Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách

Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách

Thứ 7, 29/06/2019 | 13:00
0
Tìm lên đất núi Sơn La giữa những ngày hè oi ả để thử món dế mèn xào nước măng của bà con người Thái.
Văn hoá - Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách

Người miền núi luôn có những món ăn nghe có vẻ kỳ dị khó nuốt nhưng một khi đã nếm thử thì cứ muốn gắp mãi không buông đũa. 

Ngày hè ở Sơn La có một món đặc sản lạ mà quen. Quen ở điểm món này tìm đâu cũng có, lạ ở chỗ người Thái có cách chế biến vô cùng độc đáo. Đó là món dế mèn xào nước măng chua.

Dế mèn là loại côn trùng có chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe con người, trong dế mèn có chứa protit, glucid, lipit và nhiều loại khoáng chất như kali, canxi, natri, magie, sắt cùng với nhiều loại vitamin cần thiết cho sự phát triển của cơ thể, trí não của trẻ em và cả cho người lớn. Ngoài ra món ăn đặc sản dế mèn chiên còn có tác dụng lợi tiểu có thể chữa các bệnh như nhiễm độc nước tiểu hay cả chữa sỏi thận.

Bắt dế không khó nhưng cần chăm chỉ

Thời điểm mùa dế mèn bắt đầu là khi mùa bọ xít nhãn kết thúc đó là khoảng tháng 7 âm lịch, thời gian tháng 7 này sẽ bắt được những con dế có kích thước lớn, mập mạp, đen bóng béo ngậy, chế biến ra sẽ ngon nhất.

Trả lời báo Sơn La, Anh Lừ Văn Dũng ở bản Quỳnh Tam chia sẻ: “Cả tháng nay mưa nhiều, đây là thời điểm dế làm tổ để sinh sản nên dễ đào bắt. Mùa này cứ khoảng 5 giờ sáng là chúng tôi đã lên nương đào dế. Chúng tôi chia thành nhiều tốp, mỗi tốp khoảng 10 người, tỏa đi nhiều ngả, cứ nhắm vùng nào có nương đồi cà phê, nơi đất tơi xốp, nhiều thức ăn bởi lá non mới nhú là dế thường đào hang trú ngụ. Đào xong, chúng tôi lại lấp lại như cũ để sáng hôm sau dế đào hang mới cũng dễ phát hiện”

Văn hoá - Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách (Hình 2).

Bà con bản Quỳnh Tam, xã Chiềng Đen đi đào dế (ảnh: Báo Sơn La).

Tuy nhiên các hộ dân cũng cẩn trọng không bắt dễ nuôi của gia đình khác. Người dân phân biệt dế thông qua ngoại hình: Dế tự nhiên thì đầu to, đùi to, nhảy rất khỏe, dế tự nhiên con to, con nhỏ khác nhau, dế nuôi trông đồng đều và mượt đẹp hơn.

Bắt dế tuy không khó nhưng cần sự chăm chỉ, trung bình mỗi người đào được từ  2-3kg/ngày. Số dế này có thể đem bán, nhiều gia đình lại mang về chế biến để thưởng thức hoặc đãi khách.

Văn hoá - Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách (Hình 3).

Cần bắt nhiều dế để chế biến.

Công đoạn chế biến không đơn giản

Để chế biến được món ăn yếu tố quan trọng nhất lúc nào cũng do nguyên liệu; nguyên liệu tươi ngon món ăn mới ngon được, món đặc sản dế mèn chiên cũng vậy, những con dế to, khỏe, đủ chân càng và phải là còn sống được lựa chọn đưa ra sơ chế làm món ăn.

Văn hoá - Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách (Hình 4).

Lựa chọn dế ngon để chế biến.

Bà Cầm Thị Mai ở phường Chiềng Sinh (Tp.Sơn La) bật mí với Dân Việt : “Món dễ mèn muốn ngon thì phải biết cách sơ chế để loại bớt mùi hôi, tanh. Và nên chọn đúng mùa thì dế mới béo và thơm.”

Theo bà Mai, khi sơ chế dế mèn, cần lấy hết ruột bẩn và túi hôi trong bụng của nó ra. Đây là công đoạn quan trọng nhất, đòi hỏi sự cẩn thận và khéo léo. Bà Mai dùng tay bẻ gập đầu dế, từ từ rút sạch ruột bẩn của nó, mà vẫn giữ nguyên vẹn hình dáng của dế.

Dế sau khi sơ chế sẽ được rửa sạch, để ráo, sau đó sẽ cho vào chảo và ướp cùng nước măng chua và mắm, muối vừa ăn. “Phải chọn được loại nước măng chua đã được ủ kĩ, không có váng và phải có mùi thơm của măng, như vậy mới tạo nên hương vị đặc trựng cho món ăn” Bà Mai chia sẻ thêm

Ngoài nước măng chua, thì loại gia vị không thể thiếu để tạo độ hấp dẫn cho món ăn nay là củ sả và lá chanh. Bà Mai thái sả thành những lát mỏng rồi chiên vàng và lá chanh thái sợi để riêng vào 1 cái bát nhỏ.

Văn hoá - Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách (Hình 5).

Sau 30 phút khi cảm thấy dế đã ngấm gia vị, bà mai đặt chảo dế lên bếp rồi rang trong lửa to. “Mục đích của việc ướp dế với nước măng chua là khử mùi hôi của nó, khi rang chín, dế sẽ ngấm đều gia vị và dậy mùi thơm hơn.” Bà Mai tiết lộ.

Khi dế đã chín và phần nước măng chua trong chảo đã cạn, bà Mai cho thêm một ít mỡ và củ sả đã phi vàng vào chảo đảo đều nhằm tăng độ giòn và ngậy cho món ăn, rồi bà đảo đều và nhanh chóng tắt bếp. Những con dế trở nên căng bóng và vàng rụm.  Cả căn bếp ngập trong mùi thơm lựng khó cưỡng của sả và gia vị.

Đĩa dế mèn được rắc thêm chút lá chanh thái chỉ rồi mới dọn lên bàn ăn, trở thành tâm điểm chú ý của thực khách.

Món ngon Tây Bắc

Văn hoá - Nghề độc vùng Tây Bắc: Đào sản vật từ đất, lúc nhúc béo ngậy đốn tim du khách (Hình 6).

Nỗi sợ hãi ban đầu của thực khách về loài côn trùng sống dưới đất này không còn nữa, thay vào đó là sự tò mò, thèm muốn được thưởng thức món ăn đặc sản giữa đất trời Tây Bắc. Dế được rang giòn rụm, mằn mặn, cay cay, đặc biệt mùi thơm của sả hòa quyện cùng nước măng chua tạo nên một mùi vị khó diễn đạt hết bằng lời.

Ngoài món dế xào măng chua, người dân nơi đây còn sáng tạo ra hàng chục món ngon độc đáo như: dế rang muối ớt, dế nướng, dế chiên bột, dế chiên bơ, gỏi dế, dế kho tiêu… cũng hấp dẫn không kém.

Tuy là món ăn gây cảm giác sợ cho người lần đầu thưởng thức nhưng bù lại dế mèn chiên lại là một loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe, nhất là cánh mày râu.

Bá Di (Tổng hợp).

Món ngon cuối tuần: Cách chế biến bánh bột lọc cực nhanh

Thứ 7, 16/03/2019 | 10:30
Trong thời tiết se lạnh, còn gì tuyệt vời hơn khi được tận hưởng những chiếc bánh bột lọc chan nước nóng hổi, thơm ngon ấm bụng chứ! Công thức sau đây sẽ khiến bạn có một đĩa bánh tuyệt vời tại nhà mà không phải xếp hàng dài đợi mua.
Cùng tác giả

Video: Chiến sa Mỹ chặn đầu, tìm cách bao vây xe quân sự của Nga ở Syria

Thứ 6, 19/06/2020 | 20:47
Căng thẳng giữa lực lượng quân sự của Mỹ và Nga tiếp tục leo thang ở khu vực Đông Bắc Syria. Xe quân sự của 2 bên liên tục có các hành vi chặn đường, khiêu khích lẫn nhau.

Video: Chiêm ngưỡng quy trình máy bay chiến đấu nạp nhiên liệu trên không

Thứ 6, 19/06/2020 | 09:41
Trong trường hợp máy bay chiến đấu hết nhiên liệu, không thể tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, một máy bay khác sẽ được điều động đến hỗ trợ, nạp nhiên liệu trực tiếp cho máy bay chiến đấu ngay trên không.

Video: Máy bay ném bom Tu-95 của Nga "chạm mặt" F-22 khi bay lượn gần biên giới Mỹ

Thứ 7, 13/06/2020 | 20:00
Bộ chỉ huy không quân Mỹ đã lập tức điều động chiến đấu cơ F-22 đến vùng biển Alaska khi phát hiện máy bay ném bom Tu-95 xuất hiện gần biên giới nước này.

Video: Cận cảnh xe tuần tra của Nga đụng độ "nóng" chiến sa của Mỹ trên đất Syria

Thứ 6, 12/06/2020 | 21:33
Đoạn video ngắn ghi lại quá trình đối đầu căng thẳng giữa đoàn tuần tra của Nga và xe quân sự của quân đội Mỹ ở khu vực Đông Bắc Syria.

Chồng Tây của siêu mẫu Hà Anh: Người cùng một nền văn hóa còn khác biệt, nói gì Tây và Việt

Thứ 5, 11/06/2020 | 09:03
Xuất thân từ xứ sở sương mù, chàng trai đam mê phiêu lưu bỗng một ngày bén duyên với đất nước hình chữ S. Chàng trai này quyết định dừng chân nơi đây khi lỡ sa vào ánh mắt của người con gái Việt Nam. Xây dựng gia đình mới ở chốn xa lạ, chàng rể Tây nhận ra chẳng tiêu chuẩn nào từ phía Đông hay Tây thực sự quan trọng.
Cùng chuyên mục

Ngôi sao bí ẩn nhất Kính vạn hoa bất ngờ xuất hiện sau 20 năm

Thứ 6, 29/03/2024 | 07:20
Văn Châu cực ngầu của Kính vạn hoa cuối cùng cũng xuất hiện sau 20 năm vắng bóng.

Từng vỡ nợ nghìn tỷ, xế chiều bệnh tật, sức khỏe hiện tại của đạo diễn Phước Sang thế nào?

Thứ 5, 28/03/2024 | 19:08
Thông tin Phước Sang bị đột quỵ lần 3 nhận được sự quan tâm của dư luận.

BTC Miss World Business Vietnam nói gì về tuyển thí sinh đến 60 tuổi?

Thứ 5, 28/03/2024 | 19:04
Ông Nguyễn Duy Mạnh, Trưởng BTC Miss World Business Vietnam lý giải về tiêu chí tuyển chọn thí sinh cao từ 1m50, độ tuổi từ 20-60 tuổi.

Chuyện gì xảy ra với nhan sắc của Hoa hậu Ngọc Châu?

Thứ 5, 28/03/2024 | 15:24
Hoa hậu Ngọc Châu từng được ví là "búp bê châu Á", hiện tại bị fan sắc đẹp chỉ ra nhiều điểm khác lạ trên gương mặt.

Tuyên Quang: Người Dao trên vùng cao Lâm Bình làm du lịch

Thứ 5, 28/03/2024 | 15:15
Những năm gần đây, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao Tuyên Quang đã biết khai thác thế mạnh văn hóa bản địa để phát triển kinh tế bằng dịch vụ, du lịch.
     
Nổi bật trong ngày

Dự báo thời tiết ngày 28/3/2024: Hôm nay có nắng nóng gay gắt?

Thứ 5, 28/03/2024 | 05:00
Tin tức dự báo thời tiết mới nhất trong hôm nay (28/3). Cập nhật tin tức dự báo thời tiết nhanh và chính xác nhất trên Người Đưa Tin.

Bản tin 28/3: Nhiều ngành sức khỏe "khát" thí sinh

Thứ 5, 28/03/2024 | 06:00
Nhiều ngành sức khỏe "khát" thí sinh; Phẫu thuật thành công ung thư đường tiêu hóa cho cụ bà 95 tuổi...

HLV Park Hang Seo, vợ chồng Văn Hậu dự lễ cưới Quang Hải-Thanh Huyền

Thứ 6, 29/03/2024 | 07:00
Trong lễ cưới của Quang Hải - Chu Thanh Huyền được tổ chức ở nhà trai (Đông Anh, Hà Nội), có sự tham dự của vị khách đặc biệt Park Hang Seo, vợ chồng Văn Hậu.

Lập chợ cho phụ nữ đơn thân tại Cần Thơ: Dân mạng hào hứng tranh luận

Thứ 5, 28/03/2024 | 18:37
Giám đốc Sở Công Thương Cần Thơ Hà Vũ Sơn cho biết đang liên hệ với chủ đầu tư về việc thành lập chợ dành cho phụ nữ đơn thân.

Dự báo thời tiết ngày 29/3/2024: Hôm nay có mưa to, gió lớn?

Thứ 6, 29/03/2024 | 05:00
Tin tức dự báo thời tiết mới nhất trong hôm nay (29/3). Cập nhật tin tức dự báo thời tiết nhanh và chính xác nhất trên Người Đưa Tin.