Kiến nghị bổ sung hơn 3.200 tỷ đồng vốn cho dự án tái định cư
Công tác giải phóng mặt bằng cho dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận (tỉnh Khánh Hòa) đang bước vào giai đoạn cao điểm, với hàng trăm hộ dân, tổ chức và diện tích đất lớn đã được kiểm kê.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Thuận (cũ) khẩn trương triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời và tái định cư cho cả 2 nhà máy điện hạt nhân, đảm bảo bàn giao mặt bằng trong năm 2025.
Tiến độ khẩn trương này không chỉ nhằm bảo đảm kế hoạch di dân, tái định cư mà còn là bước then chốt để chuẩn bị hạ tầng cho một trong những dự án năng lượng quy mô nhất cả nước.
Trao đổi với PV Người Đưa Tin, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Khánh Hòa - ông Hồ Xuân Ninh cho biết, công tác giải phóng mặt bằng dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận đang được triển khai khẩn trương, với nhiều hạng mục đã hoàn tất bước kiểm kê và chuyển sang giai đoạn xác minh, xử lý tranh chấp.
Cụ thể, khu vực Nhà máy điện hạt nhân 1 đã ban hành 497 thông báo thu hồi đất, với diện tích 409,53ha/491 hộ và 6 tổ chức; xác lập hồ sơ kiểm đếm cho 491 hộ/409,53ha có đất thu hồi.
Hiện, tỉnh đã hoàn thành công tác kiểm kê, đang tiến hành xác minh nguồn gốc đất, giải quyết tranh chấp đất đai, tài sản. Khu tái định cư nhà máy điện hạt nhân 1 với tổng diện tích 64,85ha; tăng 24,2ha.

Khu tái định cư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 được quy hoạch tại thôn Vĩnh Trường (xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam).
Đối với khu Nhà máy điện hạt nhân 2, tỉnh đã kiểm kê 534 hộ/405,5ha, và 3 tổ chức, 1.812 ngôi mộ, đạt 100%, tăng 84 hộ so với thông báo thu hồi đất đã ban hành.
Tỉnh cũng đã hoàn thành công tác kiểm kê và tiếp tục hoàn thiện hồ sơ pháp lý. Khu tái định cư nhà máy điện hạt nhân 2 có tổng diện tích 54,40ha, đã kiểm kê 202 hộ/45ha và 85 ngôi mộ đạt 100%.
Liên quan đến những vướng mắc về thủ tục, cơ chế và chính sách, Sở Công Thương tỉnh Khánh Hòa cho biết, UBND tỉnh đã báo cáo Ban Chỉ đạo quốc gia và Văn phòng Chính phủ, đề xuất bổ sung kế hoạch năm 2025 vốn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2024 để thực hiện dự án di dân tái định cư và các dự án hạ tầng hỗ trợ.
Trong đó, đề nghị Bộ Tài chính xem xét bổ sung 3.236 tỷ đồng (đợt 1) vào kế hoạch vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021-2025 và năm 2025, phục vụ triển khai dự án di dân tái định cư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.
Sau khi điều chỉnh dự án, UBND tỉnh Khánh Hòa sẽ tiếp tục báo cáo Bộ Tài chính xem xét, bố trí vốn thực hiện. Hiện nay, Thủ tuớng Chính phủ đã bố trí 3.236 tỷ đồng cho Khánh Hòa để thực hiện dự án di dân tái định cư của các dự án nhà máy điện hạt nhân.
Đào tạo nguồn nhân lực của địa phương phục vụ các dự án nhà máy điện hạt nhân
Song song với công tác giải phóng mặt bằng, tỉnh Khánh Hòa cũng đẩy mạnh chuẩn bị nguồn nhân lực, tập trung xây dựng đội ngũ kỹ sư và chuyên gia đủ năng lực vận hành các lò phản ứng trong tương lai.
Hiện, Sở Giáo dục và Đào tạo đang triển khai rà soát nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực của địa phương phục vụ các dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận gửi Tập đoàn Điện lực Việt Nam tổng hợp gửi Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Vùng quy hoạch dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.
Các chủ đầu tư EVN và PVN hiện đang trong quá trình đàm phán với các đối tác; về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của các dự án.
Trong đó, dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 dự kiến tới tháng 9/2025 sẽ hoàn thành. Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 dự kiến tới tháng 6/2026 sẽ hoàn thành.
Đại dện Sở Công Thương tỉnh Khánh Hòa cho biết, hiện nay, tiến độ cụ thể của dự án điện hạt nhân sẽ được thực hiện theo kế hoạch tổng thể của Chính phủ và quyết định của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở bảo đảm đầy đủ các điều kiện về kỹ thuật, an toàn, tài chính và nhân lực.
Các mốc thời gian dự kiến (như mục tiêu hoàn thành cuối năm 2030-2031 hay khả năng vận hành trong giai đoạn 2035-2038) sẽ được điều chỉnh linh hoạt tùy thuộc tình hình triển khai thực tế, sự phối hợp của các bên liên quan và kết quả chuẩn bị các hạng mục hạ tầng, nhân lực, công nghệ.
Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV (21/10/2024-30/11/2024) đã ban hành Nghị quyết số 174/2024/QH15 Quyết nghị tiếp tục thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.
Đây là một bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng bền vững và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia; đáp ứng yêu cầu về năng lượng cho phát triển xanh, phát triển bền vững, ứng phó có hiệu quả biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường trong tình hình mới và đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số trong kỷ nguyên mới, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của của trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây.
Đây là dự án đặc biệt quan trọng cấp Quốc gia. Mục tiêu là hoàn thành xây dựng trước ngày 31/12/2030, chậm nhất đến 31/12/2031 để chào mừng 100 năm thành lập Đảng và 85 năm thành lập nước. Thủ tướng yêu cầu sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của người dân vùng dự án.