Theo báo Sức khỏe & Đời sống, Khoa Ngoại Tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Ninh Bình đã tiếp nhận bệnh nhân G.T.V.A (23 tuổi) ở Trường Yên, Hoa Lư, Ninh Bình vào viện với tình trạng đau chướng bụng, buồn nôn nôn, bí trung đại tiện. Khai thác yếu tố bệnh sử, được biết bệnh nhân có ăn quả hồng ngâm, sau ăn có biểu hiện đau bụng âm ỉ thượng vị, đến ngày thứ 10 bệnh nhân xuất hiện đau bụng dữ dội từng cơn và đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Ninh Bình.
Sau khi thăm khám các bác sĩ đã nhanh chóng hội chẩn và chỉ định cho bệnh nhân kết thực hiện xét nghiệm cận lâm sàng-chẩn đoán hình ảnh, thống nhất ý kiến chuyên môn, chẩn đoán tắc ruột do bã thức ăn tại ruột non, dạ dày.
Trước sự khẩn trương, ê-kíp phẫu thuật của khoa Ngoại tổng hợp và khoa Phẫu thuật Gây mê hồi sức đã chỉ định phẫu thuật mở bụng làm tan bã thức ăn ruột non đẩy bã thức ăn xuống đại tràng kết hợp mở dạ dày lấy bã thức ăn tại dạ dày.
Sau phẫu thuật 7 ngày, bệnh nhân hồi phục ổn định, vết mổ liền khô, ít đau, tự đi lại, ăn uống được.
Qua trường hợp trên, các bác sĩ lưu ý một số vấn đề người dân cần biết về tình trạng tắc ruột do bã thức ăn:
-Tắc ruột do bã thức ăn là một trong những cấp cứu ngoại khoa thường gặp tại các bệnh viện, đa số các trường hợp người bệnh tắc ruột do bã thức ăn đều phải điều trị bằng phương pháp phẫu thuật để làm tan khối bã thức ăn hoặc lấy ra ngoài.
-Đây là hiện tượng xảy ra khi bệnh nhân bị một khối bã thức ăn (nguồn gốc thực vật, động vật, khối lông tóc hoặc khối hỗn hợp nhiều loại) hình thành ở dạ dày rồi di chuyển xuống làm tắc tại ruột non. Đa phần do người bệnh ăn phải những loại thực phẩm có nhiều chất tanin như: hồng ngâm, ổi, sung, hạt hoa quả … và các loại thực phẩm khó tiêu hóa, có nhiều chất bã xơ, sợi dai như: măng, mít, kẹo cao su,… Tanin và chất xơ khi gặp môi trường axit trong dạ dày sẽ gây phản ứng kết tủa, vón lại thành khối bã rắn chắc.
- Đối tượng dễ bị tắc ruột do bã thức ăn là những người đã từng trải qua phẫu thuật cắt dạ dày, người già răng đã bị rụng, trẻ em…
Một số dấu hiệu nhận biết tắc ruột do bã thức ăn:
- Đau bụng: Thường là triệu chứng xuất hiện đầu tiên. Đau xuất hiện đột ngột dữ dội, cường độ ngày càng tăng dần, từng cơn, vị trí thường quanh rốn.
- Chướng bụng: Do thức ăn bị ứ đọng phía trên vị trí tắc, do hơi sinh ra từ thức ăn ứ đọng và nuốt vào nhưng không lưu thông được.
- Buồn nôn, nôn: Nếu tắc cao bệnh nhân có biểu hiện buồn nôn, nôn rất nhiều, tắc thấp có thể bệnh nhân chỉ cảm thấy buồn nôn. Chất nôn lúc đầu là thức ăn, sau đến dịch mật và dịch tiêu hoá.
- Bí trung đại tiện. Bệnh nhân không đánh hơi và đại tiện được. Thể hiện sự ngừng lưu thông trong lòng ruột. Là dấu hiện quan trọng để chẩn đoán tắc ruột.
Cách phòng ngừa tắc ruột do bã thức ăn:
- Không nên ăn quá nhiều trái cây có vị chát chứa nhiều tanin, không ăn chúng lúc đói hoặc ăn chung với thức ăn có nhiều chất đạm.
- Nên tránh việc nuốt trực tiếp các thức ăn cứng, dai vì chúng có thể tạo thành nhân cho các thực phẩm khác kết dính vào.
- Chế biến thức ăn cần nấu chín, ninh nhừ và cần nhai kỹ trước khi ăn.
- Với những người có nguy cơ cao như người già, mất răng, phẫu thuật cắt dạ dày, trẻ em… cần rất lưu ý chọn thực phẩm mềm dễ tiêu.
- Xây dựng thói quen tập thể dục đều đặn mỗi ngày để giúp cho ruột được kích thích và dễ dàng co bóp cũng như lưu thông tốt hơn, nên duy trì thói quen uống đủ nước mỗi ngày, ít nhất là 2 lít nước/ngày.
Những người "đại kỵ" với hồng
Theo báo Tuổi Trẻ, hồng là loại trái cây chứa ít calo và nhiều chất xơ cùng rất nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe như: calo: 118; tinh bột: 31g; đạm: 1g; chất béo: 0,3g; chất xơ: 6g; vitamin A: 55% RDI (lượng khuyến nghị hằng ngày); Vitamin C: 22% RDI; vitamin E: 6% RDI; vitamin K: 5% RDI; vitamin B6 (pyridoxine): 8% RDI; kali: 8% RDI; đồng: 9% RDI; mangan: 30% RDI; các thiamin (B1), riboflavin (B2), folate, magie và phốt pho dồi dào cùng nhiều hợp chất thực vật, bao gồm tanin, flavonoid, caroten...
Ăn hồng thường xuyên không chỉ giúp tăng cường miễn dịch, tốt cho tiêu hóa (lượng chất xơ gấp 2 lần trái cây khác), chống lão hóa, cải thiện thị giác, làm đẹp da tóc và chống ung thư, ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch... Tuy nhiên nhiều người ăn hồng sẽ nguy hiểm, cụ thể:
Người bị tiểu đường: Quả hồng chứa 10,8% carbohydrate mà hầu hết là disaccharides và monosacarit đơn giản, nên sau khi ăn rất dễ bị hấp thụ, khiến lượng đường huyết tăng lên.
Những người có thể trạng kém: Đối với những người bị tiêu chảy, cơ thể suy nhược, phụ nữ sau sinh, người mới ốm dậy, người có chức năng dạ dày kém, viêm dạ dày mãn tính, khó tiêu… không nên ăn hồng.
Những người bị táo bón: Những người thường xuyên bị táo bón cũng không nên ăn quả hồng. Bởi chất tannin có trong quả hồng khi gặp và hợp chung với calcium, zinc, magnesium và vài khoáng chất khác sẽ trở thành một hợp chất (compound) mà cơ thể không tiêu hóa được. Đặc biệt, nếu ăn nhiều hồng sẽ tăng thành phần lắng dễ thành hạt to khó thoát ra ngoài, có khả năng kết thành tảng to làm tắc nghẽn tiêu hóa.
Người bị thiếu máu: Ngoài ra người bị thiếu máu, người đang uống sắt... cũng hạn chế ăn hồng vì gây cản trở hấp thu sắt.
Những lưu ý "vàng" khi ăn hồng bảo vệ sức khỏe
Không ăn hồng lúc đói; cũng cần tránh ăn hồng với các thực phẩm đại kỵ như: rượu, canh cua, thịt ngỗng, khoai lang, hải sản...
Cần loại bỏ thói quen ăn quá nhanh không nhai kỹ. Không ăn các thức ăn quá thô, dai, cứng, khó tiêu hoặc nhiều loại thực phẩm giàu chất xơ cùng lúc. Ăn các thức ăn được nấu chín, nấu mềm.
Khi có các biểu hiện đau bụng cơn, nôn, bí trung đại tiện, chướng bụng tăng dần, nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tắc ruột nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây nguy hiểm tính mạng.
Trúc Chi (t/h)