Mặc dù tất cả các loại trái cây đều tốt cho sức khỏe nhưng không có loại trái cây hoặc rau củ nào cung cấp tất cả các chất dinh dưỡng bạn cần, vì vậy điều quan trọng là phải ăn đa dạng và ít nhất là 5 loại rau củ quả mỗi ngày, theo chuyên trang ẩm thực Anh BBC Good Food.
Tuy nhiên, bạn đã bao giờ tự hỏi đâu là loại trái cây tốt cho sức khỏe nhất chưa. Tháng 3 năm 2023, BBC Good Food đã đăng tải một danh sách "20 loại trái cây tốt nhất", trong đó liệt kê các loại trái cây giàu dinh dưỡng bậc nhất với nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Trong danh sách này có nhiều loại quả quen thuộc với người Việt, ví dụ như dưa hấu (xếp thứ 20), lựu (17), mận (16), đu đủ (14), nho (10)… Đặc biệt, đứng thứ 9 là loại trái cây Việt Nam trồng được, có sẵn với giá rẻ, đó là bưởi.
Bưởi có nhiều loại nhưng có 2 loại đáng chú ý nhất là: quả bưởi ta (hay Pomelo, có nguồn gốc từ Đông Nam Á trong đó có Việt Nam) và bưởi chùm (hay Grapefruit, hình thành từ sự lai tạo giữa cam ngọt và bưởi có nguồn gốc từ Barbados - quần đảo phía tây Đại Tây Dương).
Với điều kiện khí hậu thuận lợi, nước ta có nhiều vùng trồng bưởi, tạo nên sự đa dạng về chủng loại trải dài từ Bắc tới Nam. Điển hình như miền Bắc có bưởi Diễn, bưởi Đoan Hùng, miền Trung có bưởi Phúc Trạch, miền Nam có bưởi da xanh, Năm Roi,... Quả bưởi dễ ăn và được tiêu thụ nhiều nhờ những lợi ích sức khỏe. Dưới đây là những thông tin về lợi ích sức khỏe của loại trái cây này.
Theo thông tin dinh dưỡng của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), nửa quả bưởi cỡ vừa (khoảng 120 g) chứa:
-Calo: 41
-Chất béo: 0 g
-Cholesterol: 0 mg
-Natri: 0 mg
-Carbohydrate: 10 g
-Chất xơ: 1 g
-Đường: 9 g
-Protein: 1 g
-Vitamin C: 38,4 mg
-Vitamin A: 71,3 mcg
Lượng đường huyết của nửa quả bưởi (không thêm đường hoặc mật ong) ước tính là 4.
Bưởi là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời, đáp ứng gần 64% nhu cầu vitamin C hàng ngày chỉ trong một khẩu phần. Bưởi cũng là nguồn cung cấp beta-carotene (được cơ thể chuyển hóa thành vitamin A), đáp ứng 28% nhu cầu vitamin C hàng ngày. Bưởi còn cung cấp một lượng nhỏ khoáng chất nhất định như kali, canxi và magie.
Bưởi chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng khác, đồng thời ít calo. Chúng được ưa chuộng làm thực phẩm trong các bữa ăn và là một phần của chế độ ăn kiêng giảm cân. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn bưởi thường xuyên mang lại nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe, chẳng hạn như:
Tăng cường chức năng miễn dịch
Bưởi là một loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C, một loại vitamin tan trong nước quan trọng đóng vai trò quan trọng đối với hệ thống miễn dịch. Các nghiên cứu cho thấy rằng bổ sung đủ vitamin C trong chế độ ăn uống có thể làm giảm các triệu chứng và rút ngắn thời gian nhiễm trùng đường hô hấp, bao gồm cả cảm lạnh thông thường.
Bưởi cũng chứa nhiều chất chống ôxy hóa, những hợp chất giúp ngăn chặn sự hình thành của các gốc tự do có hại trong cơ thể để ngăn ngừa tổn thương tế bào. Thậm chí, nó có thể bảo vệ chống lại thiệt hại cho các tế bào miễn dịch và tăng cường sức đề kháng của cơ thể chống lại các mầm bệnh truyền nhiễm.
Hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa
Giống như các loại trái cây và rau quả khác, bưởi có nhiều chất xơ. Chất xơ là một chất dinh dưỡng thiết yếu có liên quan đến một số lợi ích sức khỏe, đặc biệt là đối với sức khỏe hệ tiêu hóa. Trên thực tế, việc bạn ăn nhiều chất xơ có thể thúc đẩy quá trình tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa, chẳng hạn như bệnh trĩ, loét dạ dày và trào ngược axit.
Làm chậm các dấu hiệu lão hóa
Bưởi chứa nhiều vitamin C và chất chống ôxy hóa, cả hai đều là những hợp chất quan trọng có thể giúp làm chậm các dấu hiệu lão hóa bằng cách bảo vệ chống lại thiệt hại do các gốc tự do gây ra. Thêm vào đó, một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chiết xuất của bưởi có thể giúp ức chế sự hình thành của các sản phẩm cuối quá trình glycation tiên tiến, còn được gọi là AGEs. AGEs được cho là góp phần vào các dấu hiệu lão hóa, như nếp nhăn, đường nhăn và giảm độ đàn hồi của da.
Hỗ trợ kiểm soát cân nặng
Trung bình một quả bưởi chứa khoảng 4 g chất xơ. Ăn một nửa quả cũng có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và giúp bạn cảm thấy no. Chế độ ăn giàu chất xơ có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng, từ đó ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn như bệnh tim và đái tháo đường type 2.
Thúc đẩy sức khỏe mắt
Vitamin A, được cung cấp từ bưởi dưới dạng tiền chất beta-carotene, rất cần thiết cho thị lực bình thường. Vitamin A cũng có thể đóng vai trò trong việc kiểm soát thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD). Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung vitamin A, vitamin C và các chất dinh dưỡng khác có thể giảm 25% nguy cơ mắc AMD giai đoạn tiến triển.
Có tiềm năng ngừa ung thư
Một số loại bưởi, đặc biệt là bưởi đào, có chứa lycopene - một chất chống oxy hóa mạnh mẽ mang lại màu hồng đặc trưng. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy chế độ ăn giàu lycopene có thể làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Chứa các đặc tính kháng khuẩn
Điều thú vị là một số nghiên cứu cho thấy bưởi có thể có đặc tính kháng khuẩn, có thể chống lại các chủng vi khuẩn và nấm có hại.
Hầu hết các nghiên cứu đều tập trung vào tác dụng của tinh dầu chiết xuất từ quả bưởi, đã được chứng minh là có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của các chủng vi khuẩn cụ thể như Staphylococci và Enterobacteriaceae.
Hỗ trợ đẩy lùi bệnh mãn tính
Quả bưởi chứa nhiều chất chống oxy hóa, bao gồm flavonoid như: Naringin và naringenin. Chất chống oxy hóa rất quan trọng đối với một số khía cạnh của sức khỏe. Chúng không chỉ có thể làm giảm viêm và giảm các triệu chứng của nhiều rối loạn tự miễn dịch, mà một số nghiên cứu còn cho thấy rằng chất chống oxy hóa có thể bảo vệ chống lại các bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim, ung thư và tiểu đường.
Bưởi dù mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên, quả bưởi và nước ép bưởi có thể làm thay đổi cơ chế hoạt động của một số loại thuốc, bao gồm thuốc kê đơn điều trị tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng. Các loại thuốc khác, bao gồm một số loại thuốc chống lo âu, thuốc kháng histamine và thuốc thải ghép nội tạng cũng có thể không hoạt động hiệu quả.
Bưởi có thể tương tác với một số loại thuốc, đặc biệt là các thuốc điều trị cholesterol (statin), thuốc huyết áp và một số loại thuốc an thần, chống lo âu. Các hợp chất trong bưởi có thể làm tăng nồng độ thuốc trong máu, dẫn đến quá liều và gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm. Do đó, nếu đang dùng bất kỳ loại thuốc nào, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi thêm bưởi vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Minh Hoa (t/h)
