Nhật Bản là quốc gia luôn ưu tiên việc giáo dục lên hàng đầu. Hệ thống giáo dục của đất nước này khá khắt khe với 1 năm học kéo dài khoảng 210 ngày, nhiều hơn so với Mỹ chỉ 180 ngày. Mặc dù việc dạy và học có nhiều nét tương đương với các quốc gia trên thế giới nhưng nó cũng có những điểm khác biệt khiến hệ thống giáo dục Nhật Bản trở thành 1 trong những hệ thống giáo dục hiệu quả nhất thế giới.
1. Ngủ được coi là dấu hiệu của sự cống hiến
Ở Nhật Bản, ngủ gật trong giờ học là chuyện hoàn toàn bình thường. Giáo viên có thể hiểu do lịch trình học khá khắt khe khiến học sinh mệt mỏi. Trái ngược với các quốc gia khác, việc ngủ trong lớp có thể bị coi là dấu hiệu của sự lười biếng hoặc không tôn trọng giáo viên, ở Nhật Bản, đây được coi là dấu hiệu của sự tận tâm, cống hiến cho việc học.
2. Học sinh Nhật không thi cử cho đến khi học hết lớp 4
Nghe có vẻ kì quặc nhưng các trường học ở Nhật luôn đặt việc giáo dục nhân cách, đạo đức lên hàng đầu. Mục tiêu của giáo dục Nhật Bản trong 3 năm đầu tiên là phát triển tính cách và cách cư xử, giao tiếp của học sinh chứ không phải đánh giá kiến thức của chúng. Học sinh sẽ được học những bài học về ứng xử, đạo đức, đồng cảm và nhân ái. Chúng cũng được dạy phải tôn trọng người khác và yêu thiên nhiên cũng như động vật.
3. Học sinh tự dọn dẹp trường học
Trong khi các trường học khác trên thế giới luôn có dịch vụ dọn dẹp vệ sinh và trông coi trường học để trường sạch sẽ và gọn gàng hơn thì điều đó lại không xảy ra ở Nhật Bản. Tại đất nước Mặt trời mọc, học sinh phải chịu trách nhiệm giữ nhìn sạch sẽ lớp học của mình, nhà ăn, thậm chí là nhà vệ sinh.
Hệ thống giáo dục Nhật Bản tin rằng, việc học sinh cùng nhau dọn dẹp sẽ dạy chúng biết giúp đỡ lẫn nhau và biết cách làm việc theo nhóm. Bằng cách tự mình lau bàn, quét và lau sàn, học sinh sẽ biết cảm thông và tôn trọng việc mình đang làm và công việc của những người khác.
4. Học sinh ăn trong lớp cùng giáo viên
Ở các quốc gia khác, việc giáo viên ăn cùng học sinh rất hiếm. Nhưng ở Nhật Bản, quy tắc này được coi là hữu ích trong việc xây dựng mối quan hệ giữa học sinh và giáo viên. Trong khi dùng bữa, tất cả có thể thoải mái trò chuyện để xây dựng bầu không khí vui tươi cũng như cải thiện tình cảm.
5. Tham dự các lớp học khác sau giờ học chính
Các buổi học sau giờ học chính ở trường rất phổ biến ở Nhật Bản. Ở đó, học sinh sẽ được học những lớp kĩ năng ngoài 6 tiết học ở trường mỗi ngày. Các lớp học này được tổ chức hầu hết vào buổi tối và không giống nhiều nơi khác trên thế giới, học sinh Nhật Bản có thể học cả cuối tuần và ngày lễ.
6. Ngoài môn học chính, học sinh được học thơ và thư pháp
Thư pháp Nhật Bản còn được gọi là Shodo, một loại hình nghệ thuật trong đó người ta viết các kí tự kanji một cách sáng tạo. Ngoài ra, thơ haiku của Nhật cũng được nhiều học sinh lựa chọn bởi đây là thể thơ truyền thống có câu chữ đơn giản dùng để truyền tải những cảm xúc sâu sắc đến người đọc. Cả 2 lớp học này đều dạy học sinh tôn trọng truyền thống hàng thế kỷ của đất nước và đánh giá cao nền văn hóa của họ.
7. Hầu hết học sinh đều phải mặc đồng phục đi học
Đồng phục giúp xóa bỏ rào cản và giúp thúc đẩy ý thức cộng đồng, gia đình và sự đoàn kết giữa học sinh. Quy định về trang phục cho phép học sinh tập trung vào việc học tập và phát triển, đồng thời khuyến khích trẻ theo đuổi việc thể hiện bản thân thông qua các điều kiện khác mà không phải thông qua trang phục.
8. Các lớp học mỹ thuật ở Nhật không sử dụng màu có sẵn
Thay vì sử dụng bảng màu có sẵn với đầy đủ các màu như: màu hồng, màu vàng, màu tím, màu xanh, màu nâu… các trường học học chỉ sử dụng các màu cơ bản: đỏ tươi, vàng và lục lam. Để tạo thêm các sắc thái màu khác, sẽ có hướng dẫn để học sinh pha màu theo tỉ lệ để ra màu sắc mình mong muốn.
Các công thức pha màu giúp học sinh hiểu được các khái niệm cơ bản về lý thuyết màu sắc và dạy học sinh biết kết hợp, tạo ra màu sắc mới một sách sáng tạo và vui tươi.
Hà Thương (Theo Brightside)