còn là một lời khẳng định vang dội rằng Ukraine vẫn - và sẽ vẫn – là một quốc gia có chủ quyền và độc lập”, ông Biden nói.
Gói hỗ trợ an ninh mới sẽ là gói lớn nhất được cung cấp cho Kiev kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bắt đầu, một quan chức Mỹ cho biết hôm 23/8, tiết lộ thêm rằng gói này sẽ không bao gồm những loại vũ khí mà Washington từng cấp cho Kiev.
Thay vào đó, nó sẽ bao gồm đạn dược và các hệ thống phòng thủ, và sẽ mất hàng tháng trời mới có thể chuyển tới được châu Âu, theo Reuters.
Na Uy và Anh sẽ cùng nhau tài trợ khoản tiền 7,4 triệu bảng Anh để mua máy bay không người lái siêu nhỏ (micro drone) cho Ukraine khi cuộc chiến giữa nước này với Nga vẫn tiếp tục, Bộ Quốc phòng Na Uy cho biết hôm 23/8.
“Máy bay không người lái Teledyne Flir Black Hornet được sử dụng để trinh sát và xác định mục tiêu. Nó rất dễ vận hành, mạnh mẽ, khó bị phát hiện và đặc biệt rất thích hợp để tác chiến trong các khu vực đô thị”, Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy Bjørn Arild Gram cho biết.
Đức hôm 23/8 tuyên bố sẽ cung cấp cho Ukraine thêm 500 triệu Euro viện trợ quân sự, hầu hết trong số đó được chuẩn bị để giao vào năm tới.
Gói viện trợ sẽ bao gồm 3 hệ thống phòng không IRIS-T, khoảng một chục phương tiện thu hồi vũ trang, 20 hệ thống phóng tên lửa bánh lốp… vũ khí chính xác và thiết bị chống máy bay không người lái”, một phát ngôn viên của chính phủ Đức nói với hãng tin AFP.
Hầu hết các khí tài trên sẽ được giao vào năm 2023, vị phát ngôn viên bổ sung.
Bất chấp những đề nghị hỗ trợ mới, có mối lo ngại ngày càng tăng rằng sự ủng hộ của châu Âu dành cho Ukraine đang giảm sút.
Chính phủ các nước châu Âu đang lo lắng về chi tiêu cho vũ khí và nguồn cung viện trợ nhân đạo trong bối cảnh người dân nước họ phải đối mặt với giá năng lượng tăng cao.
Thừa nhận rằng sự ủng hộ của châu Âu có thể bị phá vỡ trong những tháng tới, ông Josep Borrell, nhà ngoại giao hàng đầu của EU, hôm 23/8 cho biết, việc duy trì sự đoàn kết trong khối là một cuộc đấu tranh “hàng ngày”.
Vùng lãnh thổ Nga giáp giới với Ukraine lại "có biến"
Một ngôi làng ở Nga nằm cách biên giới Ukraine khoảng 9 dặm (15 km) đã chứng kiến 2 vụ nổ đạn dược và hỏa hoạn gần đó trong vòng một tuần, Newsweek cho biết, dẫn lời quan chức địa phương.
Ông Vyacheslav Gladkov, Thống đốc vùng Belgorod ở miền Tây nước Nga, viết trên Telegram hôm 23/8 rằng đã có một vụ hỏa hoạn “tự phát” liên quan đến đạn dược trong khu vực của một ngôi làng có tên là Timonovo, Newsweek cho biết, trích dẫn bản dịch tiếng Anh của thông tin trên.
Theo Newsweek, ngày 18/8, ông Gladkov cũng thông báo trên Telegram rằng một kho đạn gần Timonovo đã bốc cháy.
Tại Belgorod, nơi có trung tâm hành chính là thành phố cùng tên, một số vụ nổ và hỏa hoạn bí ẩn đã được báo cáo trong khu vực kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bắt đầu. Nga đổ lỗi cho Ukraine trong một vài trường hợp như vậy, chẳng hạn như một loạt vụ nổ tại hàng chục tòa nhà dân cư ở thành phố Belgorod vào đầu tháng 7 - nhưng Ukraine đã phủ nhận sự liên quan.
Hôm 23/8, ông Gladkov không đổ lỗi cho phía Ukraine về vụ việc, thay vào đó cho biết rằng các vụ nổ này là do thời tiết nóng bức.
“Không có thương vong, nhưng để đảm bảo an toàn cho cư dân, người đứng đầu quận Valuysky đã tổ chức đưa đón và thu xếp nơi ăn ở tại viện điều dưỡng Krasnaya Polyana cho cư dân trong địa phương bị ảnh hưởng”, ông Gladkov viết trên Telegram.
Hiện vẫn chưa rõ liệu 2 vụ việc có xảy ra tại cùng một địa điểm gần Timonovo hay không. Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để yêu cầu thêm thông tin và bình luận.
Nga tuyên bố không bỏ qua cho những kẻ sát hại nhà báo Dugina
Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov hôm 23/8 tuyên bố sẽ không bỏ qua cho những kẻ đã sát hại nhà báo Daria Dugina, con gái của một triết gia cực đoan người Nga, khi hàng trăm người tụ tập để dự đám tang của nữ nhà báo. Cô đã bị sát hại trong một vụ nổ bom xe ở bên ngoài thủ đô Moscow vào cuối tuần qua.
Nga cho rằng tình báo Ukraine đứng đằng sau vụ tấn công. Kiev đã nhanh chóng bác bỏ cáo buộc này.
Ông Alexander Dugin, một người ủng hộ mạnh mẽ chiến dịch quân sự của Điện Kremlin, và là đồng minh thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin, có thể là mục tiêu dự kiến của vụ tấn công khiến con gái 29 tuổi của ông thiệt mạng.
Minh Đức (Theo Newsweek, The Guardian, Al Jazeera, DW)